Człowiek w centrum badań pedagogiki pracy
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2022.01.02Słowa kluczowe:
człowiek, teoretyczne modele człowieka, marksizm, liberalizm, personalizm, transhumanizmAbstrakt
Badania nad człowiekiem dostarczają ciągle nowych wyników. Pomimo tego człowiek ciągle jest tajemniczym obiektem badań różnych dyscyplin naukowych. Dotyczy to także pedagogiki pracy. Uświadamiając fakt, że pracuje wyłącznie człowiek, pedagogika pracy staje wobec konieczności wyjaśnienia zjawisk dotyczących człowieka pracującego. W opracowaniu przedstawiam różne koncepcje człowieka stanowiące podstawę do budowy idei pedagogicznych odwołujących się do marksizmu, liberalizmu, personalizmu i transhumanizmu.
Bibliografia
Adamski, F. (1993). Kultura między sacrum i profanum. [In]: F. Adamski (ed.), Człowiek, wychowanie, kultura. Wybór tekstów. Kraków: WAM.
Adamski, F. (2005). Personalizm – filozoficzny nurt myślenia o człowieku i wychowaniu. [In:] F. Adamski (ed.), Wychowanie personalistyczne. Kraków: WAM.
Adamski, F. (2005a). Personalizm i pedagogika personalistyczna. [In:] T. Pilch (ed.), Encyklopedia pedagogiczna XX wieku, vol. 4. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
Bauman, Z. (1994). Dwa szkice o moralności ponowoczesnej. Warszawa: Instytut Kultury.
Bauman, Z. (1995). Wieloznaczność nowoczesna, nowoczesność wieloznaczna. Warszawa: PWN.
Bauman, Z. (1996). Etyka ponowoczesna. Warszawa: PWN.
Biesaga, T. (2003). Błąd antropologiczny i jego skutki w bioetyce. [In:] A. Maryniarczyk, K. Stępień (ed.), Błąd antropologiczny. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Boruta, T. (2009). Wobec wszechogarniającej ponowoczesnej rzeczywistości. [In:] J. Wojciechowski (ed.), Nowoczesność/ponowoczesność. Fenomen i wyzwanie. Warszawa: UKSW.
Bronk, A. (ed.). (1998). Zrozumieć świat współczesny. Lublin: TN KUL.
Bronk, A. (1998a). Spór o postmodernizm. [In:] A. Bronk (ed.), Zrozumieć świat współczesny. Lublin: TN KUL.
Chałas, K. (2006). Wychowanie w ujęciu Jana Pawła II inspiracją do budowania programu wychowawczego reformującej się szkoły. [In:] K. Chałas (ed.), Wychowanie ku wartościom w świetle nauczania Jana Pawła II. Elementy teorii i praktyki, vol. 2. Lublin–Kielce: Jedność.
Chudy, W. (2003). Kłamstwo społeczne i jego skutki. [In]: A. Maryniarczyk, K. Stępień (ed.), Błąd antropologiczny. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Czekalski, R. Personalistyczna pedagogika wychowawcza Jana Pawła II. Warszawskie Studia Teologiczne, vol. XXI (2008).
Dec, I. (2003). Humanizmy i ich roszczenia w wyjaśnianiu człowieka. [In:] A. Maryniarczyk, K. Stępień (ed.), Błąd antropologiczny. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Dziewiecki, M. (2002). Wychowanie w dobie ponowoczesności. Kielce: Jedność.
Dziewiecki, M. (2010). Pedagogika integralna. Warszawa: Wyd. Sióstr Loretanek.
Dziewiecki, M. Ateizm, czyli urojona wizja człowieka. Cywilizacja, 43 (2012).
Furmanek, W. (2006). Zarys humanistycznej teorii pracy. Warszawa: IBE.
Furmanek, W. (2009) Miłość wyzwaniem współczesnej pedagogiki. Rzeszów: UR.
Furmanek, W. (2013a). Humanistyczna pedagogika pracy. Charakterystyka dyscypliny naukowej. Rzeszów: UR.
Furmanek, W. (2013b). (Po)nowoczesny spór o system wartości współczesnego człowieka. [In:] Cz. Plewka (ed.), Nauka, edukacja, rynek pracy. Przede wszystkim współdziałanie. Szczecin: US, PK.
Furmanek, W. (2016). Humanistyczna pedagogika pracy. Praca a jakość życia człowieka. Rzeszów: UR.
Furmanek, W. (2018). Człowiek jest osobą, stając się i staje się będąc nią. [In:] M. Chrost, K. Jakubiak (ed.), Wychowanie. Socjalizacja. Edukacja. Kraków: Ignatianum.
Furmanek, W. (2019). Człowiek w badaniach współczesnej pedagogiki zorientowanej personalistycznie. Rzeszów: UR.
Furmanek, W. (2020). Godność człowieka. De dignitate personae humane. Rzeszów: Wyd. UR.
