Wykorzystanie zdjęć stockowych w doniesieniach prasowych: Przypadek wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2022 r.
DOI:
https://doi.org/10.34767/SIIP.2023.02.04Słowa kluczowe:
clickbait, wiarygodność, manipulacja medialna, wiadomości wprowadzające w błąd, sensacja, prawdaAbstrakt
Umiejętność przekazywania dokładnych informacji, które nie wprowadzają czytelników w błąd, oraz wykorzystanie obrazów, które odzwierciedlają prawdę o tym, co mają przedstawiać, powinna być ważną i podstawową zasadą wszelkich wiadomości przekazywanych w mediach tradycyjnych i społecznościowych, a także pochodzących z organizacji i platform informacyjnych lub dziennikarskich. Nierzadko można znaleźć obrazy lub zdjęcia towarzyszące tekstowi artykułu informacyjnego, gdzie wizualny wpływ obrazu może nieść znacznie większą wartość niż sam tekst.Podczas gdy niektóre fałszywe wiadomości są w oczywisty sposób nieprawdziwe, pozostała szara strefa dziennikarstwa, na którą wpływają fałszywe wiadomości, może obejmować stronniczość, technikę spin i oszustwa. Bez rygorystycznych środków kontroli jakości i edycji źródło wiadomości może przypadkowo znaleźć się w tej szarej strefie, która obejmuje wykorzystanie zdjęć stockowych do przedstawienia lub uzupełnienia tekstu wiadomości. W artykule skupiono się na umieszczonych w mediach społecznościowych zdjęciach przedstawiających prezydenta Ukrainy, autorstwa proukraińskiego serwisu informacyjnego. Niniejszy artykuł wskazuje, jak subtelna „prawda” może się zmienić poprzez użycie (lub nadużycie) zdjęć stockowych. Przeanalizowano kilka zdjęć z okresu maj–wrzesień 2022 r., a konkretnie zdjęcia lub filmy przedstawiające nieogolonego Wołodymyra Zełenskiego w mundurze wojskowym, występujące naprzemiennie z wizerunkiem ogolonego prezydenta w garniturze. Przypadek ten ilustruje, używając „miękkiego” przykładu, ryzyko „maskowania” prawdy przy użyciu zdjęć stockowych. W czasach wojny, zwłaszcza toczącej się wojny rosyjsko-ukraińskiej, dokładność wiadomości i towarzyszących im obrazów jest niezbędna, aby nie wprowadzać czytelników w błąd ani nic im nie sugerować, a także aby przedstawiać wiadomości tak dokładnie i neutralnie, jak to tylko możliwe.
Bibliografia
Arielli, E. (2019). The polarized image: Between visual fake news and “emblematic evidence”. In: C.P. Martins & P.T. Magalhães (eds.), Politics and Image (pp. 23–35). Coimbra: IEF Instituto de Estudos Filosóficos, Universidade de Coimbra.
Babacan, K., & Tam, M.S. (2022). The information warfare role of social media: Fake news in the Russia-Ukraine War. Journal of Erciyes Communication, 9(3), 75–92.DOI: 10.17680/erciyesiletisim.113790.
Billard, T.J., & Moran, R.E. (2023). Designing trust: Design style, political ideology, and trust in “fake” news websites. Digital Journalism, 11(3), 519–546. DOI: 10.1080/21670811.2022.2087098.
Boididou, C., Papadopoulos, S., Zampoglou, M., Apostolidis, L., Papadopoulou, O., & Kompatsiaris, Y. (2018). Detection and visualization of misleading content on Twitter. International Journal of Multimedia Information Retrieval, 7(1), 71–86. DOI: 10.1007/s13735-017-0143-x.
Cao, J., Qi, P., Sheng, Q., Yang, T-Y., Guo, J-B., & Li, J-T. (2020). Exploring the role of visual content in fake news detection. In: K. Shu, S-H. Wang, D-W. Lee, & H. Liu, (eds.), Disinformation, Misinformation, and Fake News in Social Media. Lecture Notes in Social Networks (pp. 141–161). Cham: Springer. DOI: 10.1007/978-3-030-42699-6_8.
Dootson, P., Thomson, T.J., Angus, D., Miller, S., Hurcombe, E., & Smith, A. (2021). Managing problematic visual media in natural hazard emergencies. International Journal of Disaster Risk Reduction, 59, 102249. DOI: 10.1016/j.ijdrr.2021.102249.
Greene, C.M., Bradshaw, R., Huston, C., & Murphy, G. (2022). The medium and the message: Comparing the effectiveness of six methods of misinformation delivery in an eyewitness memory paradigm. Journal of Experimental Psychology. Applied, 28(4), 677–693. DOI: 10.1037/xap0000364.
