Arkusz do obserwacji efektów rozwoju w zakresie autonomii u dzieci w wieku 2-3 lat (AOA)
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2020.01.18Słowa kluczowe:
wczesna edukacja i opieka, rozwój psychospołeczny, skala do obserwacji efektów rozwoju w zakresie autonomii, wiek poniemowlęcyAbstrakt
W tym artykule przestawiono wyniki oceny wartości psychometrycznych narzędzia przeznaczonego do oceny zmian rozwojowych zachodzących u dzieci w wieku 2-3 lat przebywających przez znaczną część dnia w placówkach wczesnej opieki i edukacji. Ocena osiągnięć rozwojowych małych dzieci była elementem weryfikowanej empirycznie koncepcji diagnozy warunków tworzonych w tych placówkach małym dzieciom. Arkusz do obserwacji efektów rozwoju w zakresie autonomii u dzieci 2-3-letnich był jednym z pięciu narzędzi zastosowanych w badaniach podłużnych z dwoma pomiarami zrealizowanych w okresie od grudnia 2017 roku do lipca 2018 roku. Badania prowadzone były w strategii ilościowej i objęły 131 dzieci uczęszczających do 10 grup w 4 placówkach oraz 20 opiekunek na stałe pracujących w tych grupach. W artykule omówiono podstawy teoretyczne przyjęte do budowy skali i szczegółowo ją scharakteryzowano. Przedstawiono dane o rzetelności skali: wartość współczynnika Alfa Cronbacha i średnie korelacje między pozycjami w obu pomiarach oraz dane dotyczące zgodności dwóch sędziów określone współczynnikiem r – Pearsona. Zgromadzone dane świadczą o wysokiej rzetelności skali w dwóch przeprowadzonych pomiarach, a jej wartość psychometryczną potwierdzają dane dotyczące trafności. Wykonana analiza czynnikowa stała się podstawą korekty przyporządkowania wskaźników do poszczególnych podskal mierzących przejawy autonomii.
Bibliografia
Appelt K. (2013). Wiek poniemowlęcy. Jak rozpoznać potencjał dziecka [The Toddler Age. How to Identify a Child’s Potential]. In: A.I. Brzezińska (ed.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa [Psychological Portraits of Man. Practical Developmental Psychology]. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bernier A., Carlson S.M., Whipple N. (2010). From External Regulation to Self –Regulation: Early Parenting Precursors of Young Children’s Executive Functioning. Society for Research in Child Development, 81/1, 329–330.
Brzezińska A.I., Appelt K., Ziółkowska B. (2016). Psychologia rozwoju człowieka [Human Developmental Psychology]. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Czub M., Matejczuk J. (2015). Rozwój społeczno-emocjonalny w pierwszych sześciu latach życia. Perspektywa jednostki, rodziny i społeczeństwa [Social and Emotional Development in the First Six Years of Life. The Perspective of a Single Family Unit and of Society as a Whole]. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Deptuła M., Potorska A., Borsich Sz. (2018). Wczesna profilaktyka problemów w rozwoju psychospołecznym i ryzykownych zachowań dzieci i młodzieży [Early Prevention of Problems in Psychosocial Development and Risky Behaviour of Children and Adolescents]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Erikson E.H. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo [Childhood and Society]. Transl. P. Hejmej. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Erikson E.H. (2004). Tożsamość a cykl życia [Identity and the Life Cycle]. Transl. M. Żywicki. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Harms T., Clifford R.M., Cryer D. (2015). Early Childhood Environment Rating Scale – third edition. New York and London: Teachers College Press, Columbia University.
Hornowska E. (2007). Testy psychologiczne. Teoria i praktyka [Psychological Testing. Theory and Practice]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Hornowska E., Brzezińska A.I., Appelt K., Kaliszewska-Czeremska K. (2014). Rola środowiska w rozwoju małego dziecka – metody badania [The Role of the Environment in the Development of a Small Child]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kram A., Mielcarek M. (2014). Wczesna edukacja dziecka. Wiek 0-2/3 lata [Early Childhood Education. Ages 0-2/3 Years]. In: A.I. Brzezińska (ed.), Niezbędnik Dobrego Nauczyciela. Seria I Rozwój w okresie dzieciństwa i dorastania [The Toolbox of a Good Teacher. Series 1 Development in Childhood and Adolescence], vol. 1. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Łaguna M., Lachowicz-Tabaczek K., Dzwonkowska I. (2007). Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja [The Rosenberg Self-Esteem Scale – Polish Adaptation]. Psychologia Społeczna, vol. 2 02(04), 164–176.
Smykowski B. (2012). Psychologia kryzysów w kulturowym rozwoju dzieci i młodzieży [Psychology of Crises in the Cultural Development of Children and Adolescents]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Stanisz A. (2006). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem Statistica Pl na przykładach z medycyny [An Approachable Course in Statistics using Statistica Pl Based on Examples from Medicine]. Statystyki podstawowe [Basic Statistics], vol. 1. Kraków: Wydawnictwo StatStoft.
Telka L. (2009). Przekształcanie przestrzeni społecznej placówki. Studium społeczno-pedagogiczne na przykładzie żłobków [Transforming the Social Space of Facilities. A Social and Pedagogical Study based on the example of Crèches]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sadowska K. (2018). Wczesnodziecięca edukacja w żłobku. Obraz i postrzeganie [Early Childhood Education in a Crèche. Image and Perception]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
