Głośne procesy polityczne w Bydgoszczy (1930–1985)

Autor

  • Krzysztof Sidorkiewicz

DOI:

https://doi.org/10.34767/KB.2023.44.08

Słowa kluczowe:

sprawy polityczne, zbrodnie i przestępstwa wojenne, antykomunizm, procesy karne, Bydgoszcz, 1930–1985

Abstrakt

Działalność wymiaru sprawiedliwości zawsze ogniskowała zainteresowanie dużej części społeczeństwa. Nie inaczej rzecz się miała w przypadku głośnych procesów, zwłaszcza politycznych toczących się w Bydgoszczy w ubiegłym stuleciu. Większość takich procesów wzbudzała rezonans społeczny wyłącznie w skali lokalnej, ale były i takie, które ze względu na wagę i znaczenie polityczne przykuwały uwagę prasy ogólnopolskiej, a nawet zagranicznej. Procesy karne wytaczane przed bydgoskimi sądami powszechnymi w okresie międzywojennym, a następnie w pierwszych czterech dekadach po zakończeniu II wojny światowej, zawierały siłą rzeczy odbicie stosunków politycznych, narodowościowych, społecznych, jak również zmieniającej się zbiorowej mentalności mieszkańców miasta i jego okolic. Akta spraw sądowych, a także relacje prasowe z procesów stanowią niewątpliwie istotny przyczynek do pogłębienia znajomości najnowszej historii Bydgoszczy.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, Prokuratura Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, sygn. 64/48-49, 649; tamże, Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, sygn. 65/753, 814.

Archiwum Okręgowej Rady Adwokackiej w Toruniu – akta osobowe Rudolfa Radłowskiego.

Archiwum Okręgowej Rady Adwokackiej w Bydgoszczy – akta osobowe Stanisława Kuziela, akta osobowe Adama Michnika, akta osobowe Ewy Butkiewicz, akta osobowe Aleksandra Frąckowiaka.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej-Delegatura w Bydgoszczy, sygn. akt IPN By 069/1442; 112/973-158/1353; 298/16/1978; 695/58.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, sygn. akt IPN 99/20 oraz IPN 99/34 ?

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, sygn. akt IPN By

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej – Oddział w Gdańsku, sygn. akt IPN Gd 43/49. t. 1–8.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej – Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi w Gdańsku, sygn. akt Ns 1/2016, Ns 10-15/2017.

Prokuratura Okręgowa w Bydgoszczy, sygn. pisma: PO IV Ip.08.2020) o przebiegu służby prokuratora Ryszarda Piotrowskiego.

Literatura

Kopczyk H., Niemiecka działalność wywiadowcza na Pomorzu 1920–1933, Gdańsk 1970.

Kotowski A., Polska polityka narodowościowa wobec mniejszości niemieckiej w latach 1919–1939, Toruń 2003. Hauser P., Przedstawiciele mniejszości niemieckiej w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa 2014.

Kutta J., Historia Izby Adwokackiej w Bydgoszczy 1945–2010, Bydgoszcz 2012.

Matelski D., Niemcy w II Rzeczypospolitej (1918–1939), Toruń 2018.

Osiński K., Zarys dziejów NSZZ „Solidarność” Regionu Bydgoskiego (1980–1990), Gdańsk 2010.

Pastuszewski S., Rekonstrukcja wydarzeń ulicznych w Bydgoszczy w dniu 18 listopada 1956 r., [w:] Rok 1956 w Bydgoskiem, red. W. Jastrzębski, Bydgoszcz 1956.

Piziewicz T., Od Lwowa do Bydgoszczy. Wspomnienia, Sopot 2018.

Romaniuk M., Richard Graebe (hasło), [w:] S. Błażejewski, J. Kutta, M. Romaniuk, Bydgoski słownik biograficzny, t. II, Bydgoszcz 1995.

Romaniuk M., Mniejszość niemiecka w Bydgoszczy (1920–1939), [w:] Historia Bydgoszczy. Tom II. Część pierwsza 1920–1939, red. M. Biskup, Bydgoszcz 1999.

Sidorkiewicz K., Ocena śledztwa i procesu sądowego uczestników zajść ulicznych w Bydgoszczy w dniu 18 listopada 1956 r., [w:] Rok 1956 w Bydgoskiem, red. W. Jastrzębski, Bydgoszcz 1996.

Sobas I., Marian Pajdak, „Bocheńscy Żołnierze Wyklęci” 24.12.2014.

Szymaniak M., Bydgoski listopad 1956, „Tygodnik Bydgoski”, Grudzień 2016.

Prasa

„Dziennik Bydgoski” 12.04.1930, 13.04.1930, 15.04.1930, 16.04.1930, 17.04.1930,18.04.1930, 19.04.1930, 2.05.1930, 7.05.1930, 12.11.1930, 14.11.1930, 15.11.1930,19.11.1930.

„Gazeta Bydgoska” 2.05.1930, 3.05.1930, 13.11.1930, 19.11.1930.

„Gazeta Wyborcza-Gazeta Świąteczna” 9–10.07.2005.

„Ilustrowany Kurier Polski” 20.10.1949, 23.10.1949, 24.10.1949, 25.10.1949, 26.10.1949,7.11.1949, 9.11.1949.

„Kurier Poznański” 11.04.1930, 12.04.1930, 13.04.1930.

Zygadlewicz J., „Po 68 latach na Bystrej Hali stanął brązowy krzyż dla Mieczysława Rembiasza”, „Sądeczanin” 8.04.2017.

„Ziemia Pomorska” 5.10.1949, 17.10.1949, 19.10.1949, 20.10.1949, 21.10.1949, 22.10.1949,23.10.194925.10.1949, 29.10.1949, 30.10.1049, 1.11.1949, 3.11.1949, 4.11.1949,5.11.1949.

Pobrania

Opublikowane

2023-12-12

Numer

Dział

Studia i szkice

Jak cytować

Głośne procesy polityczne w Bydgoszczy (1930–1985). (2023). Kronika Bydgoska, 44, 147-176. https://doi.org/10.34767/KB.2023.44.08