Metoda fenomenologiczna stosowana w pedagogice. Kilka krytycznych refleksji dla praktyki
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2024.02.01Słowa kluczowe:
fenomenologia, fenomeny, edukacja, pedologia, Edward Husserl, Wilfried Lippitz, Martin Heidegger, Lebensphilosophie, Lebenswelt, hermeneutyka, umysł, świadomość, zmysły, percepcja, pojęcie, epochéAbstrakt
Tekst traktuje o związkach i możliwościach aplikacji fenomenologicznej metody badawczej w pedagogice. Fenomenologia jest badaniem sposobu, w jaki rzeczy pojawiają się lub są obecne w świadomości. Nie jest ona tylko prostym rejestrowaniem treści świadomości – bada jej struktury. Fenomenologiczna postawa badawcza implikuje zawieszenie wszelkich teorii przy podejmowaniu badań naukowych. Nie jest ona jednak wiedzą bezzałożeniową, zawsze pozostaje jakieś nastawienie wobec poznawanego obszaru rzeczywistości. Fenomenologia jest metodą duchowego patrzenia i opisywania tego, co zobaczone. Zawiera wiele reguł, które obowiązują całkowicie ogólnie, dla każdego myślenia, niezależnie od stanowiska filozoficznego czy postawy naukowej w danej dziedzinie, np. pedagogice. Artykuł pokazuje potencjał i ograniczenia stosowania tych reguł w praktyce edukacyjnej.
Bibliografia
Arendt H. (1981). Myślenie. Transl. H. Buczyńska-Garewicz. Warszawa: Czytelnik.
Blackburn S. (1997). Oksfordzki słownik filozoficzny. Transl. M. Szczubiałka. Warszawa: Książka i Wiedza.
Bocheński J.M. (1992). Współczesne metody myślenia. Transl. S. Judycki. Poznań: W drodze.
Danner H. (1989). Methoden geisteswissenschaftlicher Pädagogik. Einführung in Hermeneutik, Phänomenologie und Dialektik. München-Basel: Ernst Rein[1]hardt Verlag.
Diemer A. (1967). Phänomenologie. In: A. Diemer & I. Frenzel (eds.), Philosophie. Frankfurt am Main: Fischer Bücherei.
Diogenes Laertios (1988). Żywoty i poglądy słynnych filozofów. Transl. I. Krońska, K. Leśniak & W. Olszewski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Grathoff R. (1990). Niektóre motywy fenomenologiczne we wczesnej socjologii Floriana Znanieckiego. In: J. Włodarek & M. Ziółkowski (eds.), Metoda biograficzna we wczesnej socjologii. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Grathoff R. (1992). Środowisko i społeczeństwo. In: Z. Krasnodębski & K. Nellen (eds.), Świat przeżywany. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Honderich T. (ed.) (1998). Encyklopedia filozofii. Transl. J. Łoziński. Poznań: Zysk i S-ka.
Krasnodębski Z. (1989). O związkach fenomenologii i socjologii. Wprowadzenie. In: idem (ed.), Fenomenologia i socjologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lippitz W. (1987). Phänomenologie als Methode? Zur Geschichte und Aktualität des phänomenologischen Denkens in der Pädagogik. In: W. Lippitz & K. Meyer-Drawe (eds.), Kind und Welt. Phänomenologische Studien zur Pädagogik. Frankfurt am Main: Hain Verlag
Lippitz W. (1992). Phänomenologische Forschungen in der Pädagogik. In: J. Petersen & G.-B. Reinert (eds.), Pädagogische Konzeptionen. Eine Orientierungshilfe für Studium und Beruf. Donauwörth: Verlag Ludwig Auer.
Lippitz W. (1993). Phänomenologische Studien in der Pädagogik. Weinheim: Deutscher Studien Verlag.
Wuchert K. (1997). Methoden der Gegenwartsphilosophie. Bern: Haupt.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