Furmanek, W. (2020a). Wielorakość godności. Rzeszów: Wyd. UR.
Furmanek, W. (2021). (Nie)Ład aksjologiczny wyzwaniem dla pedagogiki. Rzeszów: UR.
Godawa, G. Integralna wizja człowieka jako fundament kultury i wychowania. Analecta Cracoviensia, 49 (2017).
Harari, Y.N. (2017). Pożegnanie z wojną. An interview for „The Guardian”, 19th March 2017, reprinted and translated by A. Ehrlich, Gazeta Wyborcza, 15-17th April 2017.
Harari, Y.N. (2018). Homo deus. Krótka historia jutra. Kraków: Wyd. Literackie.
Harari, Y.N. (2018a), 21 lekcji na XXI wiek. Kraków: Wyd. Literackie.
Harari, Y.N. (2018b). Sapiens. Od zwierzęcia do bogów. Kraków: Wyd. Literackie.
Liberalizm, http://www.ptta.pl/pef/pdf/l/liberalizm.pdf (23.02.2022).
Liberalizm, Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/liberalizm;3932244.html (23.02.2022).
Iwasiński, Ł. Esencjalistyczna koncepcja człowieka u młodego Karola Marksa (w świetle interpretacji Leszka Kołakowskiego). Edukacja Filozoficzna, Rekonstrukcje, Interpretacje, 59 (2015).
Kiereś, H. (2003). Błąd antropologiczny w sztuce. [In:] A. Maryniarczyk, K. Stępień (eds.), Błąd antropologiczny. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Krąpiec, M.A. (1999). Człowiek bytem osobowym. [In:] F. Adamski (ed.), Personalistyczna filozofia wychowania. Kraków: UJ.
Krąpiec M.A. (2003). Osoba ludzka i błędy w jej rozumieniu. [In:] A. Maryniarczyk, K. Stępień (eds.), Błąd antropologiczny. Lublin” TN KUL.
Kremień, W. (2008). Filozofia edukacji. Radom: ITe–PIB.
Matacz, M. 11 nowych rzeczy, których dowiedzieliśmy się o ludzkim ciele w 2021 r., https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,11-nowych-rzeczy--ktorych-dowiedzielismy-sie-o-ludzkim-ciele-w-2021-r-,artykul,83828595.html (28.12.2021)
Moralny wymiar kultury, https://teologia-moralna.wyklady.org/wyklad/922_moralny-wymiar-kultury.html (28.12.2021).
Mruszczyk, M. (2010). Człowiek w „antropologii adekwatnej” Karola Wojtyły. Katowice: UŚ.
Nowak, M. (2005). Filozofia człowieka podstawą filozofii wychowania. [In:] F. Adamski (ed.), Wychowanie personalistyczne. Kraków: WAM.
Ostrowska, U. (2017). Fenomen pracy ludzkiej z perspektywy aksjologicznej. [In:] R. Gerlach, R. Tomaszewska-Lipiec (eds.), Wokół podstawowych zagadnień pedagogiki pracy. Bydgoszcz: UKW.
Pieja, W. Aktualność nauczania Jana Pawła II na temat błędu antropologicznego. Polonia Sacra, 2(60). (2020).
Plopa, M. (ed.). (2009). Człowiek u progu trzeciego tysiąclecia, vol. 3, Zagrożenia i wyzwania. Kraków: Impuls.
Ponikiewski J., Na giełdzie akcje człowieka spadają, in: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/F/FE/jp_nagieldzie.html (2.06.2010).
Sareło, Z. (1998). Postmodernizm w pigułce. Poznań: Pallotinum.
Sareło Z. (ed.). (1996). Moralność i etyka w ponowoczesności. Warszawa: ATK.
Scheler, M. (1987). Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, translated by. S. Czerniak, A. Węgrzecki. Warszawa: PWN.
Skrzypulec, B., Soniewicka M., Transhumanizm to nowa forma wiary, gdzie nie ma miejsca na ludzką wolność [ROZMOWA], 24 marca 2018, https://klubjagiellonski.pl/2018/03/24/transhumanizm-nowa-forma-wiary-gdzie-nie-ma-miejsca-na-ludzka-wolnosc-rozmowa/ (24.02.2022).
Szymański, K. Transhumanizm. Kultura i Wartości, 13 (2015).
Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Impuls.
Śliwerski, B. (2001). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Impuls.
Tomaszewska, R. (2021). Człowiek i praca. Perspektywa transhumanizmu. Bydgoszcz: UKW.
Wojciechowski, J. (ed.). (2009). Nowoczesność/ponowoczesność. Fenomen i wyzwanie. Warszawa: UKSW.
Wojtyła, K. (1985). Osoba i czyn. Lublin: KUL.
Wołk, Z., Aparat pojęciowy pedagogiki pracy. Niejednoznaczności i trudności definicyjne, Szkoła – Zawód – Praca, 2 (2011).
