Między wpływami Kremla a niepodległością Ukrainy: prezydenci Ukrainy od Krawczuka do Poroszenki
DOI:
https://doi.org/10.34767/SIIP.2024.02.03Słowa kluczowe:
Ukraina, Rosja, prezydent, niezależność, oligarchiaAbstrakt
Artykuł analizuje wpływ Kremla na prezydentów Ukrainy od Łeonida Krawczuka do Petra Poroszenki, ukazując skomplikowane relacje i próby uniezależnienia się od Rosji. Po upadku Związku Radzieckiego Ukraina zmagała się z budowaniem niepodległości w obliczu silnych nacisków ze strony Kremla. Każdy z prezydentów miał różne podejście do relacji z Rosją. Krawczuk próbował balansować między współpracą a niezależnością – co było niezwykle trudnym zadaniem dla nowopowstałego państwa. Łeonid Kuczma, po początkowej chęci wobec budowania pozytywnych relacji z Zachodem, w drugiej kadencji zwrócił się mocno w kierunku Kremla. Jego prezydentura była naznaczona korupcją i wzmocnieniem oligarchicznych struktur. Wiktor Juszczenko, wybrany na prezydenta po Pomarańczowej Rewolucji, starał się uniezależnić Ukrainę, mimo wewnętrznych konfliktów i nacisków Kremla. Wiktor Janukowycz zacieśnił relacje z Moskwą, co doprowadziło do masowych protestów społecznych podczas Euromajdanu i jego ucieczki do Rosji. Petro Poroszenko, który objął urząd w czasach kryzysu, starał się umocnić niezależność Ukrainy i zacieśnić relacje z Zachodem. Mimo pewnych sukcesów jego kadencja również była naznaczona trudnościami związanymi z korupcją i oligarchicznymi strukturami. Obecna sytuacja, pełnoskalowa wojna rozpoczęta przez Federację Rosyjską w 2022 r., pokazuje, że wyzwania związane z utrzymaniem suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy są nadal aktualne. Dążenie Ukrainy do pełnej niezależności od rosyjskich wpływów pozostaje priorytetem, wymaga konsekwentnych działań i międzynarodowego wsparcia.
Bibliografia
Chojnowski, A. & Bruski, J.J. (2006). Historia państw świata w XX wieku. Ukraina. Warszawa: TRIO.
Felshtinsky, J. & Stanchev, M. (2015). Trzecia wojna światowa? Bitwa o Ukrainę. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Jureńczyk, Ł. (2019). Okoliczności i postawa NATO wobec polityki militarnej Rosji na Ukrainie. Rocznik Integracji Europejskiej, 13, 115–128. DOI: http://dx.doi.org/10.14746/rie.2019.13.8
Konstytucja Ukrainy. Retrieved from: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/ukraina.html [accessed: 1.07.2024].
Kowalov, I. (2009). Wpływ „czynnika rosyjskiego” na wybory prezydenckie oraz wydarzenia pomarańczowej rewolucji 2004 roku na Ukrainie. Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog, 1, 27–32.
Leusz, M. (2009). Transformacja demokratyczna współczesnej Ukrainy. Wschodnioznawstwo, 3, 135–166.
Olszański, T.A. (1994). Historia Ukrainy XX w. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Serczyk, W.A. (2009). Historia Ukrainy. Wrocław: Ossolineum.
Tokarski, T., Chugaievska, S. & Chugaievska, N. (2019). Determinanty przestrzennego zróżnicowania płac na Ukrainie. Wiadomości Statystyczne, 64(5), 17–33