Mieszko III The Old and his family life
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2021.01.05Keywords:
Mieszko III the Old, Piast dynasty, court cultureAbstract
Mieszko III the Old (1122/25–1202), Duke of Kujawy, Greater Poland and Cracow was one of the sons of Bolesław III the Wrymouth and Salomea of Berg. His fate was influenced by the fact that after his father’s death, the territory of Piast’s Poland was divided into provinces, and the prince himself was involved in a series of conflicts with his brothers, and later also with other representatives of the Piast dynasty. While his father was still alive (d. 1138), he married the Hungarian princess Elizabeth, and after her death (between 1150 and 1154) he married Eudoxia, daughter of the Grand Duke of Kiev, Isiaslav II. From both these marriages Mieszko had numerous children: five sons and at least five daughters. The aim of the paper is to present Mieszko III not so much as a politician, a ruler, but as the head of the family, also in a broader sense, as a nestor of the Piast family. What is important is that all of Mieszko’s children have happily survived their childhood, which is a peculiar phenomenon, taking into account the high mortality rate of children in the Middle Ages. Six of them died while their father was still alive. The paper will attempt, difficult due to the specificity of the preserved source material, to present the everyday life of the prince’s family, will present the meanders of dynastic politics, realized with the help of arranged marriages, and will finally touch upon the issues of material and court culture.
References
Balzer O. (2005). Genealogia Piastów, wyd. 2. Kraków: Avalon. Barański M.K. (2005). Dynastia Piastów w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Besala J. (2006). Małżeństwa królewskie. Piastowie, Przemyślidzi, Andegawenowie. Warszawa: Bellona.
Bilska-Ciećwierz M. (2007). Powstanie i organizacja kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu. Kraków: Avalon.
Biniaś-Szkopek M. (2009). Bolesław IV Kędzierzawy – książę Mazowsza i princeps. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Borkowska U. (1985). Anastazja. W: Encyklopedia katolicka, t. 1. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Bubczyk R. (2016). Gry i zabawy okresu dzieciństwa jako składnik edukacji arystokracji feudalnej w średniowiecznej Europie. W: A. Obara-Pawłowska, M. Kołacz-Chmiel (red.), Dzieciństwo i starość w ujęciu historyków. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bubczyk R. (2009a). Gry na szachownicy w kulturze dworskiej i rycerskiej średniowiecznej Anglii na tle europejskim. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bubczyk R. (2009b). Kazimierz Sprawiedliwy – władca idealny mistrza Wincentego (Chronica Polonorum lib. 4). Kwartalnik Historyczny 116, 1, 31–53.
Cetwiński M. (2001). Krewni czy rówieśnicy? Rozważania o mechanizmach życia publicznego na Śląsku w XIII–XIV wieku. W: tegoż, Śląski tygiel. Studia z dziejów polskiego średniowiecza (s. 46–54). Częstochowa: Wydawnictwo WSP.
Chorowska M. (2003). Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
Dąbrowska E. (2004). Groby członków dynastii piastowskiej we wczesnym średniowieczu. Stan badań. Roczniki Historyczne, 70.
Dobosz J. (1995). Działalność fundacyjna Kazimierza Sprawiedliwego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Dobosz J. (1999a). Bolesław III Krzywousty. W: tegoż (red.), Słownik władców polskich (s. 55). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Dobosz J. (1999b). Bolesław IV Kędzierzawy. W: tegoż (red.), Słownik władców polskich (s. 57–60). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Dobosz J. (2011). Kazimierz II Sprawiedliwy. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Dobosz J. (2002). Monarchia i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Dowiat J. (1972). Kształcenie umysłowe synów książęcych i możnowładczych w Polsce i niektórych krajach sąsiednich w X–XII w. W: J. Dowiat (red.), Polska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej (s. 79–90). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dowiat J. (red.) (1985). Kultura Polski średniowiecznej X–XIII w. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Duczmal M. (2010). Ryksa Piastówna. Królowa Czech i Polski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Dworsatschek M. (2009). Władysław II Wygnaniec. Kraków: Avalon.
Ginter T. (2008). Działalność fundacyjna księcia Mieszka III Starego. Kraków: Avalon.
Giżycki J. (1984). Z szachami przez wieki i kraje. Warszawa: Sport i Turystyka.
Grabski A.F. (1968). Bolesław Krzywousty 1085–1138. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Grodecki R., Zacharowski S. (1995). Dzieje Polski średniowiecznej, t. 1: do roku 1333. Oprac. J. Wyrozumski. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Hertel J. (1985). Problem dwuimienności Piastów w średniowieczu (od potomstwa synów Bolesława Krzywoustego do końca XV wieku). Zapiski Historyczne, 50, z. 3.
Hensel W., Pazdura J. (red.) (1978). Historia kultury materialnej Polski w zarysie, t. 1: od połowy VII do XII wieku. Wrocław: Ossolineum.
Jasiński K. (1973). Rodowód Piastów śląskich, t. 1: Piastowie wrocławscy i legnicko-brzescy. Wrocław: Ossolineum.
Jasiński K. (2007). Rodowód Piastów śląskich. Piastowie wrocławscy, legnicko-brzescy, świdniccy, ziębiccy, głogowscy, żagańscy, oleśniccy, opolscy, cieszyńscy i oświęcimscy. Wyd. 2. Kraków: Avalon.
Jasiński K. (1992). Rodowód pierwszych Piastów. Warszawa: Volumen.
Jaskulski J. (1999). Eudoksja, księżna wielkopolska. W: J. Dobosz (red.), Słownik władców polskich (s. 114). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Jurek T. (1999). Władysław II Wygnaniec. W: J. Dobosz (red.), Słownik władców polskich (s. 382–385). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Klassa B. (2000). Kazimierz Sprawiedliwy a joannici. Uwagi polemiczne. Studia Historyczne, 43, 145–161.
