Edukacja włączająca – przestrzeń dla rozwoju wszystkich uczniów czy utopijna wizja?
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2019.01.20Słowa kluczowe:
pedagogika, edukacja włączająca, przestrzeń edukacyjna, różnorodność, utopiaAbstrakt
Obecna polityka oświatowa dąży do promowania włączającego modelu kształcenia, który ma zapobiegać
problemom wykluczenia społecznego i marginalizacji poprzez korzystanie z potencjału różnorodności. Ideą,
która wpisuje się w kierunek zmian systemowych współczesnej polityki oświatowej, jest edukacja włączająca. Pomimo wieloletniej obecności w przestrzeni edukacyjnej koncepcja ta nie jest wolna od krytycznych
uwag, dotyczących realnych możliwości realizacji jej założeń w codziennej praktyce edukacyjnej. Świetlana
wizja szkoły dla wszystkich tworzy model trudny w praktycznej realizacji. W niniejszym artykule podjęto
próbę ukazania potencjału edukacji włączającej z jednej strony jako przestrzeni zmian, z drugiej zaś jako
utopijnej koncepcji trudnej do realizacji w jej obecnym kształcie, jednak ważnej społecznie i niezbędnej we
współczesnej pedagogice specjalnej.
Bibliografia
Bednarz E. (2015). Edukacja włączająca szansą dla rozwoju uczniów sprawnych z niepełnosprawnością, Studia z Teorii Wychowania, 4.
Dudel B., Głoskowska-Sołdatow M. (2009). Współczesna przestrzeń edukacyjna uczniów klas młodszyh. W: J. Izdebska, J. Szymanowska (red.), Wielowymiarowość przestrzeni życia współczesnego dziecka. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Gajdzica Z. (2011). Sytuacje trudne w opinii nauczycieli klas integracyjnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Gerlach R. (2014). Edukacja w warunkach zmian cywilizacyjnych, Przegląd Pedagogiczny, 2.
Głodkowska J. (2010). Dydaktyka specjalna w poszukiwaniu wzorców – współczesne tendencje w edukacji źródłem uogólniających inspiracji. W: tejże (red.), Dydaktyka specjalna w przygotowaniu do kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Kantowicz E. (2006). Społeczne włączanie i integracja – wyzwaniem dla pedagogów i pracowników socjalnych. W: K. Białobrzeska, S. Kawula (red.), Wykluczenie i marginalizacja społeczna. Wokół problemów diagnostycznych i reintegracji psychospołecznej. Toruń: Wydawnictwo Akademickie „Akapit”.
Kozłowska K. (2014). Pozytywna funkcja konfliktów w przestrzeni edukacyjno-wychowawczej. W: M. Plucińska (red.), Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych w wymiarze jednostkowym i społecznym. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Michalik M. (2006). Przestrzeń jako wartość. Prometeusz, 9.
Podgórska-Jachnik D. (2016). Studia nad niepełnosprawnością (Disability Studies) i ruch włączający w społeczeństwie jako konteksty edukacji włączającej. W: Z. Gajdzica, M. Bełza (red.), Inkluzja edukacyjna. Idee, teorie, koncepcje, modele edukacji włączającej a wybrane perspektywy praktyki edukacyjnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Pytka L. (2017). Inkluzja społeczna. Pojęcia i główne nurty myślenia. Wersje i kontrowersje. W: T. Zacharuk, E. Jówko (red.), Edukacja inkluzyjna. Bogactwo form i treści. Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego.
Speck O. (2013). Inkluzja edukacyjna a pedagogika lecznicza. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Surina I. (2010). Rozważania o przestrzeni edukacyjnej – od teorii do praktyki edukacyjnej. W: tejże (red.), Przestrzeń edukacyjna wobec wyzwań i oczekiwań społecznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Szumski G. (2014). Edukacja włączająca – niedokończony projekt, Ruch Pedagogiczny,
Szumski G. (2011). Teoretyczne koncepcje edukacji włączającej. W: Z. Gajdzica (red.), Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej. Sosnowiec: Oficyna Wydawnicza ,,Humanitas”.
Szymczak M. (red.) (1995). Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Śliwerski B. (2010). Komu służą rankingi oświatowe. Współczesny dyskurs o rywalizacji w szkolnej edukacji. W: M. Kowalski, A. Pawlak, A. Famuł-Jurczak (red.), Przestrzeń edukacyjna – dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Zacharuk T. (2011). Edukacja włączająca szansą dla wszystkich uczniów. Meritum, 1
