Rekonceptualizacja państwa w naukach o polityce jako podmiotu inherentnie środowiskowego
DOI:
https://doi.org/10.34767/SIIP.2021.01.05Słowa kluczowe:
państwo, teoria polityki, środowisko, ekologia polityczna, world-ecologyAbstrakt
Artykuł to krytyczna prezentacja koncepcji państwa jako podmiotu inherentnie środowiskowego. Choć koncepcja Christiana Parentiego nie jest w żaden sposób rewolucyjna, to jednak wydaje się umożliwiać holistyczną rekonceptualizację państwa w naukach o polityce skonfrontowanych z kryzysem ekologicznym. Daje ona możliwość reinterpretacji klasycznych, powszechnych definicji używanych w politologii i naukach pokrewnych – definicji, które przede wszystkim powinny uwzględniać całokształt wzajemnych, zniuansowanych relacji pomiędzy ludzkością a pozaludzką naturą.
Bibliografia
Antonowicz, L. (1988). Państwa i terytoria: Studium prawnomiędzynarodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Blok, Z. (2018). Teoretyczne i metodologiczne problemy politologii związane z badaniem państwa. W: Hofman, I., Michałowski, S., & Pietraś, M. (red.), Państwo w czasach zmia-ny (s. 13–36). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Chakrabarty, D. (2018). Anthropocene Time. History and Theory, 57(1), 5–32.Chang, H-J. (2003). Globalisation, Economic Development & the Role of the State. [b.m.]: Zed Books.
Chmaj, M. & Żmigrodzki, M. (2001). Wprowadzenie do teorii polityki. Lublin: Wydawnic-two Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Cox, R.W. (1981). Social Forces, States and World Orders: Beyond International Relations Th e or y. Millenium – Journal of International Studies, 10(2), 126–155.
Czech, S., Moszyński, M. (2018). Państwo jako element instytucjonalnego porządku ka-pitalizmu. W: A. Ząbkowicz, M. Miszewski, P. Chmielnicki, S. Czech (red.) Zrozumieć kapitalizm: Podejście ewolucyjno-instytucjonalne. Sosnowiec – Kraków: Forum Myśli Instytucjonalnej.
Davis, D. (2000). Individual Level Examination of Postmaterialism in the U.S.: Political To-lerance, Racial Attitudes, Environmentalism and Participatory Norms. Political Rese-arch Quarterly, 53(3), 455–475.
Duit, A., Feindt, P.H., Meadowcroft, J. (2015). Greening Leviathan: the rise of the environ-mental state?. Environmental Politics, 25(1), 1–23.
Foucault, M. (2003). Security, Territory, Population. New York: Picador.Golinowski, J. (2019). Państwo wobec darwinistycznych tendencji współczesnej gospodarki. Transformacje, 100–101(1–2), 18–44.
Harman, Ch. (2011). Kapitalizm zombi: Globalny kryzys i aktualność myśli Marksa. Przeł. H. Jankowska. Warszawa: Wydawnictwo Muza.
Harvey, D. (1996). Justice, Nature and the Geography of Difference. Hoboken: Wiley-Blackwell.
Hausknost, D., Hammond, M. (2020). Beyond the environmental state? The political pro-spects of a sustainability transformation. Environmental Politics, 29(1), 1–16.
Inglehart, R. (1995). Public Support for Environmental Protection: Objective Problems and Subjective Values in 43 Societies. PS: Political Science and Politics, 28(1), 57–72.
Klementewicz, T. (2013). Geopolityka trwałego rozwoju: Ewolucja cywilizacji i państwa w trakcie dziejotwórczych kryzysów. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Klementewicz, T. (2018). Wierzący, ale niepraktykujący. Neutralność ideologiczna jako ali-bi naukowości postpolitycznej politologii. Teoria Polityki, 2, 85–104.
Kondrakiewicz, D. (2006). Państwo. W: M. Pietraś (red.), Międzynarodowe stosunki po-lityczne (s. 65–91). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kukułka, J. (2003). Wstęp do nauki o stosunkach międzynarodowych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Fundacja Studiów Międzynarodowych.
