Teachers’ retirement transitions: a systematic review of the literature
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2024.01.13Keywords:
pedeutology, work activity, retirement, teacher, transition to retirement, literature review, systematic reviewAbstract
Retirement transition is a complex and heterogeneous process, determined by many factors. The article presents a systematic review of research on teachers’ preparation for retirement and career extinction. The purpose of the research was to identify research reports devoted to the process of teachers’ transition and/or preparation for retirement, considering the theoretical and methodological frameworks used by the researchers. The analysis of the results led to a breakdown of the theoretical frameworks used by researchers in scientific disciplines and indicated researchers’ interest in retirement preparation, psychosocial aspects of aging,retirement well-being, and quality of life of end-of-career teachers. Under-explored are issues related to retirement support strategies, factors supporting retirement transitions, and factors pushing and delaying the retirement process
References
Amani J. i Fussy D.S. (2023). Retirement planning mistakes undermining the post-retirement adjustment and well-being. Educational Gerontology, 49(2), 158–173. DOI: 10.1080/03601277.2022.2096306.
Białożyt K. (2017). Znaczenie aktywności edukacyjnej osób starszych w adaptacji do emerytury. W: K. Białożyt, N. Pikuła i I. Świtała (red.), Etyczne i społeczne wymiary pracy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Bordia P., Read S. i Bordia S. (2020). Retiring: Role identity processes in retirement transition. Journal of Organizational Behavior, 41(5), 445–460. DOI: 10.1002/Job.2438.
Bridges W. (2008). Zarządzanie zmianami: jak maksymalnie skorzystać na procesach przejściowych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Brzezińska A. (2000). Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Chamazkotih F.M. i in. (2022). The Effect of Psychosocial Self-Care Education on Retirement Syndrome in Educators: A Quasi-experimental Study. Iranian Journal of Ageing, 17(1), 16–27. DOI: 10.32598/sija.2021.972.3.
Costales J.M. (2023). Continuity of Life After Retirement: Perspectives Among Selected Public School educators of Nueva Ecija. American Journal of Interdisciplinary Research and Innovation, 2(1), 13–36. DOI: 10.54536/ajiri.v2i1.1190.
Erikson E. (2012). Dopełniony cykl życia. Gliwice: Helion.
Fabiś A., Wawrzyniak J.K. i Chabior A. (2015). Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Faustino J.A.C., Serrano J.O. i de Guzman A.B. (2020). What’s on your bucket list? Utility and importance of the retirement preferences of 40–70-year-old Filipino teachers using discrete choice estimation. Educational Gerontology, 46(11), 668–677. DOI: 10.1080/03601277.2020.1807086.
Golinowska S. i in. (1999). Starzenie się i starość: pojęcia, tendencje, cechy i struktury. W: S. Golinowska (red.), Ku godnej aktywnej starości. Raport o rozwoju społecznym. Polska 1999. Warszawa: UNDP.
GUS (2023). Komunikat w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w marcu 2019 roku.
Hildt-Ciupińska K., Bugajska J., Łastowiecka-Moras E. i in. (2012). Przykłady dobrych praktyk na rzecz zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+. Bezpieczeństwo Pracy: Nauka i Praktyka, 3, 12–15.
Houlfort N. i in. (2015). The role of passion for work and need satisfaction in psychological adjustment to retirement. Journal of Vocational Behavior, 88(215), 84–94. DOI: 10.1016/j.jvb.2015.02.005.
Jagielska K. (2020). Jakość życia emerytowanych nauczycieli. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kędzierska H. (2011). Kariery zawodowe nauczycieli w labiryncie oświatowych przeobrażeń. Przegląd Pedagogiczny, 2, 78–88.
Konieczna E. (2017). Aktywizacja i integracja społeczna seniorów przez uczestnictwo w kulturze filmowej. Studia Kulturowo-Edukacyjne, 12(1), 47–61.
