On the didactic identity of resocialization pedagogy in the context of the development of student education

Authors

  • Jacek Chmielewski Kaszubsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Wejherowie
  • Michał Raczkowski University of Gdańsk

DOI:

https://doi.org/10.34767/PP.2025.01.04

Keywords:

academic education, institutionalisation, rehabilitation pedagogy, special needs education, learning (didactic) identity

Abstract

The main aim of the article is to introduce, define and show the importance of a new category of identity and a new concept in pedagogical science, namely didactic identity. The authors do this by analysing the development of resocialisation pedagogy as a subject, field or specialisation of education, first in courses and later in academic training. The training of pedagogues in the field of rehabilitation was initially carried out within the framework of special pedagogy. It was not until the second half of the twentieth century that resocialisation pedagogy developed as a separate subject, major or specialisation, which had a significant impact on its institutionalisation, including the establishment of departments or chairs of resocialisation pedagogy within individual faculties at universities.

References

Ambrozik W. (2006). Pedagogika resocjalizacyjna. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Subdyscypliny wiedzy pedagogicznej (s. 279–294). T. 3. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Ambrozik W. i Konopczyński M. (2015). Zespół Pedagogiki Resocjalizacyjnej. Rocznik Pedagogiczny, 38, 253–257.

Bartkowicz Z. (2012). Samoświadomość pedagoga resocjalizacyjnego w świetle aktualnych wyzwań. W: Z. Bartkowicz i A. Węgliński (red.), Pedagogika resocjalizacyjna wobec współczesnych zagrożeń (s. 47–54). Lublin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Biegański Z., Jastrzębski W., Kawski T. i in. (1999). Kronika trzydziestolecia Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. 1969–1999. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Błeszyńska K.M. (2007). Tożsamość. W: T. Pilch i E. Różycka (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (s. 754–773). T. 6. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Bogdanowicz M., Chodubski A., Grzybowski R. i in. (2010). Wydział Nauk Społecznych. W: A. Paner i A. Kłonczyński (red.), Uniwersytet Gdański 1970–2010 (s. 375–419). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Doroszewska J. (1972). Maria Grzegorzewska jako twórca Katedry Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Warszawskiego. W: J. Doroszewska, M. Falski i R. Wroczyński (red.), Maria Grzegorzewska. Materiały z sesji naukowej – 7.XI.1969 r. (s. 121–134). Warszawa: Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia.

Dłuska M. (1935). Tytus Benni *26 XII 1877 – + 1 XI 1935. Język Polski, 5, 129–133.

Dmochowski T. (2021). Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego (1990–2019). W: D. Bień (red.), Uniwersytet Gdański. Struktury, postacie, wydarzenia (s. 25–99). T. 2. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Dziamski S. (1983). Wydział Nauk Społecznych. Sprawozdanie z działalności Wydziału Nauk Społecznych UAM za okres od 1978/79–1980/81. W: Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1978/79–1980/81 za rektoratu prof. dra hab. Benona Miśkiewicza (s. 185–205). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Gasik W. (1990). Rozwój szkolnictwa specjalnego i pedagogiki specjalnej w Polsce Ludowej (do 1973 r.). W: S. Mauersberg (red.), Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej (s. 263–282). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Giddens A. (2010). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Tłum. A. Szulżycka. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Gierycz P. (red.) (2001). Informator Nauki Polskiej 2000. T. 2a–2b. Wyd. 28. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Gierycz P. (red.) (2003). Informator Nauki Polskiej 2003. T. 2: Instytucje Naukowe. Wyd. 29. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Grzegorzewska M. (1922). Państwowe Seminarjum Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Ruch Pedagogiczny, 5–6, 109–114.

Grzybowski R. (2021). Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego w latach 1975–2018. Zarys dziejów. W: D. Bień (red.), Uniwersytet Gdański. Struktury, postacie, wydarzenia (s. 149–172). T. 2. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Halemba H., Korczala P., Masłowska B. i in. (kom. red). (1987). Informator Nauki Polskiej 1987/88. Stan na dzień 30.09.1987. Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.

Hejnicka-Bezwińska T. (2015). Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym. Warszawa: Difin.

Informator (2001). Informator nauki polskiej 2001, wyd. płytowe CD.

Informator (2004). Informator nauki polskiej 2004, wyd. płytowe CD.

Jasiński Z. (2004). Działalność Instytutu Nauk Pedagogicznych w latach 1989–2003 (wybrane problemy). W: 30 lat opolskiej pedagogiki (s. 25–48). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Kamińska J. (2004). Dzieje Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zarys. W: tejże (red.), Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego. Jubileusz pięćdziesięciolecia (s. 7–48). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Kawka G. (red.) (1977). Informator nauki polskiej 1976/1977. T. 1. Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.

