Shaping Children’s Imagination and Intuition with the Use of Story
DOI:
https://doi.org/10.34767/PP.2025.02.05Keywords:
intuition, child’s mind, story, stimulating creativity, blocks to creativityAbstract
T he formation of intuition is a complex process that begins in early childhood. Intuition is a certain primary mental process that is revealed in spontaneous judgment of situations. It is of vital importance especially in terms of the judgments that experts make. According to the authors, the child is an excellent “expert”. It is a genius in itself, which, unfortunately, in the process of socialization and education, is sometimes educated in the wrong direction, blocking creativity. A properly selected fairy tale can counterbalance this process, and what’s more, it can stimulate creativity by stimulating the child’s intuition and imagination. The development responsible for the creation of a creative attitude is associated with the formation of the characteristics of an open mind, which, means its two-way orientation, to new external information and to spontaneous manifestations of intuition and imagination. The purpose of this article is to introduce the issue of intuition and show how it can be formed in early childhood. The article outlines what to pay attention to when selecting story and mechanism of forming intuition at the stage of preschool education.
References
Agor W.H. (1998). Intuicja w organizacji. Jak twórczo przewodzić i zarządzać. Kraków: Wydawnictwo Personalnej Szkoły Biznesu.
Bautsz-Sontag A. (2015). Literatura w terapii. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Bee H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka.
Betsch T. (2008). The Nature of Intuition and its Neglect in Research on Judgment and Decision Making. W: H. Plessner, C. Betsch i T. Betsch (eds.), Intuition in Judgment and Decision Making. New Jersey: Lawrence Erblaum Associates In.
Bettelheim B. (1985). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni. T. 1. Tłum. D. Danek. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Borecka I. (1995). Elementy biblioterapii w domach dziecka. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 9, 25–27.
Borecka I. (1998). Biblioterapia w szkole. Poradnik dla bibliotekarzy. Legnica: Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
Borecka I. (2002). Biblioterapia w edukacji czytelniczej i medialnej w szkole podstawowej i gimnazjum. Materiały dydaktyczne dla nauczycieli i bibliotekarzy. Wałbrzych: Unus.
Borecka I. (2008). Biblioterapia formą terapii pedagogicznej. Wałbrzych: Wydawnictwo PWSZ.
Borecka I. (red.) (1997). Biblioterapeuta w poszukiwaniu tożsamości zawodowej. Wrocław: Silesia.
Brett D. (2013).Bajki, które leczą. Przeł. M. Trzebiatowska. Cz. I–II. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bruner J.S. (1978). Poza dostarczone informacje. Tłum. B. Mroziak. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Deptuła A.M. (2025). Kryteria doboru ekspertów do procesu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie. Narzędzia wspomagające, sposób doboru, wyniki badań. Opole: Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej.
Deptuła A.M i Nosal C.S. (2021). Innovator Behavior Questionnaire as an Expert Selecting for Technical Innovation Risk Assessment. European Research Studies Journal, 24, Special Issue 1, 107–119.
Deptuła A.M. i Nosal C.S. (2025). Expert-innovator behaviour questionnaire as a new tool for selecting potential experts. Engineering Management in Production and Services, 17(2), 106–116.
Einstein A. (1996). Zapiski autobiograficzne. Tłum. J. Staruszkiewicz. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Garnet W.M. (1995). E. Paul Torrance: The Creativity Man An Authorized Biography (Creativity Research). Asheville: Ablex Publishers.
Guilford J.P. (1978). Natura inteligencji człowieka. Tłum. J. Radzicki i in. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Hawkins D.R. (2013). Technika uwalniania. Podręcznik rozwijania świadomości. Tłum. zbiorowe. Warszawa: Wydawnictwo Virgo.
Hogarth R. (2001). Educating Intuition: a Challenge for the 21st Century. Chicago: University of Chicago Press.
Jabłoński S. (2007). Mechanizmy zmian rozwojowych na początku wieku przedszkolnego a proces edukacji dzieci. Edukacja, 1(97), 102–119.
Khatri N. i Ng H.A. (2000). Role of Intuition in Strategic Decision Making. Human Relations, 53(1), 57–86.
