Vocational interests as a significant problem of the labour pedagogy research
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2022.01.09Keywords:
interests, vocational interests, labour pedagogyAbstract
Interests are a research problem for scientists representing various scientific disciplines: psychologists, educators, and sociologists. More and more often, interest researchers treat general interests and vocational ones differently. In the paper, individual research positions in a historical perspective, combined with an attempt to find a methodological interpretation for researching the issues of professional interests by labour educators have been discussed.
References
Alexander, P.A., Kulikowich, J.M., Schulze, S.K. How subject-matter knowledge affects recall and interest on the comprehension of scientific exposition. American Educational Research Journal, 31 (1994).
Alexander, R. (2001). Culture and pedagogy: International comparisons in primary education. Oxford: Blackwell Publishers.
Bajcar, B., Borkowska, A., Czerw, A., Gąsiorowska, A., Nosal, C. (2006). Psychologia preferencji i zainteresowań zawodowych. Warszawa: MPiPS.
Baley, S. (1946). Zarys psychologii w związku z rozwojem psychiki dziecka. Wrocław – Warszawa: Książnica.
Bańka, A. (2005). Ocena, pomiar i usprawnienie jakości procesu doradztwa zawodowego. Zeszyt Informacyjno-Metodyczny Doradcy Zawodowego, 33. Warszawa: MPiPS.
Claparede, E. (1905). Psychologie de l’Enfant et Pédagogie expérimentale. Geneva: Librairie Kundig.
Claparede, E. (1936). Psychologia dziecka i pedagogika eksperymentalna.Warszawa: NK.
Czarnecki, K. (1998). Psychologia zawodowego rozwoju osobowości. Kraków: Impuls.
Dąbek, M. (1987). Zainteresowanie własną pracą a rozwój zawodowy. Wrocław: UWr.
Darley, J.G., Hagenah, T. (1955). Vocational interest measurement: Theory and practice. Minneapolis: University of Minnesota.
Dębska, E., Marianowska, A., Wojtowicz, E. (2015). Rola zainteresowań w konstruowaniu kariery edukacyjno-zawodowej z wykorzystaniem narzędzia Perspektywy Edukacyjno-zawodowe. Warszawa: GlobalFun.
Decroly, O., Boon, G. (1921). Vers l’École rénovée. Une premiere étape.Paris: Nathan.
Dewey, J. (1913). Interest and effort in education. Boston: Houghton Miffler.
Dolliver, R.H. Strong Vocational Interest Blank versus expressed vocational interests: A review. Psychological Bulletin, 72 (1969).
Frydrychowicz, A., Jaworska, J., Woynarowska, T., Matuszewski, A. (1994). Inwentarz zainteresowań. Podręcznik. Warszawa: CMPP-P MEN.
Fryer, D.H. (1931). The measurement of interests. New York: Henry Holt.
Gurycka A. (1978). Rozwój i kształtowanie zainteresowań. Warszawa: WSiP.
Herr, E.L., Cramer, S.H. (2001). Planowanie kariery zawodowej, Zeszyt Informacyjno-Metodyczny Doradcy Zawodowego,15. Warszawa: MPiPS.
Hidi, S., Baird W. Interestingness — A neglected variable in discourse processing. Cognitive Science, 10 (1986).
Hidi, S., Renninger, K.A. The Four-Phase Model of Interest Development. Educational Psychologist, 41 (2). (2006).
Hidi, S., Renninger, K.A. On educating, curiosity, and interest development. Current Opinion in Behavioral Sciences, 35 (2020).
Holland, J.L. (1992). Making Vocational Choices. A Theory of Vocational Personalities and Work Environments. Odessa: Psychological Assessment Resources.
Holland, J.L. (1985). Professional manual for Vocational Preference Inventory. Odessa: Psychological Assessment Resources.
Hutchinson, W. (1899). The Growth of the Child-Mind. London: Educational Times.
Jarosiewicz, H. (2013). Psychologia dążeń i skłonności zawodowych. Wrocław: UWr.
Krapp, A. (2000). Interest and human development during adolescence: An educational-psychological approach. In: J. Heckhausen (ed.), Motivational psychology of human development. London: Elsevier.