Kawka G. (red.) (1979). Informator nauki polskiej 1979. Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.

Kawka G. (red.) (1981). Informator nauki polskiej 1980/81. Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.

Konopczyński M. (2014). Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych.

Kowalczyk M., Stańczak M. i Zielke J. (kom. red.). (1989). Informator nauki polskiej 1989/1990. Edycja XXIV. Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.

Kozłowski J. (oprac.) (1960). Informator Nauki Polskiej 1959–1960. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1961). Informator Nauki Polskiej 1961. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1962). Informator Nauki Polskiej 1962. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1963). Informator Nauki Polskiej 1963. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1964). Informator Nauki Polskiej 1964. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1965). Informator Nauki Polskiej 1965. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1966). Informator Nauki Polskiej 1966. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1967). Informator Nauki Polskiej 1967. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1968). Informator Nauki Polskiej 1968. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1969). Informator Nauki Polskiej 1969. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1970). Informator Nauki Polskiej 1970. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1971). Informator Nauki Polskiej 1971. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1972). Informator Nauki Polskiej 1972. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1973). Informator Nauki Polskiej 1973. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1974). Informator Nauki Polskiej 1974. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kozłowski J. (oprac.) (1975). Informator Nauki Polskiej 1975. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kulbaka J. (2012). Kalendarium najważniejszych wydarzeń w historii PIPS – WSPS – APS. W: H. Markiewicz, K. Poznański i J. Kulbaka (red.), Sami tworzyliśmy tę historię. Księga pamiątkowa z okazji 90. rocznicy powstania Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (1922–2012) (s. 23–30). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Kupiec H. (2021). Dialog i aktywizacja w rozwijaniu kompetencji pedagogicznych studentów resocjalizacji. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Kwiatkowski P. i Szecówka A. (2000). Pedagogika specjalna w Uniwersytecie Wrocławskim (dokonania i perspektywy). W: J. Pańczyk (red.), Pedagogika Specjalna – lat dwutysięcznych. Materiały z konferencji zorganizowanej w dniu 18 września 2000 roku (s. 175–179). Łódź: DAJAS.

Kwieciński Z. (1996). Instytut Pedagogiki. W: Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1990/1991–1992/1993 za rektoratu prof. dr. hab. Jerzego Fedorowskiego (s. 220–235). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Lewowicki T. (2000). Miejsce pedagogiki specjalnej w naukach pedagogicznych na przełomie drugiego i trzeciego tysiąclecia. W: J. Pańczyk (red.), Pedagogika Specjalna – lat dwutysięcznych. Materiały z konferencji zorganizowanej w dniu 18 września 2000 roku(s. 9 16).Łódź: DAJAS.

Lipkowski O. (1972). Instytut Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. W: J. Doroszewska, M. Falski i R. Wroczyński (red.), Maria Grzegorzewska. Materiały z sesji naukowej – 7.XI.1969 r. (s. 94–110). Warszawa: Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia.

Machel H. (2001). Pedagogika resocjalizacyjna w Uniwersytecie Gdańskim – początek, rozwój i perspektywy. W: tegoż (red.), Problem podmiotowości człowieka w pedagogice specjalnej (s. 17–21). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Malinowska H. (1994). Baza materialna i organizacja Szkoły. W: W. Jastrzębski (red.), Księga pamiątkowa 25-lecia Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy (s. 9–30). Bydgoszcz: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Mauersberg S. (1980). Opieka nad dzieckiem i szkolnictwo specjalne. W: J. Miąso (red.), Historia wychowania wiek XX (s. 105–111). T. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Misiuk A. (2018). O tożsamości nauk o bezpieczeństwie. Historia i Polityka, 30(23), 9–19. https://doi.org/10.12775/HiP.2018.001

Musialik J. (red.) (1976). Informator dla kandydatów na studia dzienne w szkołach wyższych na rok szkolny 1976/77. Warszawa – Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Nowicka D. (oprac. i red.) (1977). Uniwersytet Gdański. Informator i skład osobowy. Gdańsk: Wydawnictwo Uczelniane Uniwersytetu Gdańskiego.

Ostrowska K. (2016). Psychologia resocjalizacyjna. W kierunku nowej specjalności psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna.

