Furor heroicus in Prehistory and Antiquity
DOI:
https://doi.org/10.34767/TH.2022.11.02Keywords:
furor heroicus, warriors, prehistory, antiquityAbstract
The article is devoted to the analysis of the concept of furor heroicus, which used to mean rage, fury, frenzy,vehemence, and ferocity attributed to brave and valiant mythical heroes. Contrary to modern culture, rational tactics and combat strategy were supplemented in prehistory and antiquity with ideological premises, because the characteristic feature of cultures of the magical and religious type was the influence of magic and religion on the practical and utilitarian sphere. Certain practical and communicative values were subordinated to appropriate sacred values, practically elusive and transferred to the supernatural sphere. After adopting this methodological assumption, the article presents the manifestations of the sacred zeal of warriors endowed with magical powers in the Stone Age, the heroic heat of battle in the Bronze Age, and the battle craze in the Iron Age.
References
Źródła
Polibiusz, Dzieje, tłum. S. Hammer, t. I, Wrocław, 2005
Saga o Egilu, tłum. A. Załuska-Strömberg, Poznań 1974
Tain czyli uprowadzenie stad z Cuailnge, tłum. E. Bryll i M. Goraj, Warszawa 1983
Literatura
Botheroyd S.P., Słownik mitologii celtyckiej, tłum. P. Latko, Katowice 1998
Buchowski M., Magia i rytuał, Warszawa 1993
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, tłum. S. Tokarski, t. I, Warszawa 1988
Eliade M., Kowale i alchemicy, tłum. A. Leder, Warszawa 1993
Eliade M., Od Zalmoksisa do Czyngis-chana, tłum. K. Kocjan, Warszawa 2002
Eliade M., Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, tłum. K. Kocjan, Warszawa 1994
Jantzen D. i in., A Bronze Age battlefield? Weapons and trauma in the Tollense Valley, north-eastern Germany, „Antiquity” 2011, nr 85
Jażdżewski K., Pradzieje Europy Środkowej, Wrocław – Warszawa – Kraków 1981
Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 1990
Kowalski A.P., Witczak K.T., Rytuał ciałopalenia w kontekście indoeuropejskich wyobrażeń na temat śmierci, w: Popiół i kość, red. J. Wrzesiński, Sobótka – Wrocław 2002
Kozłowski J.K., Świat przed rewolucją neolityczną, Kraków 2003
Kruk K., Milisauskas S., Rozkwit i upadek społeczeństw rolniczych neolitu, Kraków 1999
Labuda G., Posłowie do Sagi o Egilu, synu Grima Łysego, w: Saga o Egilu, tłum. A. Załuska-Strömberg, Poznań 1974
Leeuw G. van der, Fenomenologia religii, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1997
Mauss M., Socjologia i antropologia, tłum. M. Król, J. Szacki, K. Pomian, Warszawa 1973
Samson V., Die Berserker. Die Tierkrieger der Nordens von der Vendel- bis zur Wikingerzeit, Ergänzungsbände zum Reallexikon der Germanischen Altertumskunde, vol. 121, Berlin – Boston 2020
Sennett R., Ciało i kamień. Człowiek i miasto w cywilizacji Zachodu, tłum. M. Konikowska, Gdańsk 1996
Słupecki L.P., Mitologia skandynawska w epoce wikingów, Kraków 2011
Słupecki L.P., Wojownicy i wilkołaki, Warszawa 2011
Szyjewski A., Etnologia religii, Kraków 2001
Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2003
Walendowska B., Mana, w: Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Z. Staszczak, Warszawa – Poznań 1987
Woźny J., Rytualne aspekty pochówków zbiorowych w pradziejach, w: Epidemie, klęski, wojny, red. W. Dzieduszycki J. Wrzesiński, Poznań 2008
