Wizerunek I sekretarza Edwarda Gierka kreowany przez propagandę reżimu komunistycznego na łamach dziennika „Trybuna Ludu”

Autor

  • Adrian Konefał Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku

DOI:

https://doi.org/10.34767/SIIP.2020.19.15

Słowa kluczowe:

Edward Gierek, polityka gospodarcza, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Trybuna Ludu, propaganda

Abstrakt

W pracy podjęto się zagadnienia analizy propagandowego ujęcia postaci Edwarda Gierka na łamach dziennika „Trybuna Ludu”. Na podstawie analizy przekazów prasowych „Trybuny Ludu” z okresu rządów I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1970–1980 r. dokonano analizy treści dotyczącej kształtowania propagandowego wizerunku E. Gierka na płaszczyźnie działań na rzecz m.in. polityki gospodarczej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz ewolucji na polu polityki wizerunkowej na tle innych I Sekretarzy KC PZPR. Problemem badawczym przyjętym na potrzeby niniejszego artykułu były pytania: jakimi metodami propagowano postać Edwarda Gierka na łamach „Trybuny Ludu”? W jaki sposób kreowano postać Edwarda Gierka jako I sekretarza KC PZPR? Ponadto autor zaprezentował krótką charakterystykę Edwarda Gierka oraz jego działalność polityczną w PRL w latach 70. XX w. W niniejszym artykule zastosowano metodę analizy treści, którą autor uznał za najefektywniejszą metodę badawczą do podjętej tematyki, w tym zwłaszcza przedstawienia mechanizmów propagandy oraz działalności politycznej Edwarda Gierka jako I Sekretarza KC PZPR w latach 70. XX w.

Bibliografia

A.W. (1979, czerwiec). Manifestacja w 30 rocznicę powstania Nowej Huty. Przemówienie tow. Edwarda Gierka, Trybuna Ludu, nr 4.

Archiwum Akt Nowych. (1955). V/30, Protokół posiedzenia Biura Politycznego KC PZPR, 24 II 1955 r., k. 123.

Berelson, B. (1970). Analiza treści, W: Teoria i metodologia badań nad prasą za granicą (przekłady), Tom 3. Analiza zawartości, Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych RSW „Prasa”.

Bury, J. (1970). Wzrost stopy życiowej. W: F. Kubiczek (red.), Społeczno-gospodarczy rozwój Polski w latach 1971–1975. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Cichocki B., Jóźwiak K., (2006). Najważniejsze są kadry. Centralna Szkoła Partyjna PPR/PZPR. Warszawa: Wydawnictwo: Trio.

Dobek-Ostrowska, B., Fras, J., & Ociepka, B. (1997). Teoria i praktyka propagandy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Drygalski, J., & Kwaśniewski, J. (1998). (Nie)realny socjalizm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dryll, I. (1977, marzec 5–6). Spotkanie I Sekretarza KC PZPR tow. Edwarda Gierka z dziennikarzami. …Trzeba o tym mówić – tak właśnie, Trybuna Ludu, nr 3.

Dudek, A. (2001). Ślady PeeReLu. Ludzie, wydarzenia, mechanizmy. Kraków: Wydawnictwo Arcana.

Dudek, A., & Zblewski, Z. (2008). Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Eisler, J. (2001). Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989 r. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW.

Eisler, J. (2014). Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR. Warszawa: Wydawnictwo Czerwone i Czarne.

Ellul, J. (1967). Histoire de la propagande. Paryż: Librairie Armand Colin.

Friszke, A. (1995). Polska Gierka. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Gajdziński, P. (2014). Gierek. Człowiek z węgla. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Jarząbek, W. (2011). Pozycja peerelowskich elit władzy. W: K. Rokicki, & R. Spałek (red.), Władza w PRL. Ludzie i mechanizmy. Warszawa: Wydawnictwo IPN.

Jezierski, A., & Petz, B. (1998). Historia gospodarcza Polski Ludowej 1944–1985. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Kamińska, K. (2014). „Felieton mocno jątrzący”, czyli cenzura wobec publicystyki Karola Kisielewskiego (w latach 1957–1961), Zeszyty Prasoznawcze, nr 4 (220).

Kula, H. (2005). Propaganda współczesna: istota – właściwości, problematyki teoretycznej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Noworoczne przemówienie. (1977, styczeń 3). Noworoczne przemówienie radiowo-telewizyjne I Sekretarza Komietetu Centralnego PZPR, Trybuna Ludu, nr 1.

