Trzy wymiary procesu usamodzielnienia: instytucjonalny, formalno-prawny i osobowy w perspektywie emancypacyjnej
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2025.02.13Słowa kluczowe:
pedagogy, education, emancipation, Youth Center Educational, process of becoming independent, social rehabilitationAbstrakt
Trzy wymiary procesu usamodzielnienia: instytucjonalny, formalno-prawny i osobowy w perspektywie… Usamodzielnienie wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych nie jest łatwym procesem. W artykule autorka dokonuje opisu procedury usamodzielnienia, rozpatrując ją w trzech wymiarach – instytucjonalnym, formalno-prawnym oraz osobowym, dąży do udzielenia odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób wymiary te oddziałują na siebie. Rekonstruuje treści wybranych pozycji literatury przedmiotu, przybliżając wymiar instytucjonalny. Przywołując stan prawny procedury, ukazuje wymiar formalno-prawny, zaś przybliżając wyniki badań własnych, opisuje wymiar osobowy. Wskazane wymiary oraz ich wzajemne odziaływanie zostały zinterpretowane w perspektywie emancypacji. Wyniki ukazują, że proces usamodzielnienia nie będzie przebiegał prawidłowo, jeśli opisane wymiary będą traktowane odrębnie. Ważne jest zatem podejmowanie działań, które w przyszłości umożliwią współdziałanie wymiarów. W perspektywie teraźniejszości należy skoncentrować się na edukacji, zmierzając do emancypacji i upełnomocniania wychowanków.
Bibliografia
Abramowicz M., Strzałkowska A. i Tobis T. (2012). Badania ewaluacyjno-diagnostyczne. Sytuacja psychospołeczna i materialna usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Gdańsk: Pracownia Realizacji Badań Socjologicznych.
Cieślikowska-Ryczko A. i Dobińska G. (2019). Wspieranie procesu usamodzielniania byłych wychowanków instytucji wychowawczych i resocjalizacyjnych. Doświadczenia uczestników projektu mieszkań treningowych. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 9(2), 109–126.
Czerepaniak-Walczak M. (2018). Proces emancypacji kultury szkoły. Warszawa: Wolters Kluwer.
Denzin N.K. i Lincoln Y.S (eds.) (2022a). Metody badań jakościowych. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Denzin N.K. i Lincoln Y.S (eds.) (2022b). Metody badań jakościowych. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jaros A. (2018). Samodzielne. Proces usamodzielnienia w doświadczeniach biograficznych byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych. Resocjalizacja Polska, 16, 141–156.
Jerszow M. (2019). Usamodzielnienie pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 2(38), 77–91.
Kałużna-Wielobób A. (2010). Marzenia kobiet w wieku średnim. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Kamiński A. (2022). Bariery i możliwości usprawniania procesu usamodzielniania nieletnich opuszczających placówki resocjalizacyjne. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, 47–60.
Miłoń M. (2015). Usamodzielnianie się wychowanków pieczy zastępczej – zabezpieczanie potrzeb bytowych, wsparcie psychologiczne i społeczne. Kontrola Państwowa, 4(363), 94–106.
Motow I. i Motow-Czyż M. (2015). Proces usamodzielnienia wychowanków z zakładów resocjalizacyjnych. Pedagogika Rodziny,5(4), 29–40.
PAP (2023). Alarmujące wyniki raportu o młodych dorosłych opuszczających domy dziecka.
Plan [hasło]. Słownik języka polskiego PWN. (dostęp: 15.12.2024).
Reber A.S. (2000). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Rosa-Farej K. (2018). Skuteczność procesu usamodzielnienia wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej. W: E. Grudziewska i M. Mikołajczyk (red.), Wybrane problemy społeczne. Teraźniejszość – Przyszłość. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 sierpnia 2012 r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie (Dz.U. 2012, poz. 954).
Rubacha K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Sołtys A. i Kulig B. (2012). Usamodzielnienie oczami młodzieży – raport z badań nt. doświadczeń usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej zrealizowany w ramach projektu „Prawa dziecka w opiece zastępczej, od teorii do praktyki: nowe spojrzenie poprzez badania rówieśnicze”. Warszawa.
Szafrańska K. (2016). Usamodzielnianie wychowanków Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych. Resocjalizacja Polska, 12, 59–75.
Turin T.C., Raihan M. i Chowdhury N. (2024). Paradigms of approaches to research. Bangabandhu Sheikh Mujib Medical University Journal, 17(2), e73973.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2004, nr 64, poz. 593).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. 2011, nr 149, poz. 887).
Zięciak M. (2017). Usamodzielnienie (się) wychowanków placówek resocjalizacyjnych. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 558(3), 26–33.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
