Trudności doświadczane przez rodziców wychowujących dziecko z zespołem Downa

Autor

  • Joanna Antosik Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.34767/PP.2025.01.11

Słowa kluczowe:

pedagogika rodziny, zespół Downa, rodzice dzieci z zespołem Downa, dziecko z zespołem Downa, trudności rodzicielskie

Abstrakt

Niniejszy artykuł prezentuje wyniki badań, których celem było scharakteryzowanie dominujących trudności doświadczanych przez rodziców wychowujących dziecko z zespołem Downa. Badania prowadzone były metodą sondażu diagnostycznego, przy użyciu techniki ankiety. Eksploracje badawcze pozwoliły na wyłonienie dominujących trudności rodzicielskich, takich jak trudności: związane z nieprzewidywalnością, akceptacją dziecka; rozwojowe dziecka, które determinują występowanie trudności z dostępem do opieki specjalistycznej, a także finansowe. Ponadto w ramach analizy jakościowej zostały przedstawione trudności emocjonalne związane między innymi ze stygmatyzacją i stereotypowym postrzeganiem. Charakterystyka trudności rodzicielskich uzasadnia objęcie ich szerokim spektrum pomocowym nakierowanym na udzielanie wsparcia psychologicznego w ramach konsultacji, grup wsparcia, warsztatów wzmacniania odporności psychicznej i radzenia sobie w sytuacjach trudnych od momentu narodzin dziecka z zespołem Downa.

Bibliografia

Bubała K. i Gierek P. (2020). Wybrane aspekty funkcjonowania rodziny dziecka z zespołem Downa – studium indywidualnego przypadku. Niepełnosprawność – Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 37, 124–147.

Cudak S. (2007). Wychowawcze i emocjonalne funkcjonowanie rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Czerw M. i Muchacka-Cymerman A. (2020). Poczucie wsparcia odczuwanego przez rodziny wychowujące dzieci z niepełnosprawnościami. Praca Socjalna, 35(5), 175–188. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.4431

Danielewicz D. (2007). Rodzice z dzieckiem z zespołem Downa. W: E. Pisula i D. Danielewicz (red.), Rodzina z dzieckiem z niepełnoprawnością (s. 123–143). Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Doroszuk J. (2018). Rodzina dziecka z niepełnosprawnością w badaniu netnograficznym. Retrospekcja problemowa badań Haliny Borzyszkowskiej. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.

Kochman D. i Stawicka J. (2012). Problemy rodzin dzieci z zespołem Downa. Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne, 1(4), 156–163.

Krupa B. i Sowa J. (2021). Pedagogika specjalna. Zarys tematyki. Rzeszów: Wydawnictwo Oświatowe FOSZE.

Łobocki M. (2006). Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Łukasik D. (2020). Niepełnoprawność dziecka a funkcjonowanie rodziny. Studia Gdańskie, 47, 271–283. https://doi.org/10.26142/stgd-2020-037

Mandalka G. (2020). Uwarunkowania społeczne jakości życia rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem. W: E. Osewska i J. Stala (red.), Rodzina – Wychowanie – Przyszłość (s. 79–93). Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II.

Muszala A. i Zazula M. (2018). Problemy rodzin dzieci z Zespołem Downa z Polsce – stan na przełomie 2017 i 2018 roku. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II.

Niedbalski J. (2020). Macierzyństwo i ojcostwo w perspektywie podejmowania roli rodzica dziecka z niepełnosprawnością. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(3), 18–39. https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.3.02

Pilch T. i Bauman T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Pisula E. (2007). Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Rożnowska K. (2007). Dziecko z zespołem Downa. Jaka to musi być miłość. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Sokołowska B. i Kociubińska J.J. (2022). Funkcjonowanie rodziny dziecka z zespołem Downa w wybranych aspektach. Analiza zjawiska w świetle badań własnych. Rozprawy Społeczne, 16, 175–189. https://doi.org/10.29316/rs/149426

Stelter Ż. (2013). Pełnienie ról rodzicielskich wobec dziecka niepełnosprawnego intelektualnie. Warszawa: Difin.

Twardowski A. (1991). Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych. W: I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie (s. 18–54). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Wolska D. (2013). Wychowanie dzieci z zespołem Downa. W: J. Koral (red.), Zespół Downa w XXI wieku (s. 108–135). Warszawa: Stowarzyszenie Rodzin i Opiekunów Osób z Zespołem Downa Bardziej Kochani.

Zasępa E. (2012). Psychospołeczne funkcjonowanie osób z zespołem Downa. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Zasępa E. i Wołowicz A. (2010). Jakość życia rodzin z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Pobrania

Opublikowane

2025-07-22

Jak cytować

Trudności doświadczane przez rodziców wychowujących dziecko z zespołem Downa. (2025). Przegląd Pedagogiczny, 1, 187-200. https://doi.org/10.34767/PP.2025.01.11