Polish Reception of Johann Friedrich Herbart’s Writings
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2012.02.02Abstract
The presence of John Friedrich Herbart’s works in Polish pedagogical thought is rather selective, and their philosophical foundations remain almost unknown. And yet Herbart’s pedagogical opinions constitute an integral part of his philosophical ideas. What is more, his philosophical ideas actually expose his pedagogical intentions. In order to discuss such selective knowledge about Herbart’s writings, at least two specifically Polish causes of such a situation could be mentioned. The first one is of linguistic and translation nature, whereas the second one might be recognized as a result of historical and geopolitical situation of Polish pedagogy and, in a wider context, the situation of Polish culture and science. Both reasons are closely linked to each other. In the last years, there were published two significant monographies that attempt to interpret Herbart’s writings once again, as well as revise the reception of his works in reference to both Polish and world literature, and, all the same, reconstitute the philosophical status of his pedagogy. These are especially the works of Dariusz Stępkowski and Andrzej Murzyn. Both of them restore the philosophical status of Herbart’s pedagogy, and portray him as a thinker who is a “philosopher among educators” and an “educator among philosophers”.
References
Bobrowska-Nowak W., Drynda D. (red.) (1998). Słownik pedagogów polskich. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Danysz A. (1918). O kształceniu. Lwów: Wydawnictwo Macierzy Polskiej.
Danysz A. (1903). O wychowaniu. Lwów: Wydawnictwo Macierzy Polskiej.
Danysz A. (1921). Studia z dziejów wychowania w Polsce. Kraków: Skład Główny w Książnicy Polskiej w Warszawie.
Dylągowa H. (2000). Historia Polski 1795-1990. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Hejnicka-Bezwińska T. (2006). Recepcja Herbertowskiej koncepcji „naukowości” pedagogiki (s. 39-57). W: Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania Pedagogiki ogólnej. Warszawa: Wydaw. Salezjańskie.
Herbart J.F. (1912). Pedagogika ogólna. Tłum. T. Stera, Warszawa: Gebethner i Wolff.
Herbart J.F. (1937). Wykłady pedagogiczne w zarysie. Tłum. J. Jakóbiec. Poznań: Naukowe Towarzystwo Pedagogiczne.
Herbart J.F. (1967a). Zarys wykładów pedagogicznych. Tłum. B. Nawroczyński. W: B. Nawroczyński (red.) Pisma pedagogiczne (s. 23-182 ). Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Herbart J.F. (1967b). Zbadane i naukowo wywiedzione Abecadło poglądowości według pomysłu Pestalozziego, tłum. B. Nawroczyński. W: B. Nawroczyński (red.) Pisma pedagogiczne (s. 3-6). Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Herbart J.F. (2008a). Estetyczne przedstawienie świata jako główne zajęcie wychowania. Tłum. D. Stępkowski, Pedagogika Kultury, 4, s. 13-27.
Herbart J.F. (2008b). Listy pedagogiczne albo listy o zastosowaniu psychologii w pedagogice. Tłum. D. Stępkowski, Przegląd Historyczno-Oświatowy, 3-4, s. 140-147.
Herbart J.F. (2008c). Ogólna filozofia praktyczna. Tłum. D. Stępkowski, Studia Philosophica Wratislaviensia, 3, s. 121-148.
Herbart J.F. (2008d). Wychowanie przy publicznym współudziale, tłum. D. Stępkowski, Przegląd Historyczno-Oświatowy, 3-4, s. 151-155.
Klattenhoff K., WiBmann F. (red.) Die Zerstörung der polnischen Schule durch die deutsche Besatzung 1939-1945/ Straty polskiej szkoły w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945. Universität Oldenburg: BIS-Verlag.
Murzyn A. (2004). Johann Friedrich Herbart i jego miejsce w kontekście pokantowskiej myśli idealistycznej. Kraków: Impuls.
Murzyn A. (2010). Filozofia nauczania wychowującego J. F. Herbarta. Kraków: Impuls.
Nawroczyński B. (1938). Polaka myśl pedagogiczna. Lwów – Warszawa: Książnica-Atlas.
Nawroczyński B. (1947). Współczesne prądy pedagogiczne. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”.
Piskurewicz J., Stępkowski D. (red.) (2006). Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania Pedagogiki ogólnej. Warszawa: Wydaw. Salezjańskie.
Poznański K. (2006). Historia wychowania, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Sośnicki K. (1967). Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Stępkowski D. (2003). O jasnej stronie pedagogiki. Studium podstaw pedagogiki ogólnej Johanna F. Herbarta (1776-1841). Rozprawa doktorska. Warszawa: Biblioteka Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego.
Stępkowski D. (2007). Herbart i jego myśl w Polsce. Dzieje recepcji i oddziaływań. Artes liberale. Zeszyty Naukowe Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora, 1, s. 1-33.
Stępkowski D. (2010). Pedagogika i religia. (Re)konstrukcja zapomnianego wątku na podstawie teorii Johanna F. Herbarta i Friedricha D.E. Schleiermachera. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego.
Wernic H. (1868). Przewodnik wychowania. Warszawa: Gebethner i Wolf.
Wernic H. (1895). Myśli o wychowaniu i nauczaniu. Z autobiografią i portretem autora. Warszawa: Gebethner i Wolf.
Wołoszyn S. (1998). Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym. Kielce: Dom Wydawniczy STRZELEC.
