Rationality communication in Jürgen Habermas critical theory and its implications in the field of education
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2015.02.04Keywords:
communication rationality, critical theory and education, interests constituting knowledge, critical pedagogyAbstract
In this article I concentrate on the theory of a representative of the Frankfurt School, the prominent representative of the second generation – Jürgen Habermas. I pay great attention to the analysis of communication rationality status and its implications in the field of education. It is an important category because due to it Habermas tries to overcome the impasse of the critical theory of the first generation of Frankfurt. Although Habermas’s theory, especially his concept of the ideal conditions for communication situation, met with criticism, it was one of the most widely used in the literature of educational theory.
References
Czerepaniak-Walczak M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Dąbrowa E., Jaronowska S. (2005). Pedagogika emancypacyjna. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. IV. Warszawa: Wyd. Akademickie „Żak”.
Dialektyka racjonalizacji. Z Jürgenem Habermasem rozmawiają Axel Honneth, Eberhard Knödler-Bunte i Arno Widmann (fragmenty). W: A.M. Kaniowski, A. Szahaj (red.), Wokół teorii krytycznej. Prace Kolegium Otryckiego. Warszawa: Wyd. Kolegium Otryckiego.
Evert G. (1993). Habermas i edukacja. W: Z. Kwieciński (red.), Nieobecne dyskursy, cz. III. Toruń: PWN.
Folkierska A. (1990). Hermeneutyka jako mit w teorii Jürgena Habermasa. W: L. Witkowski (red.), Dyskurs Rozumu: Między przemocą a emancypacją. Z recepcji Jürgena Habermasa w Polsce. Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
Giroux H.A. (2010). Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej. W: L. Witkowski, H.A. Giroux, Edukacja i sfera publiczna. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Habermas J. (1977). Technika i nauka jako „ideologia”. W: J. Szacki (red.), Czy kryzys socjologii? Warszawa: Czytelnik.
Habermas J. (1985). Interesy konstytuujące poznanie. Colloquia Communia, nr 2.
Habermas J. (1987). Aspekty racjonalności działania. W: A.M. Kaniowski, A. Szahaj (red.), Wokół teorii krytycznej, Prace Kolegium Otryckiego. Warszawa: Wyd. Kolegium Otryckiego.
Habermas J. (1999). Teoria działania komunikacyjnego. T. 1. Racjonalność działania a racjonalność społeczna. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Habermas J. (2000). Splot mitu i oświecenia: Horkheimer i Adorno. W: Filozoficzny dyskurs nowoczesności. Kraków: TAiWPN Universitas.
Horkheimer M., Adorno T.W. (1969). Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Warszawa: Wyd. IFIS PAN.
Kwaśnica R. (1987). Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej. Wrocław: IKN ODN.
Stasiuk K. (2003). Krytyka kultury jako krytyka komunikacji. Wrocław: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego.
Szahaj A. (2008). Teoria krytyczna szkoły frankfurckiej. Wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie Profesjonalne.
Śliwerski B. (2001). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Witkowski L. (1984). Edukacja przez pryzmat teorii społecznej J. Habermasa. Socjologia Wychowania, z. 145, nr V.
