Operowy świat ballad Stanisława Moniuszki
DOI:
https://doi.org/10.34767/MHTE.2017.01.01Abstrakt
The first set of Stanislaw Moniuszko’s songs was published in 1838 in Berlin. The nineteen-year composer studied then under Carl Friedrich Rungenhagen. Throughout his whole life Moniuszko composed over 300 songs for solo voice and instrument. Among them, there are the most simple ones, dedicated to be performed by amateurs. But there are also many songs, often with the complicated inner formal structure, that may be a challenge even for proffesional musicians. this category of works includes especially Moniuszko’s ballades. They are mainly settings of Adam Mickiewicz’s poetry. The narrative poetic text inspired Moniuszko to seek various forms of musical expression. In his ballades one may recognize some elements from another genre of vocal music, namely opera. there are some excerpts, that are set as recitativo secco or accompaniato. In other places Moniuszko uses fast parlando, most likely inspired by the opera buffa. Lyrical cantilena parts connote opera arias, while the dialogue passages may be viewed as duets. Moniuszko attributed to piano part in his ballades such significance, that it may be considered as an equivalent of an operatic orchestra. The composer also often uses technique of musical painting, which to a certain extent can replace stage scenography.
Bibliografia
Chomiński Józef, Wilkowska-Chomińska Krystyna, Formy muzyczne. Pieśń, PWM, Kraków 1974.
Jachimecki Zdzisław, Moniuszko, PWM, Kraków 1983.
Matracka-Kościelna Alicja, Twórczość pieśniarska Moniuszki do tekstów Mickiewicza, [w:] zofia Chechlińska (red.), Szkice o kulturze muzyczne XIX w., Studia i materiały, t. 4, PWN, Warszawa 1980.
Nowaczyk Erwin, Pieśni solowe Moniuszki, PWM, Kraków 1954.
Rudziński Witold, Moniuszko, PWM, Kraków 1969.
Tomaszewski Mieczysław, Mickiewicz u źródeł liryki wokalnej Stanisława Moniuszki, [w:] Janusz Krassowski (red.), Dzieło muzyczne. Między inspiracją a refleksją, Seria „Prace specjalne” t. 55, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. St. Moniuszki, Gdańsk 1998.
Tuchowski Andrzej, W kręgu ballady romantycznej: „Świtezianka” Mickiewicza jako źródło inspiracji w twórczości Chopina i Moniuszki, [w:] Mieczysław tomaszewski (red.), Pieśń europejska między romantyzmem a modernizmem, Seria „Muzyka i liryka” t. 9, zeszyty Naukowe zespołu Historii i teorii Pieśni, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2000.
Wójcikówna Bronisława, Szkice muzykologiczne, Gebetner i Wolf, Warszawa 1923