Child raising: the perspective of mothers of childrenwith autism spectrum disorders
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2021.01.17Keywords:
motherhood, autism, child raisingAbstract
Parenting a child affected by a disorder with vast consequences for functioning such as autism
undoubtedly modifies the family’s situation and broadens the scope and essence of parents’ responsibility. Daily experiences connected with facing new, previously unknown, problems are not an easy challenge. On the other hand, they constantly enrich mothers’ awareness related to parenting. The aim of the research was to learn the significant problems, feelings, opinions and reflections arising from the experiences of mothers of children with autism spectrum disorders. The research material was collected through free-form interviews with 20 mothers raising autistic children. The analysis of the collected empirical material shows that mothers construct various concepts of parenting, including their own roles and everyday relations with the children. Their early reactions reveal the collapse of the previous vision of parenting and the loss of the real perspective concerning the perception of the child and their own role in child raising. Everyday parenting experiences – full of unique difficulties with building relationships with the children – allow the mothers to constructively seek individual solutions and patterns of coexistence.
References
Bakiera L., Stelter Ż. (2010). Rodzicielstwo z perspektywy rodziców dziecka pełnosprawnego i niepełnosprawnego intelektualnie. In: A. Kotlarska-Michalska (red.), Zalety i wady życia w rodzinie i poza rodziną, (p. 131–151). Poznań: Wydawnictwo UAM.
Brzezińska A. (2009). Drogi dziecka ku samodzielności: między sprawnością a niepełnosprawnością. In: A. Brzezińska, M. Ohme, A. Resler-Maj, R. Kaczan, M. Wiliński (red.), Droga do samodzielności – jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności. Gdańsk: GWP.
Głodkowska J. (2017). Dziecko w „ludzkim centrum aksjologicznym” – różne perspektywy wyjaśniania kanonów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 3(37), 35–58.
Głodkowska J. (2014). Podmiotowość a doświadczanie zależności przez osoby z niepełnosprawnością – normalizacja jako narzędzie ideowe rehabilitacji podmiotowej. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 3(25), 87–106.
Gurycka A. (1990). Błąd w wychowaniu. Warszawa: WSiP.
Mądry M. (2012). Macierzyństwo jako płaszczyzna permanentnego rozwoju kobiety w biegu życia. Psychologia Rozwojowa, 17 (3), 9–21.
Park C. (2003). Oblężenie. Rodzinna wyprawa w świat dziecka autystycznego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Pawluk-Skrzypek A., Olszewska E. (2015). Rodzicielstwo w cieniu autyzmu. Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 18, 148–162.
Pisula E. (2012). Rodzice dzieci z autyzmem. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pisula E. (2010). Autyzm. Przyczyny – symptomy – terapia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Pisula E., Noińska D. (2011). Stres rodzicielski i percepcja doświadczeń związanych z opieką nad dzieckiem u rodziców dzieci z autyzmem uczestniczących w różnych formach terapii. Psychologia Rozwojowa, 16 (3), 75–88.
Pisula E. (2005). Spostrzeganie przez rodziców wczesnego rozwoju dzieci z autyzmem. Psychologia Rozwojowa, 10 (3), 125–134.
Prokopiak A. (2014). Wychowanie dziecka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia, 27(2), 51–59.
Smetański M. (2011). Charakterystyka wychowania jako procesu pedagogicznego. Kultura i Wychowanie, 1 (1), 171–183.
Szafrańska A. (2015). Systemy i rodzaje wsparcia społecznego rodziny z dzieckiem autystycznym. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, 11, 37–45.
Szymańska A., Aranowska E. (2016). Błąd w wychowaniu. W stronę weryfikacji teorii Antoniny Guryckiej. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Filomatów.
Szymańska A. (2012). Doświadczanie trudności w sytuacji wychowawczej a reprezentacja dziecka w umyśle rodzica – model zjawiska. Psychologia Rozwojowa, 17(4), 79–91.
Titkow A., Duch-Krzystoszek D., Budrowska B. (2004). Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
Twardowski A. (2018). Społeczny model niepełnosprawności – analiza krytyczna. Studia Edukacyjne, 48, 97–114.
Twardowski A .(2012). Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w środowisku rodzinnym. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Winczura B. (2019). Wczesne rozpoznawanie autyzmu u małych dzieci – sygnały ostrzegawcze dla diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 19 (2), 216–225.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Przegląd Pedagogiczny
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
