Deutsche Gesellschaft für Kunst und Wissenschaft in Bromberg jako animator życia kulturalnego mniejszości niemieckiej w Bydgoszczy
DOI:
https://doi.org/10.34767/KB.2020.41.03Słowa kluczowe:
mniejszość niemiecka, życie kulturalne, Deutsche Gesellschaft für Kunst und Wissenschaft, BydgoszczAbstrakt
Deutsche Gesellschaft für Kunst und Wissenschaft in Bromberg was a society established in 1902 for coordination of all German activities in the field of culture and science, which was supposed to provide to the German community in the 19th-century Bydgoszcz an access to high culture. It had successfully continued its activity under the changed political conditions following the return of Bydgoszcz to the Homeland after 1920. Despite restrictions related to the drastically decreas- ing number of members, potential recipients and financial problems, the society - particularly in the 1920s - was not only very active, working as an organizer of cultural activities for the German minority, but also hosted events meeting the highest artistic and organizational standards. In the first years after the war, the Germans continued to be local leaders of cultural activities taking place in Bydgoszcz. This article shows activities organized by the society, showing the character, diversity, frequency and range of cultural events, as well as the role played by the German community in the cultural life of the interwar Bydgoszcz.
Bibliografia
Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie państwa polskiego, Warszawa 1925.
Gogol-Drożniakiewicz B., Mniejszość niemiecka i jej wpływ na życie muzyczne Bydgoszczy w latach 1920-1939, [w] „Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy”, seria: Z badań nad muzyką i życiem muzycznym Pomorza i Kujaw, nr 11, Bydgoszcz 1998, s. 21-29;
Gogol-Drożniakiewicz B., Niemieckie zespoły instrumentalne koncertujące w Bydgoszczy w okresie międzywojennym, [w:] Tradycje muzyki instrumentalnej na Pomorzu i Kujawach, seria: Z badań nad muzyką i życiem muzycznym na Pomorzu i Kujawach, Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, nr 15, Bydgoszcz 2002, s. 52-53.
Gogol-Drożniakiewicz B., Działalność wydziału muzycznego Deutsche Gesselschaft fur Kunst und Wisesenschaft w Bydgoszczy, w: Muzyka w instytucjach i stowarzyszeniach na Pomorzu i Kujawach, seria: Z badań nad muzyką i życiem muzycznym Pomorza i Kujaw, t. 8, wyd. Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2004, s. 109-124.
Gogol-Drożniakiewicz B., Życie muzyczne w Bydgoszczy w latach 1920-1939, Bydgoszcz 2005, s. 133-152, 173-196.
Jahre Deutsche Gesellschaft für Kunst und Wissenschaft in Bromberg, Bromberg 1927, s. 6-7.
Janiszewska-Mincer B., Chóry niemieckie w Bydgoszczy w II połowie XIX wieku, [w:] Twórcy i animatorzy muzyki na Pomorzu i Kujawach, seria: Z badań nad muzyką i życiem muzycznym Pomorza i Kujaw, t. 6, red. V. Przech, Bydgoszcz 2002, s. 31-38;
Kuczma R., Chóry niemieckie [w] Bydgoski leksykon Muzyczny, Bydgoszcz 2004, s. 392.
Kaczmarek G., Życie naukowe i umysłowe Bydgoszczy w okresie międzywojennym, [w:] Historia Bydgoszczy 1920-1939..., s. 702.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921, [w:] Polska w latach 1918-1939. Wybór tekstów źródłowych, red. W. Wrzesiński, Warszawa 1986, s. 121.
Kutta J., Społeczeństwo miasta Bydgoszczy w latach 1920-1939, „Kronika Bydgoska” t. 13. 1990, s. 7, 16, 193.
Malinowski J., Opinie Grzymały o Bydgoszczy i Bydgoszczanach, „Kronika Bydgoska, t. 7, 1987, s. 59.
Matelski D., Mniejszość niemiecka w Wielkopolsce w latach 1919-1939, Poznań 1997, s. 88-90.
Meinhardt G., Wissenschaftliche und Künstlerische Vereine, [w:] Aus Brombergs Vergangenheit. Ein Heimatbuch für den Stadt-und Landkreis, hrsg. G. Meinhardt, Wilhelmshaven 1973, s. 401-402.
Ohlhoff G., Towarzystwo Historyczne dla Dystryktu Nadnoteckiego w Bydgoszczy, „Kronika Bydgoska”, t. 16, 1994, s. 111-112.
Rasmus H., Niemieckie Towarzystwo Sztuki i Nauki w Bydgoszczy, [w:] Bydgoszcz. 650 lat praw miejskich, red. M. Grzegorz, Z. Biegański, Bydgoszcz 1996, s. 109, 112.
Romaniuk M., Mniejszość niemiecka w Bydgoszczy, [w:] Historia Bydgoszczy 1920-1939, red. M. Biskup, Bydgoszcz 1999, s. 481.
Romaniuk M., Niemcy bydgoscy wobec powrotu miasta do Polski w 1920 r., „Kronika Bydgoska” 1990, t. 10, s. 109.
Romaniuk M., Niemcy w Bydgoszczy w okresie międzywojennym. Uwagi ogólne, [w:] Bydgoszcz. 650 lat praw miejskich, red. M. Grzegorz, Z. Biegański, Bydgoszcz 1996, s. 206-209.
Romaniuk M., Mniejszość niemiecka w Bydgoszczy (1920-1939), [w:] Historia Bydgoszczy 1920-1939..., s. 495.
Sierpowski S., Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. I (1917-1926), Poznań 1989, dok. 30, s. 126.
Statystyka Polski, seria C, z. 76, Warszawa 1938, tab. 12, s. 41.
Stadnicki W., Polityka polska i odbudowa państwa. Odpowiedź na książkę p. Dmowskiego, Warszawa 1925.
Traktat między Głównymi mocarstwami Sprzymierzonymi i Stowarzyszonymi a Polską z 28 czerwca 1919 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 1920, nr 110, poz. 728.
