Pacyfik w myśli strategicznej przywódców Chińskiej Republiki Ludowej
DOI:
https://doi.org/10.34767/SIIP.2022.02.06Słowa kluczowe:
myśl strategiczna, przywódcy polityczni, Indo-Pacyfik, Pacyfik, Chiny, polityka morskaAbstrakt
Idea chińskiej obecności politycznej w regionie Pacyfiku, a tym samym na morzach oraz oceanach, jest relatywnie młoda. Przed okresem rządów Deng Xiaopinga, czyli do 1978 r., i od wypraw morskich chińskiego admirała Zhenga He w XV w. Chiny nie były ukierunkowane na aktywność w regionie Pacyfiku. Ta morska absencja Chin trwała zatem około 550 lat. W tym czasie Chiny nie dążyły do uzyskania potęgi morskiej. Dopiero chińska rewolucja i powołanie do życia Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 r. stało się kamieniem węgielnym chińskiej obecności na otwartych morzach i w małych państwach wyspiarskich – Melanezji, Polinezji i Mikronezji. Pierwszym, który dostrzegł konieczność wyjścia polityki chińskiej na oceany, był reformator Deng Xiaoping, ale trzech następujących po nim przywódców poczyniło milowe kroki, których efektem jest realna i dążąca do hegemonii obecność ChRL w regionie. W tym artykule przedstawiono ewolucję chińskiej myśli strategicznej wobec obecności w regionie Pacyfiku u czterech chińskich przywódców politycznych – Deng Xiaopinga, Jiang Zemina, Hu Jintao oraz Xi Jinpinga.
Bibliografia
Allison, G. (2017). Skazani na wojnę? Czy Ameryka i Chiny unikną pułapki Tukidydesa? Przeł. R. Mościcka, M. Wacław, M. Żbikowska. Bielsko-Biała: Pascal.
Chan E.S.Y. (2022). China’s Maritime Security Strategy. The Evolution of a growing sea power. New York: Routledge.
Góralczyk, B. (2016/2017). Geostrategia Xi Jinpinga – Chiny ruszają w świat. Rocznik Strategiczny, 286–300.
Góralczyk, B. (2018). Powrót Chin do centrum światowej sceny. Rocznik Strategiczny, 19, 353–369.
Kaczmarek, P. (2021). Geopolityczny wymiar rywalizacji Stanów Zjednoczonych Ameryki i Chińskiej Republiki Ludowej po zimnej wojnie (s. 313–314). Poznań: Wydawnictwo FNCE.
Kwieciński, R. (2018). Budowa potencjału morskiego Chin. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 12, 1, 105–115.
Kwieciński, R. (2020). Zmiana w polityce zagranicznej Chin w erze Xi Jinpinga. Krakowskie Studia Międzynarodowe, 1, 89–108.
Lasoń, M. (2020). Koncepcja polityki obronnej Chińskiej Republiki Ludowej na trzecią dekadę XXI wieku. Krakowskie Studia Międzynarodowe, 17, 1, 109–120.
Medcalf, R. (2020). Indo-Pacific Empire. China, America and the Contest for the World’s Pivotal Region. Manchester: Manchester University Press.
Mierzejewski, D., Ciborek, P. & Chatys, M. (2020). Dyplomacja Chińskiej Republiki Ludowej w czasie pandemii COVID-19. Rocznik Strategiczny, 21, 243–260.
Peters, M.A. (2017). The Chinese Dream: Xi Jinping thought on Socialism with Chinese characteristics for a new era. Educational Philosophy and Theory, 49/14, 1299–1304.
Saran, S. & Deo, A. (2018). Xi Deams: A Roadmap for Pax-Sinica. ORF Occasional Paper.
Szadziewski, H. (2021). A Search for Coherence: The Belt and Road Initiative in the Pacific Islands W: G. Smith & T. Wesley-Smith (red.), The China Alternative: Changing Regional Order in the Pacific Islands (pp. 283–317). Canberra: ANU Press.
Wesley-Smith, T. (2021). A New Cold War? Implications for the Pacific Islands. W: G. Smith & D. Zhang (red.), The China Alternative. Changing Regional Order in the Pacific Islands (p. 79). Canberra: ANU Press.
Wilczyński, P.L. (2020). Rozwój sił zbrojnych ChRL w ujęciu geostrategicznym. Przegląd Geopolityczny, 34, 52–79.
Xianghong, Z. & Shaowen, Z. (2021). From „Asia Pacific” to „Indo Pacific”: The Adjustment of American Asia Pacific. Strategy from the Perspective of Critical Geopolitics. East Asian Affairs, 1(2).
Yang, J. (2011). The Pacific Islands in China’s Grand Strategy. Small States, Big Games. New York: Palgrave Macmillan New York.