Konarska-Zimnicka S. (2009). Taniec w Polsce średniowiecznej. Świadectwo źródeł pisanych. Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe.
Korduba M. (1935). Agnieszka (1137–po 1182). W: Polski słownik biograficzny (s. 31), t. 1. Kraków: Wydawnictwo PAU.
Kozłowska-Budkowa Z., Kętrzyński S., Getruda (1948–1958). W: Polski słownik biograficzny (s. 406–408), t. 7. Kraków: Wydawnictwo PAU.
Kóčka-Krenz H. (2010). Palatia wczesnopiastowskie. W: K. Skupieński (red.), Średniowiecze w rozjaśnieniu. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Krzyżaniakowa J. (2008). Ostatni Piastowie wielkopolscy – próba oceny. W: H. Kóčka-Krenz (red.), Przemysłowie wielkopolscy od księcia dzielnicowego do króla Polski. Poznań: Wydawnictwo Miejskie.
Krzyżaniakowa J. (1975). Rola kulturalna Piastów w Wielkopolsce. W: R. Heck (red.), Piastowie w dziejach Polski. Zbiór artykułów z okazji trzechsetnej rocznicy wygaśnięcia dynastii Piastów. Wrocław: Ossolineum.
Krzyżaniakowa J. (2011). Rozwój kultury w XII–XIV wieku. W: tejże, Nie ma historii bez człowieka. Studia z dziejów średniowiecza. Poznań: Wydawnictwo Instytutu Historii.
Kürbis B. (1972). Pisarze i czytelnicy w Polsce XII i XIII wieku. W: A. Gieysztor (red.), Polska dzielnicowa i zjednoczona. Państwo, społeczeństwo, kultura (s. 180–186). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
La Roncieré Ch. de (1988). Tuscan Notables on the Eve of Renaissance.W: P. Ariée, G. Duby (red.), A History of Private Life, t. 2: Revelations of the Medieval World, Cambridge: Harvard University Press.
Labuda G. (2000). Gniezno stolicą wczesnopiastowskiego państwa polskiego. W: A. Wojtowicz (red.), Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8 grudnia 1999 roku. Poznań: Ośrodek Wydawnictw Naukowych.
Labuda G. (1995). Wielkopolska na drogach rozwoju politycznego. Ku koronacji Przemysła II. Kronika Miasta Poznania, 2.
Marciniak R. (1987). O oprawie wiana Anastazji Mieszkówny księżnej zachodniopomorskiej. Zapiski Historyczne, 52, 4.
Mitkowski J. (1981). Bolesław Krzywousty. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Młynarska-Kaletynowa M. (2000). Św. Paweł na grodzie kaliskim. W: W. Brojer (red.), Kościół, kultura, społeczeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych (s. 77–85). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Nowacki B. (2003). Przemysł I syn Władysława Odonica, książę wielkopolski 1220/1221–1257. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Nowicki M. (2010). Kształt dzielnicy wielkopolskiej w okresie rozbicia dzielnicowego. Nasze Historie, 10.
Patterson S. (red.) (2015). Games and Gaming in Medieval Literature. New York: Palgrave Macmillan.
Pelczar S. (2013). Władysław Odonic. Książę Wielkopolski, wygnaniec i protektor Kościoła (ok. 1193–1239). Kraków: Avalon.
Pietras Z.S. (1978). Bolesław Krzywousty. Katowice: Wydawnictwo Śląskie.
Pietras Z.S. (1999). Kazimierz Odnowiciel. Kraków: Avalon.
Potkowski J. (1984). Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Przybył M. (1998). Władysław Laskonogi, książę wielkopolski 1202–1231. Poznań: Wydawnictwo WBP.
Ratajczak K. (2019). Działalność socjalna Joannitów w Poznaniu (średniowiecze – czasy współczesne). W: M. Walenciak, S. Hoferková (red.), Zagrożenia jednostki we współczesnym świecie. Ohrožení jedince v současné společnostki. Threat to the individual in the contemporary society (s. 101–108). Dąbrowa Górnicza: Wydawnictwo WSB.
Ratajczak K. (2015). Relacje damsko-męskie w rodzinie Piastów wielkopolskich. W: B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, M. Gadocha (red.), Kobieta i mężczyzna jedna przestrzeń – dwa światy (s. 193–207). Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Sadowski T. (1999). Poczet książąt Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Rzeka.
Skwierczyński K. (2005). Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początków XIII wieku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Snoch B. (1987). Synowie Krzywoustego. Opowieść o początkach rozbicia dzielnicowego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Szczur S. (1980). Zmiany polityczne w Wielkopolsce w latach 1181–1195. Roczniki Historyczne, 46.
Świeżawski A. (2006). Przemysł II król Polski. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Teterycz-Puzio A. (2009). Henryk Sandomierski (1126/1133–18 X 1166). Kraków: Avalon.
Wachowski K. (1935). Anastazja. W: Polski słownik biograficzny (s. 88), t. 1. Kraków: PAU.
Waśko A. (2003). Skandynawski świat Ryksy Bolesławówny. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historyczne, 130, 21–33.
Wenta J. (2001). Tradycja o Piotrze. Na marginesie jednej z wielkich dyskusji. W: D. Zydorek (red.), Scripura, custos, memoriae. Prace historyczne (s. 523–538). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Wieczorek S. (1996). Zwiefalten i Polska w pierwszej połowie XII w. Kwartalnik Historyczny, 103, 3, 23–55.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Przegląd Pedagogiczny
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