Kielar-Turska M. i Przetacznik-Gierowska M. (1992). Dziecko jako odbiorca literatury. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Klein G.A. (2003). The Power of Intuition. New York: Doubleday.
Kozielecki J. (1968). Zagadnienia psychologii myślenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Madsen K.B. (1980). Współczesne teorie motywacji. Tłum. A. Jakubczyk i in. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
McCrae C. (2005). Osobowość dorosłego człowieka: perspektywa teorii pięcioczynnikowej. Tłum B. Majczyna. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Molicka M. (2004). Bajki terapeutyczne. Cechy charakterystyczne, rodzaje, zastosowanie. W: B. Kaja (red.), Wspomaganie rozwoju. Psychostymulacja i psychokreacja. T. 6. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Molicka M. (2006). Psychologiczne aspekty aksjologii baśni. W: G. Leszczyński (red.), Kulturowe konteksty baśni. W poszukiwaniu straconego królestwa (s. 110–122). T. 2. Poznań: Centrun Sztuki Dziecka.
Molicka M. (2011). Biblioterapia i bajkoterapia. Rola literatury w procesie zmiany rozumienia świata społecznego i siebie. Poznań: Media Rodzinne.
Nosal C.S. (2011). Interakcja inteligencji i intuicji: nowa teoria funkcjonowania umysłu. Czasopismo Psychologiczne, 17(2), 207–218.
Nosal C.S. (2021). On the relationship between intuition, consciousness and cognition: In search of a unified concept of mind. Roczniki Psychologiczne, 24(3–4), 345–360.
Østby H. (2022). Dlaczego marzyciele uratują świat, czyli co nauka o mózgu mówi na temat kreatywności? Tłum. M. Skoczko-Nakielska. Warszawa: Wydawnictwo Marginesy.
Papuzińska J. (1996). Dziecko w świecie emocji literackich. Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.
Pertler C. i Pertler R. (2012). Baśnie w przedszkolu. Bajkoterapia w pracy z dziećmi. Tłum. J. Procek. Kielce: Jedność.
Piaget J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych. Tłum. Z. Zakrzewska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Piaget J. (1992). Mowa i myślenie dziecka. Tłum. J. Kołudzka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Piaget J. (2006). Studia z psychologii dziecka. Tłum. T. Kołakowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pinker S. (2023). Instynkt językowy. Tłum. T. Bieroń. Poznań: Zysk i S-ka.
Rozet I. (1982). Psychologia fantazji. Tłum. A. Nowińska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Sadler-Smith E. i Sparrow P.R. (2008). Intuition in Organizational Decision Making. W: G.P. Hodgkinson i W.H. Starbuck (eds.), The Oxford Handbook of Organizational Decision Making (s. 305–324). Oxford: Oxford University Press.
Simon H. (1987). Making Management Decisions: the Role of Intuition and Emotions. Academy of Management Executive, 1(1), 57–64.
Sinclair M. i Ashkanasy N.M. (2002). Intuitive Decision Making Amongamong Leaders: More than Just Shooting from the Hip. MT Eliza Bussiness Review, 5(2), 32–40.
Smykowski B. (2003). O dzieciach zagubionych w fantazji. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński i M. Marchow (red.), Ukryte piękno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Smykowski B. (2005a). Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka? W: A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa (s. 165–200). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Smykowski B. (2005b). Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać? W: A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa (s. 207–258). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Sokolov E.N. (1963). Perception and the Conditioned Reflex. New York: Pergamon Press.
Tokarski S. i Tokarski K. (2017). Rola intuicji w procesie podejmowania decyzji. Handel Wewnętrzny, 2, 3(368), 103–115.
Wadsworth B.J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Tłum. M. Babiuch. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Westcott M. (1968). Toward a Contemporary Psychology of Intuition. A Historical, Theoretical, and Empirical inquiry. New York: Holt Rinehart &Winston Inc.
Wnyk J. (2004). O bajkoterapii. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 9, 57–58.
Zalewski M. (2011). Wspomaganie rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym. Program rewalidacji indywidualnej. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Zawadzka E. i Rawa-Kochanowska A. (2015). Magiczny świat baśni i bajek. Metafory i symbole w procesie wspomagania dziecka w rozwoju. Warszawa: Difin.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
