Professional mobility of teachers, and educational and vocational mobility of students in Poland
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2022.02.10Keywords:
professional mobility of teachers, educational and vocational mobility of students, psychological aspects of mobility, determinants of professional mobility, programs supporting professional mobilityAbstract
The article presents theoretical and practical aspects of the professional mobility of teachers and the educational and professional mobility of students in Poland. Describing the theoretical aspects, attention was drawn to two types of social mobility: horizontal mobility and vertical mobility. Some psychological consequences of professional mobility are captured, including the feeling of relative depravity and relative satisfaction. Attention was also paid to the economic, political and technological factors that determine professional mobility. The practical aspects of mobility are presented on three levels. At the level of transnational teacher mobility, the trends in a given phenomenon are described. In terms of the mobility of Polish teachers, attention was paid to mobility in the context of professional promotion. In the area of educational and professional mobility of the Polish youth, some EU and government programs were presented, which supported both the mobility of students and the mobility of the teaching staff.
References
Barański, A., Szymańska, M., Rozwadowska-Skrzeczyńska, J. (2014). Karta Nauczyciela: komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Czym jest eTwinning za: https://etwinning.pl/czym-jest-etwinning/ (15.11.2021).
Dąbrowska-Resiak, J., Jeżowski, M., Pachocki, M. (2018). Mobilność edukacyjna sposobem na rozwijanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. W: S.M. Kwiatkowski (red.), Kompetencje przyszłości. Warszawa: FRSE.
Domański, H. (2004). O ruchliwości społecznej w Polsce. Warszawa: IFIS PAN.
Duda, W. (2018). Mobilność edukacyjno-zawodowa uczniów szkół zawodowych. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
European Commission/EACEA/Eurydice (2021). Teachers in Europe: Careers, Development and Well-being. Eurydice report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Firlit-Fesnak, G. (2016). Ewolucja procesów migracyjnych i polityki imigracyjnej w Wielkiej Brytanii. W: G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania. Warszawa: ASPRA-JR.
Furmanek, W. (2010). Edukacja a przemiany cywilizacyjne. Rzeszów: Wyd. Oświatowe.
Gęsicki, J. (2002). Przemiany w edukacji. W: M. Marody (red.), Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku. Warszawa: Scholar.
Godlewska-Szyrkowa, J. (2016). Unia Europejska wobec kryzysu uchodźczego. W: G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania. Warszawa: ASPRA-JR.
Hnatiuk, M. Qualitative and quantitative changes of upper secondary education in Poland. Poriwnialna profesijna pedahohika / Comparative Professional Pedagogy, 6 (2). (2016).
Hnatiuk, M. Czynniki polityczno-ekonomiczne a edukacja przedszkolna w Polsce i Ukrainie. Scientific Journal ScienceRise: Pedagogical Education, 4 (12). (2017).
Hrynewycz, L.M. (2015). Praktyka zastosuwannia Zakonu Ukrajiny „Pro profesijno-technicznu oswitu”: finansowe zabezpeczennia nawczalnych zakladiw i ustanow: materiały wyjizdnoho zasidannia Komitetu Werchownoji Rady Ukrajiny z pytań nauky i oswity 12 lutoho 2014 roku. Kijów: Parlamentśkie Wydawnyctwo.
Jaroszewska, E. (2016). Niemcy jako kraj docelowy. Polityka imigracyjna RFN oraz skala i struktura napływu cudzoziemców. W: G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania. Warszawa: ASPRA-JR.
Komisja Europejska/EACEA/Eurydice. (2015). The Teaching Profession in Europe: Practices, Perceptions, and Policies. (Zawód nauczyciela w Europie: polityka, praktyka i odbiór społeczny). Raport Eurydice. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
Krüger, H-H. (2007). Metody badań w pedagogice, przeł. D. Sztobryn. Gdańsk: GWP.
Łobocki, M. (2004). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Kraków: Impuls.
Łotocki, Ł. (2016). Imigracja i polityka imigracyjna na Półwyspie Apenińskim. W: G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania. Warszawa: ASPRA-JR.
Maszke, A.W. (2008). Metody i techniki badań pedagogicznych. Rzeszów: UR.
Morawicz, I., Przemieniecka, J., Wojciechowska, D. (2018). Mapa projektów. Przykłady dobrych praktyk w projektach mobilności kadry edukacji szkolnej. Warszawa: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
Niedźwiedzki, D. (2010). Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku. Kraków: NOMOS.
Niemiec, J. (2011). Szczególne znaczenie badań porównawczych dla pedagogiki. W: F. Szlosek (red.), Badanie. Dojrzewanie. Rozwój (na drodze do doktoratu). Wybrane aspekty badań komparatystycznych: założenia metodologiczne i analizy porównawcze. Warszawa - Radom: ITeE–PIB.
Nyczkało, N.G., Szlosek, F. (2008). Kształcenie zawodowe w Polsce i Ukrainie – na tle przemian. Warszawa – Radom: ITeE–PIB.
Okólski, M., Fihel, A. (2012). Demografia. Współczesne zjawiska i teorie. Warszawa: Scholar.
Osmańska-Furmanek, W., Furmanek, M. (2003). Edukacja techniczna a cywilizacja informacyjna. W: M. Jakowicka, K. Uździcki (red.), Edukacja ogólnotechniczna na przełomie XX i XXI wieku. Kraków: Impuls.
Pieter, J. (1967). Ogólna metodologia pracy naukowej. Wrocław – Warszawa – Kraków: Ossolineum–PAN.
Pilch, T., Bauman T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Żak.
Rada Unii Europejskiej (2009). Konkluzje Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (Dz.U. C 119 z 28.05.2009).
Rada Unii Europejskiej (2022). Konkluzje Rady w sprawie zwiększenia mobilności nauczycieli i trenerów, zwłaszcza mobilności europejskiej, w toku ich kształcenia i doskonalenia zawodowego, https://www.prawo.pl/akty/dz-u-ue-c-2022-167-2,69563699.html
Remer, T. (1980). Niektóre aspekty psychologiczne struktury i ruchliwości społecznej. Wrocław: Ossolineum.
Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: WAiP.
Sassen, S. (2007). Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy. Kraków: UJ.
Sawiński, Z., Domański, H. (1986). Wymiary struktury społecznej. Analiza porównawcza. Wrocław: PAN.
Sielatycki, M. (2000). Europejski wymiar nauczania w polskich szkołach. W: S. Bednarek (red.), Edukacja europejska w zreformowanej szkole. Wrocław: DTSK Silesia.
Sorokin, P. (1959) [1927]. Social and Cultural Mobility. New York: The Free Press.
Suchar, M. (2010). Modele karier. Przewidywanie kolejnego kroku. Warszawa: C.H. Beck.
Urry, J. (2009). Socjologia mobilności. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017, poz. 59).
Zawadzki, P.W. (2016). Szwedzka polityka imigracyjna. W: G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania. Warszawa: ASPRA-JR.
Żołędowski, C. (2016). Rozstanie z wielokulturowością. Ewolucja holenderskiej polityki wobec imigrantów. W: G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania. Warszawa: ASPRA-JR.