Modele kwalifikacyjno-kompetencyjne kształcenia przyszłych nauczycieli
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2016.01.06Słowa kluczowe:
nauczyciel, kompetencje zawodowe nauczyciela, kształcenie nauczycieli, modele kształcenia nauczycieliAbstrakt
W rozwijającym się społeczeństwie dzieci i młodzież stanowią ważny element zorganizowanego systemu edukacji i wychowania. Struktura i funkcjonowanie systemu szkolnego ulega ciągłym zmianom. W związku z tym, procesem rozwoju dzieci i młodzieży powinni kierować ludzie specjalnie do tego celu przygotowani, czyli nauczyciele. Edukacja jest ważną inwestycją społeczną, gospodarczą i polityczną. Wykształcenie i kompetencje ludzi stają się najważniejszą wartością współczesnej cywilizacji informacyjnej oraz społeczeństw opartych na wiedzy. Społeczność nauczycielska ma realizować dwie strategiczne idee współczesnej edukacji: „Rozumieć świat – kierować sobą” oraz przygotowywać ludzi do uczestnictwa w procesie edukacji ustawicznej – „uczenia się przez całe życie”. Aby móc to uczynić w sposób kompetentny i efektywny, niezbędna jest świadomość swoich funkcji i zadań przez nauczyciela oraz nieustające podnoszenie kwalifikacji i umiejętności, a także motywacji do działań, ściśle związanych z wyzwaniami współczesnej cywilizacji informacyjnej i globalizacji świata.
Bibliografia
Banach Cz., Edukacja nauczycielska dla reformy i rozwoju edukacji w Polsce, [w:] Kompetencje zawodowe nauczycieli a problemy edukacji, red. E. Sałata, Wyd. ITE-PIB, Radom 2001.
Bandura L., Talent pedagogiczny nauczyciela, [w:] Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Wyd. Fundacja Innowacja, Warszawa 1997.
Denek K., Kompetencje nauczyciela w kontekście wyzwań XXI wieku i potrzeby reformy systemu edukacji w Polsce, [w:] Kształcenie pedagogiczne w dobie przemian edukacyjnych w Polsce, Materiały Konferencyjne nr 46, Wyd. US, Szczecin 2000.
Duraj-Nowakowa K., Gotowość zawodowa nauczycieli, Wyd. Naukowe WSP, Kraków 1986.
Edukacja dla Europy. Raport Komisji Europejskiej, Wyd. Elipsa, Warszawa 1999.
Edukacja: jest w niej ukryty skarb, Raport dla UNESCO pod przewodnictwem J. Delorsa, tłum. W. Rabczuk, Wyd. UNESCO, Warszawa 1998.
Goźlińska E., Szlosek F., Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego, Wyd. ITE-PIB, Radom 1997.
Jakóbowski J., Zarys teorii rozwoju zawodowego nauczyciela, Wyd. Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1987.
Kwiatkowska H., Nowa orientacja w kształceniu nauczycieli, PWN, Warszawa 1988.
Kwiatkowska-Kowal B., Kształcenie nauczycieli w szkole wyższej, Wyd. Terra, Warszawa 1994.
Masterpasqua F., Paradygmat kompetencyjny w praktyce psychologicznej, „Nowiny Psychologiczne” 1990, nr 1–2.
Murawska A., O sensie pracy nauczyciela. Jak kształcić przyszłych nauczycieli? „Pedagogika Szkoły Wyższej” 1995, nr 5.
Nawroczyński B., Talent pedagogiczny, [w:] Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Wyd. Fundacja Innowacja, Warszawa 1993.
Okoń W., Rzecz o edukacji nauczyciela, WSiP, Warszawa 1991.
Plewka Cz., Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, Wyd. ITE-PIB, Radom 1999.
Reforma systemu edukacji. Projekt MEN, Warszawa 1998.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Dz.U. 2012 poz. 131.
Zaborowski Z., Psychologiczne podstawy doradztwa, „Nowa Szkoła” 1984, nr 5.