Three Dimensions of the Process of Becoming Independent: Institutional, Formal-Legal, and Personal in the Emancipatory Perspective
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2025.02.13Keywords:
pedagogika, edukacja, emancypacja, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, proces usamodzielnienia, resocjalizacjaAbstract
The process of becoming independent for residents of Youth Educational Centers is complex and challenging. In this article, the author examines the procedure of transitioning to independence through three dimensions – institutional, legal-formal, and personal – seeking to understand their interactions. The institutional dimension is explored through a review of relevant literature, the legal-formal dimension is analyzed by presenting the legal framework of the procedure, and the personal dimension is examined through the author’s empirical research. These dimensions and their mutual interactions are interpreted from the perspective of emancipation. Findings indicate that independent living cannot be effectively achieved if these dimensions are considered separately. Therefore, it is crucial to implement measures that facilitate their integration in the future. In the present context, efforts should focus on education aimed at emancipation and empowerment of the residents.
References
Abramowicz M., Strzałkowska A. i Tobis T. (2012). Badania ewaluacyjno-diagnostyczne. Sytuacja psychospołeczna i materialna usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Gdańsk: Pracownia Realizacji Badań Socjologicznych.
Cieślikowska-Ryczko A. i Dobińska G. (2019). Wspieranie procesu usamodzielniania byłych wychowanków instytucji wychowawczych i resocjalizacyjnych. Doświadczenia uczestników projektu mieszkań treningowych. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 9(2), 109–126.
Czerepaniak-Walczak M. (2018). Proces emancypacji kultury szkoły. Warszawa: Wolters Kluwer.
Denzin N.K. i Lincoln Y.S (eds.) (2022a). Metody badań jakościowych. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Denzin N.K. i Lincoln Y.S (eds.) (2022b). Metody badań jakościowych. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jaros A. (2018). Samodzielne. Proces usamodzielnienia w doświadczeniach biograficznych byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych. Resocjalizacja Polska, 16, 141–156.
Jerszow M. (2019). Usamodzielnienie pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 2(38), 77–91.
Kałużna-Wielobób A. (2010). Marzenia kobiet w wieku średnim. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Kamiński A. (2022). Bariery i możliwości usprawniania procesu usamodzielniania nieletnich opuszczających placówki resocjalizacyjne. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, 47–60.
Miłoń M. (2015). Usamodzielnianie się wychowanków pieczy zastępczej – zabezpieczanie potrzeb bytowych, wsparcie psychologiczne i społeczne. Kontrola Państwowa, 4(363), 94–106.
Motow I. i Motow-Czyż M. (2015). Proces usamodzielnienia wychowanków z zakładów resocjalizacyjnych. Pedagogika Rodziny,5(4), 29–40.
PAP (2023). Alarmujące wyniki raportu o młodych dorosłych opuszczających domy dziecka.
Plan [hasło]. Słownik języka polskiego PWN. (dostęp: 15.12.2024).
Reber A.S. (2000). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Rosa-Farej K. (2018). Skuteczność procesu usamodzielnienia wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej. W: E. Grudziewska i M. Mikołajczyk (red.), Wybrane problemy społeczne. Teraźniejszość – Przyszłość. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 sierpnia 2012 r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie (Dz.U. 2012, poz. 954).
Rubacha K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Sołtys A. i Kulig B. (2012). Usamodzielnienie oczami młodzieży – raport z badań nt. doświadczeń usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej zrealizowany w ramach projektu „Prawa dziecka w opiece zastępczej, od teorii do praktyki: nowe spojrzenie poprzez badania rówieśnicze”. Warszawa.
Szafrańska K. (2016). Usamodzielnianie wychowanków Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych. Resocjalizacja Polska, 12, 59–75.
Turin T.C., Raihan M. i Chowdhury N. (2024). Paradigms of approaches to research. Bangabandhu Sheikh Mujib Medical University Journal, 17(2), e73973.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2004, nr 64, poz. 593).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. 2011, nr 149, poz. 887).
Zięciak M. (2017). Usamodzielnienie (się) wychowanków placówek resocjalizacyjnych. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 558(3), 26–33.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
