Zagadnienia społeczne w neoagraryzmie – studium przypadku Polskiego Stronnictwa Ludowego
DOI:
https://doi.org/10.34767/SIIP.2024.01.01Słowa kluczowe:
myśl polityczna, polityka społeczna, aksjologia, praktyka, solidaryzm, program, dobro wspólneAbstrakt
Myśl polityczna jest subdyscypliną politologii, nieco na uboczu i mniej wyeksponowaną. Jest to jednak obszar, w którym nieustannie odnajdujemy nowe wątki, które możemy badać i opisywać. Celem artykułu jest rekonstrukcja nowoczesnej myśli agrarystycznej, w odniesieniu do kwestii polityki społecznej. Środowisko polityczne związane z Polskim Stronnictwem Ludowym jest czynnym uczestnikiem życia politycznego, w związku z czym tworzy wiele dokumentów na użytek tej działalności. Nie jest to jednak nurt myśli politycznej, w którym odnajdziemy teoretyczne rozważania, które nie miałyby związku z praktyką społeczną. Analizowane dokumenty stanowią egzemplifikację praktycznego podejścia do rzeczywistości społecznej. Celem artykułu jest ukazanie specyfiki tego nurtu myśli społeczno-politycznej, wynikającej z zakorzenienia w XIX-wiecznej tradycji ruchu ludowego. Z drugiej strony chodzi o zaprezentowanie unowocześniania założeń programowych i dostosowywania ich do zmieniającego się otoczenia. Ruch ludowy jest bardzo dobrze opisany w literaturze fachowej, mamy zatem do czynienia z solidną podbudową teoretyczną, na bazie której można przeprowadzić analizę współczesnych poglądów działaczy ludowych. Dokumenty programowe, artykuły prasowe, wypowiedzi polityków, okolicznościowe publikacje, projekty aktów prawnych – to bogate źródło informacji o myśli politycznej ludowców na przełomie XX i XXI w. W artykule autorka nie formułuje hipotez, co jest przemyślną i konsekwentnie stosowaną strategią badawczą. Stawianie hipotez ma uzasadnienie w naukach eksperymentalnych, natomiast w przypadku badań w obszarze myśli politycznej czy doktryn politycznych jest to zabieg sztuczny i niemający żadnego wpływu na efekty końcowe. Można postawić jakąkolwiek hipotezę, a odpowiedź jest zawarta w materiale źródłowym, który zostaje poddany analizie.
Bibliografia
Bankowicz, B., Dudek, A. & Majchrowski, J. (1996). Główne nurty współczesnej polskiej myśli politycznej. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dąbrowski, S. (1996). PSL wobec wyzwań współczesności (założenia, koncepcje ideowo-programowe 1990–1996). W: B. Pasierb & K. Paszkiewicz (red.), Współczesna polska myśl polityczna. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Deklaracja ideowa. O kształtowanie szans rozwoju dla Polski. Dokumenty programowe (1997). Warszawa.
Dokumenty X Kongresu PSL (2008). Warszawa.
Dziewięcka-Bokun, L. (2008). Religia jako determinanta polityki społecznej. W: K. Głąbicka & M. Grewiński (red.), Wokół polityki społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Politechniki Radomskiej.
Główne tezy programu PSL w zakresie reformy edukacji (2001).
Jachymek, J. (1993). Neoagraryzm i trzecia droga. Lublin: Wydawnictwo Czas.
Nasza oferta. Jacy jesteśmy? (1997).
Polityka społeczna (1992). W: Żywią, bronią, gospodarują. Dokumenty programowe. Warszawa.
Firlit, G. & Szylko-Skoczny, M. (red.) (2008). Polityka społeczna. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Polskie Stronnictwo Ludowe wobec problemów i wyzwań dla Polski (2008). Warszawa.
Polskie Stronnictwo Ludowe. Czas na zmianę. Program społeczno-gospodarczy PSL (2001). Warszawa.
Polskie Stronnictwo Ludowe. Razem tworzymy lepszą przyszłość. Narodowe priorytety na lata 2007–2011 (2007).
Problem reprywatyzacji i rekompensat z tytułu nacjonalizacji dóbr prywatnych w latach 1944–1962 (1995). W: PSL. O kształtowaniu szans rozwoju dla Polski. Dokumenty programowe. Warszawa.
Tymoszuk, Z. (1999). Myśl polityczna partii chłopskich w Polsce doby transformacji (po 1989 r.). W: J. Jachymek, K. Sowa & M. Śliwa (red.), Chłopi, naród, kultura. Myśl polityczna ruchu ludowego. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Uchwała Rady Naczelnej PSL z dnia 21 lutego 2004.
Wystąpienie Jarosława Kalinowskiego Prezesa PSL, Alfreda Domagalskiego Przewodniczącego Rady Naczelnej PSL na VII kongresie PSL (2000). Warszawa.
