Absence of death category in children`s education – a voice for discussion
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2017.02.09Keywords:
tanathopedagogy, children, death, education.Abstract
Human being is the only one that is aware of its mortality. Habitually we avoid discussion on the topic of
death. This matter becomes even more taboo when it comes to talking about it with children. They are, on
the one hand, protected from any kind of reflection on the topic of death, and on the other hand, flooded by
images of death from movies and computer games. Between chronical silence and unnatural images of death
that are presented in modern popculture, there should be a source in which our children and youth could find
an answer for their existential questions. This source should be school education. This article is a voice in a
discussion on necessity of including tanatho-pedagogical topics in the education of children, so a theme that
holds such an importance in human existence could help them in defining themselves and human life and
finding meaning in it
References
Ariès P. (2007). Rozważania o historii śmierci. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Czudek-Ślęczka S. (2006). Śmierć: poglądy czternastolatków wychowanych w tradycji luterańskiej i w tradycji rzymskokatolickiej. Szkoła Specjalna, 3, 194-208.
Galende N. (2015). Death and its Didactics in Pre-School and Primary School, Procedia – Social and Behavioral Sciences, vol. 185, 13 May 2015, s. 91-97.
Gorer G. (1979). Pornografia śmierci, Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja, 3(45), 197-203.
Guzowski A., Krajewska-Kułak E. (2014). Śmierć w mediach – czyli jak media mówią o śmierci, jak mógłby o niej mówić. W: B. Antoszewska, J. Binnebesel (red.), Porozmawiajmy o śmierci. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Grzybowski P. (2009). Praktyczne cele i aspekty kształcenia tanatologicznego pedagogów i nauczycieli. W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym. Gdańsk: Via Medica.
Keirse M. (2005). Smutek dziecka. Jak pomóc dziecku przeżyć stratę i żałobę? Radom: Wydawnictwo POLEWN.
Kiełkiewicz J., Piotrzkowska-Sut I. (2009). Jak rozmawiać z uczniami o śmierci? W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym. Gdańsk:Via Medica.
Kotowicz J. (2012). Śmierć w kontekście terminalnej choroby dziecka. W: Pedagogiczna refleksja nad życiem i śmiercią. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Królica M. (2009). Problem śmierci w życiu najmłodszych. Trudne pytania – trudne odpowiedzi. Warszawa: Wydawnictwo SIM.
Landau-Czajka A. (2002). Co Alicja odkryła po własnej stronie lustra. Życie codzienne, społeczeństwo, władza w podręcznikach dla dzieci najmłodszych 1785-2000. Warszawa: Wydawnictwo NERITON, Instytut Historii PAN.
Laungani P., Murray-Parkes C., Young B. (red.) (2000). Przemijanie w kulturach. Obyczaje żałobne, pocieszenie i wsparcie. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
Łucewicz J. (2002). Rozmawiajmy z dziećmi o przemijaniu i śmierci. Wychowanie Na Co Dzień, 9, 17-18.
Łukaszewski W. (2011). Udręka życia. Jak ludzie radzą sobie z lękiem przed śmiercią. Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.
Malczak M. (2014). Śmierć – być in czy out? Między potrzebą sensu a doświadczeniem absurdu. W: A. Dębska-Kossakowska, M. Krakowiak (red.), Zobaczyć sens. Studia o malarstwie, literaturze i życiu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Malczewski J. (2007). O prywacyjnej koncepcji śmierci, Diametros, 11, 1-9.
Makselon J. (2009). Podstawy tanatologii. W: J. Binnebesel, A. Janowicz, P. Krakowiak (red.), Jak rozmawiać z uczniami o końcu życia i wolontariacie hospicyjnym. Gdańsk: Via Medica.
Mesjasz J. (2010). Klątwa czy dar przemijania? Studium z tanatopsychologii. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Michalski J. (1998). Smutna pedagogika. Nowa Szkoła, 9, 20-21.
Mojs E., Gajewska E., Głowacka M.D., Samborski W. (2008). Rozumienie pojęcia śmierć u dzieci i młodzieży 5 i 15 letnich. W: E. Krajewska-Kułak, C. Łukaszuk, B. Jankowiak (red.), W drodze do brzegu życia. Białystok, t. V.
Ogryzko-Wiewiórkowska M. (1994). Rodzina i śmierć. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Olszańska M., Rylke H. (1996). Oswajanie śmierci, Remedium, 4, 26-29.
Sielicka E. (2015). Edukacja tanatologiczna – współczesne wyzwanie. W: Pedagogika Społeczna, 2(56), rok XIV, 155-165.
Thomas L.V. (2002). Tworzenie tanatologii. W: Wymiary śmierci, wybór S. Rosiek. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
Zamarian A. (2015). Edukacja ku dojrzałej recepcji fenomenu śmierci. Humanistyczny wymiar edukacji tanatologicznej, Studia z Teorii Wychowania, t. VI, 4(13), 69-80.
Ziemiński I. (2000). Obecność i nieobecność śmierci, Etyka, 33, 9-28.