Kościelniak A. i Gierałtowska U. (2018). Rynek pracy nauczycieli w warunkach reformy edukacji. Marketing i Zarządzanie, 1(51), 183–195. DOI: 10.18276/miz.2018.51-18.
Krzyżanowski Ł., Kowalik W., Suwada K. i Pawlińska A. (2014). Młodzi emeryci w Polsce. Między biernością a aktywnością. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kusztal J. i Piasecka M. (2020). Przegląd systematyczny raportów badawczych w tworzeniu szkolnego programu profilaktycznego w kontekście zapobiegania wykluczeniu społecznego uczniów. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 15(3), 95–111. DOI: 10.35765/eetp.2020.1557.07.
Léime A.N. i Street D. (2022). Gender, Transitions and Turning Points: The Life Course and Older Workers’ Trajectories in Different US Occupations. Older Workers and Labour Market Exclusion Processes, 14, 19–44. DOI: 10.1007/978-3-031-11272-0_2.
Makowska M. (2020). Przegląd systematyczny – krok po kroku: przewodnik dla początkujących badaczy reprezentujących nauki społeczne. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Mandrzejewska-Smól I. (2016). Edukacja jako forma wspierania rozwoju zawodowego osób u schyłku kariery zawodowej. Szkoła – Zawód – Praca, 12, 198–211.
Mazur Z. i Orłowska A. (2018). Jak zaplanować i przeprowadzić systematyczny przegląd literatury. Polskie Forum Psychologiczne, 23(2), 235–251. DOI: 10.14656/PFP20180202.
Minta J. (2016). Tranzycje w konstruowaniu karier przez młodych dorosłych. Przesłania dla poradnictwa. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Mitręga M. (2012). Konsekwencje procesu starzenia się polityki społeczno- -gospodarczej. W: M. Zrałek (red.), Przestrzenie starości. Sosnowiec: Oficyna Wydawnicza Humanitas.
Moen P. (2003). Midcourse. Navigating retirement and a new life stage. W: J.T. Mortimer i M.J. Shanahan (red.), Handbook of the Life Course. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
Musila A.K., Masinde J. i Harrison M.M. (2019). Retirement Lived Challenges Experienced by Retirees: The Case of Retired Teachers in Makueni County, Kenya. International Journal of Research in Humanities and Social Studies, 6(9), 17–26.
Schlossberg N.K. (1981). A model for analyzing human adaptation to transition. Counselling Psychologist, 9(2), 2–18. DOI: 10.1177/001100008100900202.
Shlomo H. i Oplatka I. (2023). “I am still a teacher”: The place of the teaching career in the process of retirement adjustment. Educational Studies, 49(2), 219–238. DOI: 10.1080/03055698.2020.18376614.
Szatur-Jaworska B., Błędowski P. i Dzięgielewska M. (2006). Podstawy gerontologii społecznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „ASPRA-JR”.
Szukalski P. (2009). Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się. Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych
Telphy-Moses L.N. (2023). Pre-Retirement And Post-Retirement Adjustment Need Of Senior Secondary School 1 Teachers In Rivers State. International Journal of Innovative Education Research, 11(1), 104–110.
Tomaszewska-Hołub B. (2019). Stereotypizacja starości – wybrane przejawy ageizmu. Cywilizacja i Polityka, 17, 90–101.
Van Droogenbroeck F. i Spruyt B. (2014). To Stop or Not to Stop: An Empirical Assessment of the Determinants of Early Retirement Among Active and Retired Senior Teachers. Research on Aging, 36(6), 753–777. DOI: 10.1177/0164027513519449.
Walczak D. (2019). Przywileje w zabezpieczeniu na starość w Polsce. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Woźnicka E. (2020). Przygotowanie do emerytury zadaniem współczesnej geragogiki. Kultura i Wychowanie, 18, 129–144. DOI: 10.25312/20832923.18/2020_09ew.
Zajdel K. (2013). Jakość życia nauczycieli emerytów i rencistów. Rocznik Andragogiczny, 20, 237–252. DOI: 10.12775/RA.2013.014.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
