Влияние русловых процессов на верхней Оби при сокращенных объемах дноуглубительных и выправительных работ

Abstrakt

Analizą objęto fragment rzeki roztokowej z  licznymi łachami i  wyspami, dużym transportem rumowiska wleczonego, z przewagą procesu erozji bocznej nad wgłębną. Przeanalizowano warunki dla żeglugi w zależności od reżimu hydrologicznego i  zjawisk lodowych. Warunki hydromorfologiczne górnego Obu utrudniają żeglugę. W celu polepszenia warunków żeglugowych zakłada się znaki nawigacyjne, prowadzi się prace pogłębiarskie i prostujące koryto. Apogeum tych prac przypadało na lata 70.-80. XX wieku. Zwiększono wtedy głębokość koryta z 110 cm do 145 cm, w  wyniku pobrania z dna do 60 tys. m3 rumowiska na 1 km drogi wodnej oraz wybudowania tam bocznych i  ostróg. Przebudowa koryta przyczyniła się do wzrostu transportu wodnego do 5 mln ton rocznie. W latach 90. XX wieku pobór rumowiska zmalał do 2-3 tys. m3 na 1 km koryta, co spowodowało zmniejszenie głębokości koryta do mniej niż 110 cm. Dla zachowania żeglugi, na przemiałach (łachach skośnych) prowadzone są prace pogłębiarskie wybranych tras żeglugowych (odnóg bocznych), o  najlepszych warunkach hydromorfologicznych koryta. W  pracy podano także warunki wyboru optymalnych tras żeglugowych.