Jakość przestrzeni miejskiej Bydgoszczy a podmiotowe uczestnictwo seniorów w jej kształtowaniu – studium empiryczne

Abstrakt

Niniejszy artykuł dotyczy społecznego wymiaru polityki miejskiej. Znaczenie tego zagadnienia w ostatnich latach znacząco ewaluowało, a konieczność kreowania przestrzeni przy współudziale mieszkańców i jej użytkowników w celu osiągnięcia jej jak najwyższej jakości stanowi już swego rodzaju imperatyw. Jednak nieczęsto praktyki z tym związane, w szczególności w realiach polskich, można zaliczyć do udanych. Przedmiotem artykułu jest prezentacja częściowych wyników badań empirycznych przeprowadzonych wśród mieszkańców Bydgoszczy. Poprzez odfiltrowanie najliczniejszej grupy wiekowej – mieszkańców powyżej 65. roku życia, dokonano weryfikacji stanowiska mieszczan w zakresie jakości bydgoskiej przestrzeni miejskiej i ich udziału w procesie jej kształtowania. Hipotezą było założenie, że bydgoscy seniorzy wykazują stosunkowo niski poziom uczestnictwa w procesie kształtowania przestrzeni miejskiej. Tym samym analiza zebranego materiału empirycznego umożliwiła dokonanie oceny skuteczności realizowanej w Bydgoszczy polityki miejskiej w zakresie kształtowania przestrzeni na rzecz najstarszych mieszkańców. Wyniki badań potwierdziły hipotezę, że bydgoscy seniorzy cechują się bardzo niskim poziomem uczestnictwa w procesach kształtowania przestrzeni miejskiej. Ponadto wykazały, że nieznajomość narzędzi partycypacji społecznej jest nadrzędnym powodem braku tej aktywności. Z kolei stan przestrzeni miejskiej, jak i panujące w niej warunki życia respondenci ocenili stosunkowo dobrze. Z rozważań wynika więc, że partycypacja i inkluzja społeczna seniorów stanowią istotnie zaniedbane elementy realizowanej w Bydgoszczy polityki miejskiej, stąd też trudno jest określić ją jako w pełni skuteczną. Treść zawarta w artykule przede wszystkim stanowi diagnozę będącą ważnym sygnałem dla decydentów i praktyków miejskich.