Subjective activity as a chance for self-realization and development (in the light of the assumptions of humanistic and critical education)
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2016.02.02Keywords:
Subjective activity as a chance for self-realization and development (in the light of the assumptions of humanistic and critical education), aims of humanistic education, subjective activity, the essence of critical pedagogy, oppressive pedagogy, assumptions and effects of neoliberal educationAbstract
The subject of consideration undertaken in the paper is the issue of social and educational implications of
human activity. The article focuses on that kind of behavior which lead to optimal development of personality
traits. Activity is therefore understood both as an individual development al need and a natural kind of relations between a human being and the world. A humanistic version of human activity, expression of which can be easily found in the writings of E. Fromm seems to be particularly interesting. In the light of this idea,
a multidimensional, authentic and optimizing human development activity can be considered as an indicator of psychophysical health, ‘healthy activity’, and a sign of a creative self-realization. In his concluding remarks, the author claims that in today’s world, the world dominated by a neoliberal market system and a superficial democracy, both of which play a fundamental role in the process of socialization, man is becoming a being unable to perform self-motivated actions, a being prepared mainly to a passive consumption, ‘conveyor-belt’ production and responding to external stimuli. Such an ‘inhumane’ lifestyle dominated by an overarching corporate social-economical system seems to shape not only the passive and non-creative authoritarian personalities but also, taking into account an idea of ‘healthy activity’,non-healthypersonalities resulting from people’s lack of chances for self-realization and self-actualization.
References
Aldrige A. (2006). Konsumpcja. Warszawa: Sic!
Arendt H. (1998). Nieposłuszeństwo obywatelskie. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Bakan J. (2006). Korporacja. Patologiczna pogoń za zyskiem i władzą. Warszawa: Lepszy Świat.
Barber B.R. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli. Warszawa: Muza.
Baudrillard J. (2006). Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury. Warszawa: Sic!
Bauman Z. (2000). Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika. Warszawa: PIW.
Bauman Z. (2004). Życie na przemiał. Kraków: WL.
Bauman Z. (2009). Konsumowanie życia. Kraków: WUJ.
Bilińska-Suchanek E. (2013). Nauczyciel i opór (wobec) systemu edukacji. Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
Brzezińska A. (2005). Jak przebiega rozwój człowieka? W: A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: GWP.
Chomsky N. (2000). Zysk ponad ludzi. Neoliberalizm a ład globalny. Wrocław: Wyd. Dolnośląskie.
Czerepaniak-Walczak M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk: GWP.
Dudzikowa M., Knasiecka-Falbierska K. (red.) (2013). Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej. Kraków: Impuls.
Freire P. (2007). Pedagogy of the Oppressed. New York: Continuum.
Fromm E. (1978). Ucieczka od wolności. Warszawa: PWN.
Fromm E. (1983). Mieć czy być? Duchowe podstawy nowego społeczeństwa. Warszawa: Rebis.
Giroux H.A. (1983). Theory and Resistance in Education. A Pedagogy for the Opposition. Massachusetts: Bergin and Harvey.
Giroux H.A. (1991). Reprodukcja. Opór i akomodacja. W: Z. Kwieciński (red.), Nieobecne dyskursy, cz. I. Toruń: Wyd. UMK.
Giroux H.A. (1993). Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej. W: Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.), Spory o edukację. Dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach. Warszawa: IBE.
Giroux H.A. (1999). Border Youth, Difference end Postmodern Education. W: M. Castells, R. Flecha, P. Freire, H.A. Giroux, D. Macedo, P. Willis, Critical Education in the New Information Age. Oxford: Rowman & Littlefield.
Harvey D. (2008). Neoliberalizm. Historia katastrofy. Warszawa: KiP.
Hessel S. (2011). Czas oburzenia. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Klein N. (2008). Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne. Warszawa: Muza.
Kołakowski L. (2014). Niepewność epoki demokracji. Kraków: Znak.
Kosiorek M. (2007). Pedagogika autorytarna. Geneza, modele, przemiany. Kraków: Impuls.
Kwieciński Z. (2002). Wykluczenie. Toruń: Wyd. UMK.
Legutko R. (1994). Społeczeństwo jako dom towarowy. W: R. Legutko, Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte. Kraków: Avcana.
McLaren P. (2015). Życie w szkołach. Wprowadzenie do pedagogiki krytycznej. Wrocław: Wyd. DSW.
Olubiński A. (2004). Ericha Fromma koncepcja życia po ludzku. Toruń: UMK.
Olubiński A. (2010). Edukacja jako sprawowanie władzy. Wychowanie na co dzień, 3, 3-6.
Potulicka E., Rutkowiak J. (2012). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Impuls.
Ritzer G. (2001). Magiczny świat konsumpcji. Warszawa: Muza.
Rutkowiak J. (2012). Neoliberalny kontekst rozwoju szkolnictwa wyższego we współczesnej Polsce. W: E. Potulicka, J. Rutkowiak, Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Impuls.
Sandel M.J. (2009). Liberalizm a granice sprawiedliwości. Warszawa: WAiP.
Sobańska J. (1993). Aktywność psychomotoryczna dzieci i młodzieży. W: W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna. Warszawa: Fundacja INNOWACJA.
Szahaj A. (2008). Teoria krytyczna szkoły frankfurckiej. Warszawa: WAiP.
Szczepański J. (1981). Konsumpcja a rozwój człowieka. Warszawa: PWE.
Szkudlarek T., Śliwerski B. (1991). Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki. Kraków: Impuls.
Śliwerski B. (1993). Wyspy oporu edukacyjnego. Kraków: Impuls.
Śliwerski B. (2013). Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu. Kraków: Impuls.
Witkowski L. (red.) (1989). Edukacja i opór. W kręgu radykalnej teorii edukacji. Toruń: Wyd. UMK.