Leff, E. (2021). Political Ecology: Deconstructing Capital and Territorializing Life. [b.m.]: Palgrave Macmillan.
Linklater, A. (2002). Measuring America: How united States Was Shaped by the Greatest Land Sale in History. New York: Plum Books.
Lowi, T.J. (1992). The State in Political Science: How We Become what We Study. Ameri-can Political Science Review, 86(1), 1–7.
Łoś-Nowak, T. (red.) (1992). Współczesne stosunki międzynarodowe. Wrocław: Wydawnic-two Uniwersytetu Wrocławskiego.
Malendowicz, P. (2018). Substancjalistyczna i akcydentalistyczna krytyka państwa we współczesnej myśli anarchistycznej w Europie. Studia Politilogica, 21, 34–44.
Mazzucato, M. (2016). Przedsiębiorcze państwo: Obalić mit o relacji sektora publicznego i prywatnego. Przeł. J. Bednarek. Poznań: Wydawnictwo Ekonomiczne „Heterodox”.
Moore, J.W. (2018). The Capitalocene Part II: accumulation by appropriation and the cen-trality of unpaid work/energy. The Journal of Peasant Studies, 45(2), 237–279.
Moore, J.W. (2000). Environmental Crises and the Metabolic Rift in World-Historical Per-spective. Organization & Environment, 13(2), 123–157.
Moore, J.W. (2003). Capitalism as World-Ecology: Braudel and Marx on Environmental Hi stor y. Organization & Environment, 16(4), 514–517.
Moore, J.W. (2010). The End of the Road? Agricultural Revolutions in the Capitalist World--Ecology, 1450–2010. Journal of Agrarian Change, 10(3), 389–413.
Moore, J.W. (2011). Transcending the metabolic rift: A theory of crises in the capitalist world ecology. Journal of Peasant Studies, 38(1), 1–46.
Moore, J.W. (2015). Capitalism in the Web of Life: Ecology and the Accumulation of Capi-tal. Verso.
Nocoń, J., Laska, A. (2010). Teoria polityki: wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwo Wyż-szej Szkoły Pedagogicznej TWP.
Parenti, Ch. (2014). The 2013 ANTIPODE AAG Lecture. The Environment Making State: Territory, Nature, and Value. Antipode, 47(4), 829–848.
Parenti, Ch. (2016). Environment-Making in the Capitalocene: Political Ecology of the Sta-te. W: J.W. Moore (red.), Anthropocene or Capitalocene? Nature, History, and the Crisis of Capitalism (s. 166–184). Oakland: PM Press.
Peters, B.G. (2018). Bringing the State Back In, but did it Ever Leave? And Which State?. Teoria Polityki, 2, 237–247.Pietraś, J.Z. (1992). Uczestnicy stosunków międzynarodowych. W: T. Łoś-Nowak (red.), Współczesne stosunki międzynarodowe (s. 39–50). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Pietraś, M., Hofman, I., Michałowski, S. (red.) (2018). Państwo w czasach zmiany. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Popiuk-Rysińska, I. (2006). Uczestnicy stosunków międzynarodowych, ich intere-sy i oddziaływania. W: E. Haliżak, R. Kuźniar (red. nauk.), Stosunki międzynarodo-we: Geneza, struktura, dynamika (s. 88–116). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Rykiel, Z. (2006). Podstawy geografii politycznej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Sobczyński, M. (2006). Państwa i terytoria zależne: Ujęcie geograficzno-polityczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Stiglitz, J. (2007). Wizja sprawiedliwej globalizacji: Propozycje usprawnień. Przeł. A. Szeworski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Swyngedouw, E. (2015). Depoliticized environments and the promises of the Anthropoce-ne. W: R.L. Bryant (ed.), The International Handbook of Political Ecology (s. 131–145). Cheltenham – Northhampton, MA: Edward Elgar Publishing.
Tuathail, G.Ó. (1997). At the End of Geopolitics?. Alternatives, 22(1), 35–55.
Wałdoch, M. (2018). Statofobia jako przyczyna cofania się fali demokratyzacji. Studia Gdańskie. Wizje i Rzeczywistość, 15, 97–124.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