Kuder, F.G. (1939). Kuder Preference Record-Personal-Form A. Chicago: Science Research Associates.
Łapińska, R., Żebrowska, M. (1975). Wiek dorastania. W: M. Żebrowska (red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Warszawa: PWN.
Marczuk, S. (1988). Badanie wartości w socjologii: teoria i empiria. Rzeszów: WSP.
Marszałek, A. Zainteresowania zawodowe studentów. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 1 (92). (2016).
Nagy, L. (1907). Die Entwicklung des Interesses des Kindes. In: K. Meumann (ed.), Experimentelle Pädagogik. Leipzig: Otto Nemnich Verlag.
Nosal, C., Piskorz, Z., Świątnicki, K. (1997). Kwestionariusz Preferencji Zawodowych KPZ. Polska adaptacja skali Johna L. Hollanda. Warszawa: MPiPS.
Nowacki, T. (1982). Pedagogika pracy. W: T. Nowacki, Pedagogika pracy. Problematyka i przegląd badań. Warszawa: WSiP.
Nowacki, T. (1977). Podstawy dydaktyki zawodowej. Warszawa: PWN.
Parsons, F. (1909). Choosing a vocation. Boston: Houghton Mifflin.
Parzęcki, R. (2003). Zainteresowania uczniów liceów i techników w wyborze kariery edukacyjno-zawodowej. Kształcenie Zawodowe Pedagogika i Psychologia, t. 4. Bydgoszcz: WSP.
Paszkowska-Rogacz, A. (2011). Młodzieżowy kwestionariusz zainteresowań zawodowych. Warszawa: Fundacja Realizacji Programów Społecznych.
Prediger, D.J. Basic structure of work-relevant abilities. Journal of Counselling Psychology, 42 (1999).
Rachalska, W. (1987). Problemy orientacji zawodowej. Warszawa: WSiP.
Rachalska, W. (1982). Teoretyczne problemy orientacji zawodowej. W: T. Nowacki, Pedagogika pracy. Problematyka i przegląd badań. Warszawa: WSiP.
Renninger, K.A. (2000). Individual interest and its implications for understanding intrinsic motivation. In: C. Sansone, J.M. Harackiewicz (eds.), Intrinsic and extrinsic motivation: The search for optimal motivation and performance. New York: Academic.
Rotgans, J.I., Schmidt, H.G. Interest development: Arousing situational interest affects the growth trajectory of individual interest. Contemporary Educational Psychology, 49 (2017).
Schraw, G., Lehman, S. Situational interest: A review of the literature and directions for future research. Educational Psychology Review, 13 (2001).
Schultz, D.P., Schultz, S.E. (2002). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
Silvia, P.J. Interest and interests: The psychology of constructive capriciousness. Review of General Psychology, 5 (2001).
Słoniewska, H. (1959). Psychologiczna analiza zainteresowania. Poznań: PWN.
Strong, E.K. Vocational guidance of executives. Journal Applied Psychology, 11 (1927).
Super, D.E. (1972). Psychologia zainteresowań. Warszawa: PWN.
Super D.E. Vocational adjustment: implementing a self-concept. Occupations, 30 (1951).
Szumigraj, M. (2011). Poradnictwo kariery. Systemy i sieci. Warszawa: Łośgraf.
Tracey, T.J.G. The structure of interests and self-efficacy estimations: an expanded examination of the spherical model of interests. Journal Counseling Psychology, 44 (1997).
Wiatrowski, Z. (2009). Dorastanie, dorosłość i starość człowieka w kontekście działalności i kariery zawodowej. Radom: ITE-PIB.
Wiatrowski, Z. (1985). Pedagogika pracy w zarysie. Warszawa: PWN.
Wiatrowski, Z. (2000). Podstawy pedagogiki pracy. Bydgoszcz: WSP.
Wołoszynowa, L. (1975). Młodszy wiek szkolny. W: M. Żebrowska (red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Warszawa: PWN.
Zytowski, D.G. Three Generations: The Continuing Evolution of Frederic Kuder’s Interest Inventory. Journal of Counseling and Development, 71 (1992).
