Znaczenie Europejskiego Zielonego Ładu dla implementacji koncepcji smart villages w Unii Europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.34767/SIIP.2023.02.06Słowa kluczowe:
smart villages, inteligentne wioski, Europejski Zielony Ład, Unia Europejska, rozwój obszarów wiejskich, neutralność klimatyczna, polityka rozwoju obszarów wiejskichAbstrakt
Celem artykułu było wykazanie zależności pomiędzy założeniami strategii rozwoju Unii Europejskiej (UE) do 2050 r. Europejskim Zielonym Ładem (EZŁ) a koncepcją smart villages. Hipoteza badawcza zakładała, iż implementacja założeń Europejskiego Zielonego Ładu przyczyni się do budowy smart villages w UE. Wyszczególniono sześć komponentów smart villages:smart economy, smart society, smart environment, smart accessibility, smart governance oraz smart agriculture, które pokrótce scharakteryzowano. W artykule udzielono odpowiedzi na nastepujące pytania badawcze: Jakie są główne założenia EZŁ? Jak definiowane są smart villages? W jakich obszarach Europejski Zielony Ład realizuje założenia koncepcji smart villages? oraz Jakie obszary smart villages są najwyraźniej akcentowane w ramach strategii rozwoju UE do 2050 r.? Wykorzystano metodę badań jakościowych i w oparciu o samodzielnie przygotowany kwestionariusz dokonano analizy zapisów EZŁ pod kątem realizacji założeń smart villages. Wykazano, iż zależności są istotne, jednocześnie poszczególnym obszarom przypisano różny stopień znaczenia. Najwięcej interwencji zaplanowano w obszarze smart environment i smart economy. Najmniejszą uwagę skierowano na inteligentną dostępność. Opracowanie stanowi wstępną część badań nad poruszanym problemem badawczym, który wymaga rozszerzenia o analizę strategii szczegółowych oraz przyjętych aktów prawnych odnoszących się do zapisów Europejskiego Zielonego Ładu.
Bibliografia
Bolivar, M.P.R. & Meijer, A. (2015). Smart Governance: Using a Literature Review and Empirical Analysis to Build a Research Model. Social Science Computer Review, 34(6), 1–20.
Borkowski, P. (2021). Europejski Zielony Ład jako narzędzie modernizacji i legitymizacji projektu europejskiego. Sprawy Międzynarodowe, 74(3), 17–45.
European Commission (2017). EU Action for Smart Villages.
Kalinowski, S., Komorowski, Ł. & Rosa, A. (2021). Koncepcja smart villages. Przykłady z Polski. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo Grupa Cogito.
Komisja Europejska (2019). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów, Europejski Zielony Ład. COM 2019, 640 final, 11.12.2019.
Komisja Europejska (2018). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Czysta planeta dla wszystkich Europejska długoterminowa wizja strategiczna dobrze prosperującej, nowoczesnej, konkurencyjnej i neutralnej dla klimatu gospodarki. COM 2019, 773 final, 28.11.2018.
Komorowski, Ł. & Stanny, M. (2020). Smart villages: Where they can happen?. Land, 9(151). DOI: 10.3390/land9050151.
Lisowska, A. (2005). Polityka ochrony środowiska Unii Europejskiej. Podstawy instytucjonalne i programowe. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Matuszewski, M. (2012). Technologie informacyjne i komunikacyjne w rolnictwie precyzyjnym. Ekonomiczne Problemu Usług, 87, 443–451.
Mielcarek-Bocheńska, P. & Rzeźnik, W. (2021). Greenhouse Gas Emissions from Agriculture in EU Countries–State and Perspectives. Atmosphere, 12, 1396. DOI: 10.3390/atmos12111396.
Mikulska, D. (2012). Kluczowe czynniki rozwoju w gospodarce opartej na wiedzy. Prace i Materiały Instytutu Gospodarczego/ Szkoła Główna Handlowa, 88, 169–193.
Ossewaarde, M. & Ossewaarde-Lowtoo, R. (2020). The eu’s Green Deal: A Third Alternative to Green Growth and Degrowth?. Sustainability, 12(23). DOI: 10.3390/su12239825.
Panciszko, B. (2021a). Koncepcja smart villages w państwach rozwijających się rozwiązaniem problemu ubóstwa energetycznego? In: M. Adamczyk, S. Makuch & M. Siekierka (red.), Wyzwania Współczesnej Agory (pp. 187–201). Wrocław: Stowarzyszenie Projekt Akademia.
Panciszko, B. (2021b). The reasons of the implementation of the concept of smart villages in the European Union. Przegląd Politologiczny, 4/21, 37–48.
Pomyłka, A. & Raczyński, J. (2020). Europejski Zielony Ład dla Unii Europejskiej i jej mieszkańców. TTS Technika Transportu Szynowego, 27, 12, 6–9.
Ramesh B. (2018). Concept of Smart Village and it’s impact on Rurbanization. Interentional Journal of Trends in Scientific Research and Development, 2, 3, 1948–1950.
Rozporządzenie (2021) PE i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie).
Sikora-Gaca, M. (2019). Program Dostępność Plus – podstawy prawne, obszary wsparcia, budżet. In: M. Sikora-Gaca, B. Panciszko, M. Bierzyńska-Sudoł & M. Szatlach (red.), Fundusze europejskie w Polsce: uwarunkowania polityczne i społeczno-gospodarcze. Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW.
Smolaga, M. (2021). Europejski Zielony Ład w polityce europejskiej Przewidywany wpływ Europejskiego Zielonego Ładu na aktywność dawców pomocy rozwojowej z UE. Sprawy Międzynarodowe, 74, 3, 49–74.
Tomczyk, J. (2010). Społeczeństwo informacji i wiedzy. Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej, 18, 2, 20–30.
Visvisi, A., Lytras, M.D. & Mudri, G. (2019). Smart villages in the EU and beyond. United Kingdom–North America–Japan–India–Malaysia–China: Emerald Publishing.
Wiejski, P. (2019). Zielony ład dla Europy: uwarunkowania, narzędzia, perspektywy. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Wolski, O. (2018a). Smart Villages in the EU policy: How to Match Innovativeness and Pragmatism?. Wieś i Rolnictwo, 4, 181, 163–179.
Wolski, O. (2018b). Podłoże teoretyczne podejścia Smart Villages w polityce UE. Perspektywa geograficzna. Studia Obszarów Wiejskich, 51, 139–152.
Wójcik, M. (red.) (2018). Inteligentny rozwój obszarów wiejskich (smart rural development): koncepcja, wymiary, metody. Łódź: Global Point.
Zavratnik, V., Kos, A. & Stojmenova, E. (2018). Smart Villages: Comprehensive Review of Initiatives and Practices. Sustainability, 10/2559.