Hendricks, V.F., & Vestergaard, M. (2019). Alternative facts, misinformation, and fake news. In: V.F. Hendriks & M. Vestergaard, Reality Lost (pp. 49–77). Cham: Springer. DOI: 10.1007/978-3-030-00813-0_4.
Krawczyk, P., & Wiśnicki, J. (2022). Information warfare tools and techniques in the context of information operations conducted by the Russian Federation during the 2022 war in Ukraine. Cybersecurity and Law, 8(2), 278–286. DOI: 10.35467/cal/157216.
Levitskaya, A., & Fedorov, A. (2020). Typology and mechanisms of media manipulation. International Journal of Media and Information Literacy, 5(1), 69–78. DOI: 10.13187/ijmil.2020.1.69.
Mortensen, T.M., McDermott, B.P., & Ejaz, K. (2023). Measuring photo credibility in journalistic contexts: Scale development and application to staff and stock photography.Journalism Practice, 17(6), 1158–1177. DOI: 10.1080/17512786.2021.1976073.
Msughter, A.E., & YarAdua, S.M. (2022). Influence of digital images on the propagation of fake news on Twitter in Russia and Ukraine crisis. SSRN (preprint, not peer reviewed) 20 pp. DOI: 10.2139/ssrn.4062502.
Murphy, K.M. (2023). Fake news and the web of plausibility. Social Media + Society, 9(2), in press. DOI: 10.1177/20563051231170606.
Nabiullina, V. (2021). Public dissemination of knowingly false information: Criminal and criminological aspects. In: G. Shkabin, U. Helmann & V. Lezer (eds.), Proceedings of the VII International Scientific-Practical Conference “Criminal Law and Operative Search Activities: Problems of Legislation, Science and Practice” (CLOSA 2021)( pp. 70–74). Setúbal: Science and Technology Publications. DOI: 10.5220/0010629000003152.
Narwal, B. (2018). Fake news in digital media. In: International Conference on Advances in Computing, Communication Control and Networking (ICACCCN2018) (pp. 977–981).DOI: 10.1109/ICACCCN.2018.8748586.
Newman, E.J. & Zhang, L. (2020). Truthiness: How nonprobative photos shape belief. In: R. Greifeneder, M. Jaffé, E.J. Newman & N. Schwarz (eds.), The Psychology of Fake News: Accepting, Sharing, and Correcting Misinformation (pp. 90–114). London: Routledge.DOI: 10.4324/9780429295379.
Otrel-Cass, K., & Fasching, M. (2021). Postdigital truths: Educational reflections on fake news and digital identities. In: M. Savin-Baden (ed.), Postdigital Humans. Postdigital Science and Education (pp. 89–108). Cham: Springer. DOI: 10.1007/978-3-030-65592-1_6.
Pavlik, J.V., Alsaad, A.A., & Laufer, P. (2020). Speaking truth to power: Core principles for advancing international journalism education. Journalism & Mass Communication Educator, 75(4), 392–406. DOI: 10.1177/1077695820946241.
Raj, C., & Meel, P. (2022). People lie, actions don’t! Modeling infodemic proliferation predictors among social media users. Technology in Society, 68, 101930. DOI: 10.1016/j. techsoc.2022.101930.
Ross Arguedas, A.A., Badrinathan, S., Mont’Alverne, C., Toff, B., Fletcher, R., & Nielsen, R.K. (2023). Shortcuts to trust: Relying on cues to judge online news from unfamiliar sources on digital platforms. Journalism, (in press). DOI: 10.1177/14648849231194485.
Salminen, J., Jung, S-G., Santos, J.M., & Jansen, B.J. (2020). Does a smile matter if the person is not real?: The effect of a smile and stock photos on persona perceptions. International Journal of Human–Computer Interaction, 36(6), 568–590. DOI: 10.1080/104 47318.2019.1664068.
Simonsen, A.H. (2022). The future in our hands: A sustainable stock photo reading. Journal of Environmental Media, 3, 133–137. DOI: 10.1386/jem_00076_1.
Toma, G-A., & Scripcariu, A-G. (2020). Misinformation ecosystems: A typology of fake news. Journal of Comparative Research in Anthropology and Sociology, 11(2), 65–82.
Trninić, D., Kuprešanin Vukelić, A., & Bokan, J. (2022). Perception of “fake news” and potentially manipulative content in digital media — a generational approach. Societies, 12, 3. DOI: 10.3390/soc12010003.
Vultee, F., Burgess, G.S., Frazier, D., & Mesmer, K. (2022). Here’s what to know about clickbait: Effects of image, headline and editing on audience attitudes. Journalism Practice,16(1), 1–18. DOI: 10.1080/17512786.2020.1793379.
Xu, W-Q., & Taghizadeh Larsson, A. (2021). Communication officers in local authorities meeting social media: On the production of social media photos of older adults. Journal of Aging Studies, 58, 100952. DOI: 10.1016/j.jaging.2021.100952.