Pańczyk J. (2000). Pedagogika specjalna jako dyscyplina akademicka, jako część polityki edukacyjne, rehabilitacyjnej i resocjalizacyjnej oraz pojawiające się wokół niej kontrowersje (ze szczególnym uwzględnieniem roli Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej). W: tegoż (red.), Pedagogika Specjalna – lat dwutysięcznych. Materiały z konferencji zorganizowanej w dniu 18 września 2000 roku (s. 17–87). Łódź: DAJAS.

Pękowska M. (2022). Źródła do dziejów szkolnictwa i pedagogiki specjalnej w Polsce do 1939 roku. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.

Porayski-Pomsta J. i Emiluta-Rozya D. (2018). Logopedia warszawska. Historia i czasy współczesne. Studia Pragmalingwistyczne. Rocznik Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW, 10, 55–84.

Poznański K. (1992). Rozwój systemu kształcenia pedagogów specjalnych. W: U. Eckert i K. Poznański (red.), Pedagogika specjalna w Polsce. Wybrane zagadnienia z przeszłości i współczesności oraz tendencje rozwoju (s. 28–34). Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Pytka L. (2009). Autonomia i uwikłanie transdyscyplinowe pedagogiki resocjalizacyjnej. W: A. Rejzner i P. Szczepaniak (red.), Terapia w resocjalizacji. Część I: Ujęcie teoretyczne (s. 10–43). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Rzedzicka K.D. (2000). Pedagogika Specjalna na Uniwersytecie Gdańskim. W: J. Pańczyk (red.), Pedagogika Specjalna – lat dwutysięcznych. Materiały z konferencji zorganizowanej w dniu 18 września 2000 roku (s. 141–149). Łódź: DAJAS.

Sitkiewicz W. (red.) (1983). Informator nauki polskiej 1983. T. 1. Warszawa: Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.

Sobecki M. (2018). Wielowymiarowe poczucie tożsamości społeczno-kulturowej. Idea i badanie. Perspektywa pedagogiczna. Kultura i Edukacja, 3(121), 85–103. https://doi.org/10.15804/kie.2018.03.06

Statut Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej w Warszawie (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 1922, nr 27 (96), poz. 300).

Statut Pedagogium – Wyższej Szkoły Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie.

Strykowski W. (1999). Wydział Nauk Społecznych. W: Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1984/1985–1986/1987. Część II: 1 grudnia 1985–31 sierpnia 1987 (s. 99–121). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Studia 2009/2010 – Informator dla kandydatów na wyższe uczelnie oraz do szkół policealnych (2008). Lublin: Akademicka Oficyna Wydawnicza.

Suchodolski B. (1997). Pedagogika. W: W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna (s. 535–542). Warszawa: Fundacja Innowacja.

Szczepaniak P. (2007). Kierunki rozwoju pedagogiki penitencjarnej. W: A. Rejzner (red.), Postępy resocjalizacji i profilaktyki społecznej (s. 37–58). Warszawa: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego.

Szulc E. (1989). Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Szumowska J. i Pietrzyk T. (zesp. red.) (2006). Informator Nauki Polskiej 2006. T. 2: Instytucje Naukowe. Wyd. 30. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Taylor Ch. (2001). Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Wstęp A. Bielik-Robson. Przekł. M. Gruszczyński i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Uchwała Nr 1/IX/2010 Senatu Pedagogium Wyższej Szkoły Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie z dnia 17 września 2010 r. Zaczerpnięte 29 maja 2024 roku.

Urban B. (2004). Pedagogika resocjalizacyjna w strukturze nauk społecznych. W: S. Palka (red.), Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych (s. 165–182). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Ustawa z dnia 7 czerwca 2000 r. o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie nazwy „Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej” (Dz.U. 2000, nr 60, poz. 694).

Wałęga A. (2008). Luminarze polskiej pedagogiki specjalnej. W: J.J. Błeszyński, D. Baczała i J. Binnebesel (red.), Historyczne dyskursy nad pedagogiką specjalną – w ujęciu pedagogicznym (s. 341–359). Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej.

Wasiak W. (red.) (1993). Informator Nauki Polskiej 1992/93. T. 2: Instytucje naukowe. Wyd. 35. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Wasiak W. (red.) (1996). Informator Nauki Polskiej 1995/96. T. 2: Instytucje naukowe. Wyd. 36. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 27 marca 1958 r. (Nr KN2–624/58) w sprawie organizacji Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej w Warszawie (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty 1958, nr 5, poz. 50).

Downloads

Published

2025-07-22

Issue

Section

Studies and dissertations

How to Cite

On the didactic identity of resocialization pedagogy in the context of the development of student education. (2025). Pedagogical Review, 1, 52-71. https://doi.org/10.34767/PP.2025.01.04