Wybrane aspekty funkcjonowania dziecka zdolnego w pieczy zastępczej

Autor

  • Marzena Ruszkowska Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

DOI:

https://doi.org/10.34767/PP.2020.02.15

Słowa kluczowe:

pedagogika społeczna, piecza zastępcza, dziecko zdolne, Polska wschodnia

Abstrakt

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących funkcjonowania dzieci zdolnych w pieczy zastępczej w trzech województwach wschodniej Polski, przy czym analizom poddano zarówno dzieci o zdolnościach ogólnych, jak i kierunkowych. Celem badań było zidentyfikowanie czynników mogących mieć wpływ na rozwój zdolności podopiecznych. Badania prowadzono od kwietnia do grudnia 2018 roku – zbadano zainteresowania wychowanków pieczy zastępczej, określono specyfikę funkcjonowania zdolnych wychowanków w środowiskach zastępczych. Zbieranie danych rozłożono na dwie fazy, w pierwszej fazie (badania sondażowe) wykorzystano kwestionariusz ankiety dla podopiecznych (10 lat i powyżej), analizę dokumentów i wywiad z dyrektorem placówki. W drugiej fazie na podstawie kryteriów psychopedagogicznych, tj. nominacje rodzicielskie (w tym wypadku nominacje wychowawców); autonominacje; uczestnictwo w konkursach i zawodach; posiadane zainteresowania i ich rozwijanie wyłoniono przypadki zdolnych podopiecznych i przeprowadzono wywiady jakościowe na ich temat. Badania pozwoliły na określenie problemów związanych z funkcjonowaniem społecznym zdolnych podopiecznych w środowisku pieczy zastępczej oraz przybliżyły rodzaje wsparcia oferowanego im przez to środowisko.

Bibliografia

Bildiren A. (2018). The Interest Issues of Gifted Children World. Journal of Education, 8, 1, 17–26. DOI: 10.5430/wje.v8nlpl7

Bonar J. (2014). Szkoła jako środowisko blokujące potencjał twórczy uczniów. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, A. Gajdzica, (red.), Edukacja małego dziecka: szkoła przemiany instytucji i jej funkcji (s. 41–48). Krakow–Cieszyn: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

Creswell J.W. (2013). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. London: Sage.

Dyrda B. (2012). Edukacyjne wspieranie rozwoju uczniów zdolnych. Studium społeczno-pedagogiczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Dyrda B. (2007). Zjawiska niepowodzeń szkolnych uczniów zdolnych. Rozpoznawanie i przeciwdziałanie. Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

Gardner H. (2009). Inteligencje wielorakie. Nowe horyzonty w teorii i praktyce. Przeł. A. Jankowski. Warszawa: Laurum.

Giza T. (2006). Socjopedagogiczne uwarunkowania procesów identyfikowania oraz rozwoju zdolności uczniow w szkole. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.

Gross M.U.M. (2005). Exceptionally Gifted Children. London–New York: Routledge Falmer Taylor & Francis Group.

Gwiazdowska-Stańczak S., Sękowski A.E. (2018). Rodzina uczniów zdolnych. Warszawa: Difin.

Hollingworth L.S. (1926). Gifted Children: Their nature and nature. New York: Macmillan.

Hornowski B. (1986). Rozwój inteligencji i uzdolnień specjalnych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Karwowski M. (2005). Konstelacja zdolności. Typy inteligencji a kreatywność. Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

Lewowicki, T. (1986). Kształcenie uczniów zdolnych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Lewis G. (1998). Jak wychować utalentowane dziecko?. Przeł. A. Pawełczak. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.

Ledzińska M. (1996). Przetwarzanie informacji przez uczniów o zróżnicowanym poziomie zdolności a ich postępy w szkole. Warszawa: Oficyna Wydawnicza WPUW.

Limont W. (2010). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Limont W. (2005). Uczeń zdolny jako problem wychowawczy. W: tegoż (red.), Wybrane zagadnienia edukacji uczniow zdolnych. T. II. (s. 123–137). Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

Melosik Z. (2008). Edukacja merytokratyczna i społeczne konstrukcje sukcesu życiowego. Problemy Wczesnej Edukacji, 1 (7), 7–17.

Muszyńska E. (2019). Czynniki i mechanizmy kształtowania się zdolności. W: E. Piotrowski, M. Porzucek-Miśkiewicz (red.), Edukacja osób zdolnych (s. 153–181). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Osmanović A., Akay C. (2018). Social Adaptability of Elementary School Gifted Students. European Researcher, A, 9(1), 42–49. DOI: 0.13187/er.2018.1.42.

Rocznik Statystyczny Województw 2017. Warszawa: Główny Ośrodek Statystyczny.

Ruszkowska M. (2013). Rodzina zastępcza jako środowisko opiekuńczo-wychowawcze. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobow Ludzkich.

Schroth S.T., Helfer J.A. (2008). Identifying gifted students: Educator beliefs regarding various policies, processes, and procedures. Journal for the Education of the Gifted, 32(2), 155–179. DOI: org/10.4219/jeg-2008-850.

Sękowski A.E. (2000). Osiągnięcia uczniow zdolnych. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Szmidt K.J. (2001). Tworczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej, Łodź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Tashakkori A., Teddlie C. (2003). Handbook of mixed method research in the social and behawior sciences. Thousand Oaks, CA: Sage.

Winiarski M. (2017). W kręgu pedagogiki społecznej. Studia-szkice-refleksje. Łodź–Warszawa: Społeczna Akademia Nauk.

Winner E. (2000). The origins and ends of giftedness. American Psychologist, 55, s. 159–169. DOI: 10.1037/0003-066X.55.1.159.

Pobrania

Opublikowane

2021-01-25

Jak cytować

Wybrane aspekty funkcjonowania dziecka zdolnego w pieczy zastępczej . (2021). Przegląd Pedagogiczny, 2, 232-242. https://doi.org/10.34767/PP.2020.02.15