Pachucki-Włosek K. (2018). Epoka Edwarda Gierka- początek pościgu za zachodem i początek kryzysu. W: M. Maciąg, & P. Szymczyk (red.), Życie społeczne, kultura i polityka w okresie PRL. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Tygiel.

PAP. (1970a, grudzień 21). Nad brzegiem Wisły. Będą bulwary, Trybuna Ludu, nr 8.

PAP. (1970b, grudzień 24, 25, 26, 27). Plenarne posiedzenie Sejmu PRL. Rzetelny wysiłek tworzący wspólne dobro narodu zasługuje na najwyższe uznanie. Przemówienie I Sekretarza KC PZPR posła E. Gierka, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1977a). Nowoczesne przemówienie radiowo- telewizyjne I Sekretarza Komitetu Centralnego PZPR, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1977b, listopad 25–26 ). Kanclerz RFN zakończył wizytę w Polsce. Edward Gierek i Helmut Schnidt podpisali wspólne oświadczenie, Trybuna Ludu, nr 2.

PAP. (1977c, Maj 16). Czynem manifestujemy siłę i jedność partii, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1977d, styczeń 14). Edward Gierek wśród budowniczych największych inwestycji Warszawy, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1977e, styczeń 5). XVIII posiedzenie Międzyrządowej Polsko-Radzieckiej Komisji Współpracy Gospodarczej i Naukowo-Technicznej. Bogaty program współpracy w najważniejszych dziedzinach gospodarki, Trybuna Ludu, nr 9.

PAP. (1977f, styczeń 7). Z prac komisji sejmowych. Ochrona interesów państwa i praw obywatela, Trybuna Ludu, nr 4.

PAP. (1978a). 35 lat ludowego Wojska Polskiego. Uznanie i podziękowanie za ofiarną służbę dla socjalistycznej ojczyzny, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1978b, grudzień 4). Górnikom polskim wdzięczność i szacunek za codzienny trud, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1978c, marzec 8). Spotkanie przywódców partii i państwa z przedstawicielami kobiet polskich, Trybuna Ludu, nr 1.

PAP. (1978d, styczeń 26). Spotkanie tow. E. Gierka z pracownikami handlu, Trybuna Ludu, nr 4.

PAP. (1978e, wrzesień 11). Centralne uroczystości dożynkowe w Olsztynie z udziałem E. Gierka, H. Jabłońskiego i P. Jaroszewicza. Uznanie dla trudu polskiego rolnika, Trybuna Ludu, nr 4.

PAP. (1979, marzec 1). E. Gierek i P. Jaroszewicz spotkali się z rolnikami, Trybuna Ludu, nr 4.

Pepliński, W. (2011). 350 lat historii prasy w Polsce (spojrzenie na jej przeszłość i teraźniejszość), Studia Medioznawcze, t. 2 (45), s. 25–39.

Prużyński, A. (1978). Rozwój społeczno-gospodarczy Polski w latach siedemdziesiątych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Rolicki, J. (2014). Edward Gierek. Życie i narodziny legendy. Warszawa: Wydawnictwo ISKRY.

Sasanka, P. (2006). Czerwiec 1976. Geneza, przebieg, konsekwencje. Warszawa: Wydawnictwo IPN.

Sasanka, P. (2011). Polska Gierka – dekada przerwana czy zmarnowana? W: K. Persak, P. Machcewicz (red.), Polski wiek XX: PRL od grudnia 70 do czerwca 89. Warszawa: Muzeum Historii Polski, Bellona.

Szczepaniak, K. (2012). Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych-refleksje metodologiczne, Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, t. 42, s. 83–112.

Szulczewski, M. (1975). Propaganda polityczna: zarys problematyki teoretycznej, Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.

Thomson, O. (2001). Historia propagandy. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.

Władyka, W., & Jankowski, W. (2007). Stenogram plenarnego posiedzenia Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 20 III 1956 r. W: Protokoły VI i VII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z 1956 r. Warszawa: WDiNP Uniwersytetu Warszwskiego.

Wybór nowych władz partyjnych. (1970, grudzień 21). Wybór nowych władz partyjnych. Tow. Edward Gierek I Sekretarzem KC, Trybuna Ludu, nr 1.

Zarzecki, M. (2009). Gra polityczna i metafora: propaganda jako teoria socjologiczna, Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne t. 3. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Żyromski, M. (2015). Propaganda w systemie totalitarnym. Poznań: Wydawnictwo WNPiD UAM.

Pobrania

Opublikowane

2020-12-20

Numer

Dział

Studia i analizy