Różne oblicza populizmu w Wenezueli. Porównanie stylów rządzenia i wizerunku medialnego Hugo Cháveza i Nícolasa Maduro

Abstrakt

Celem artykułu jest dokonanie porównawczej analizy dyskursów i retoryki wystąpień publicznych dwóch kolejnych prezydentów Wenezueli – Hugo Cháveza i Nícolasa Maduro. Choć obaj politycy identyfikowani są w literaturze przedmiotu jako przedstawiciele latynoamerykańskiego populizmu, ich aktywność medialna, styl prowadzenia kampanii oraz sposób rządzenia znacząco się różnią, podobnie jak sposób ich postrzegania przez opinię publiczną i społeczność międzynarodową. Niniejsza analiza uwzględnia także ewolucję wizerunków obu prezydentów w trakcie kolejnych kadencji, również na tle postępującego kryzysu polityczno-ekonomicznego. Szczególnie istotna była w tym kontekście obecność Cháveza i Maduro w mediach–zarówno tradycyjnych, jak radio i telewizja, oraz nowych (zwłaszcza na portalach społecznościowych) oraz sposób budowania narracji. Przedmiotem refleksji były również stosowane przez obu polityków manipulacje oraz sfera symboliczna, do której odwoływali się podczas swoich wystąpień. Takie zestawienie pozwala na dostrzeżenie tego, jak specyficznym i zróżnicowanym wewnętrznie zjawiskiem jest latynoamerykański populizm wpisujący się w nurt „trzeciej fali”, gdyż stopień jego złożoności jest widoczny nawet na przykładzie jednego kraju i kolejnych kadencji prezydenckich.