Wkład częstochowskiego środowiska akademickiego w rozwój metodologii badań nad poradnictwem zawodowym w Polsce. Część 1

Autor

DOI:

https://doi.org/10.34767/SZP.2024.02.03

Słowa kluczowe:

poradnictwo zawodowe, pedagogika pracy, metodologia poradnictwa zawodowego, Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie

Abstrakt

W opracowaniu ukazano dotychczasowy dorobek dydaktyczny i wkład w rozwój badań nad poradnictwem zawodowym w Polsce częstochowskiego środowiska akademickiego. Analizy dokonano na podstawie literatury przedmiotu i materiałów źródłowych będących w archiwach prywatnych  pracowników – początkowo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, a dziś – Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie. Na wstępie przybliżono rys historyczny rozwoju poradnictwa zawodowego w Polsce, by na jego tle wykazać oryginalność działań charakteryzowanego środowiska badawczego. Przedstawiono początki kształtowania się kierunku studiów, budowę kadry dydaktyczno-badawczej i osiągnięcia jej członków oraz wykaz badań realizowanych na częstochowskiej uczelni.

Bibliografia

Arthur, M.B., Lawrence, B.S. Perspectives on environment and career. Journal of Occupational Behaviour, 5 (1998).

Bańka, A. (1993). Bezrobocie jako przyczyna, skutek oraz kategoria opisu zmian mentalności. Rzeczywistość, stereotypy, ludzie. W: A. Bańka, R. Derbis (red.), Myśl psychologiczna w Polsce Odrodzonej. Poznań–Częstochowa: Gemini.

Bańka, A. (1994). Jakość życia w psychologicznych koncepcjach człowieka i pracy. W: A. Bańka, R. Derbis (red.), Psychologiczne i pedagogiczne wymiary jakości życia. Poznań–Częstochowa: Gemini.

Bańka, A. (1995). Jakość życia w psychologicznym doświadczeniu codzienności związanym z rozwojem zawodowym, pracą i bezrobociem. W: A. Bańka, R. Derbis (red.), Pomiar i poczucie jakości życia u aktywnych zawodowo oraz bezrobotnych. Poznań–Częstochowa:Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego.

Bańka, A. Transnacjonalne poradnictwo zawodowe w systemach kształcenia młodzieży do dorosłości i rynku pracy. Kształcenie Zawodowe: Pedagogika i Psychologia. Rocznik Polsko-Ukraiński, 3 (2001).

Bańka, A. Ewolucja potrzeb i kontekstów rozwoju transnarodowego poradnictwa zawodowego. Studia Poradoznawcze, 6 (2017).

Bańka, A., Ertelt, B.-J. (red.). (2010a). Transnacjonalne poradnictwo zawodowe. Modułowy program podyplomowego kształcenia doradców zawodowych w zakresie eurodoradztwa. Warszawa: Ministerstwo Gospodarki i Pracy.

Bańka, A., Ertelt, B.-J. (red.). (2010b). Transnacjonalne poradnictwo zawodowe. Przewodnik dla studentów podyplomowego kształcenia w zakresie eurodoradztwa. Warszawa: Ministerstwo Gospodarki i Pracy.

Bańka, A., Trzeciak, W. (2017). Rozwój myśli i profesjonalizacji poradnictwa zawodowego. Tropy, dokonania, perspektywy. Poznań–Katowice–Warszawa: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, SWPS.

Bilon, A. Współczesne tendencje w badaniach poradnictwa kariery. Studia Poradoznawcze, 2 (2013).

Brzozowska, W. (2009). Wspominając Wandę Rachalską (1918–2002). W: Ł. Baka, J. Górna, D. Kukla, G. Wieczorek (red.), Współczesny wymiar doradztwa zawodowego w Polsce i na świecie. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego AJD.

Budkiewicz, J., Kączkowska, J. (1987). Z dziejów psychologii stosowanej w Polsce. Warszawa: UW.

Ertelt, B.-J. (1982). Lernbedingungen für einen entscheidungsorientierten Berufs--wahlunterricht. W: G.S. Seidel (Hrsg.), Orientierungen zum pädagogischen Handeln. Göttingen–Toronto–Zürich: Dr. C.J. Hogrefe, Verlag für Psychologie.

Ertelt, B.-J. Kształcenie specjalistów w zakresie poradnictwa pracy w przekroju międzynarodowym. Acta Universitatis Wratislaviensis, 1249 (1990).

Ertelt, B.-J. (1992a). Europäisches Handbuch für Berufsberatung: Evaluationsbericht. Berlin: CEDEFOP.

Ertelt, B.-J. (1992b). Weiterbildungsmodule in einer europäischen Dimension – pädagogische und didaktische Handreichungen für Ausbilder von Berufsberatern. Berlin: CEDEFOP

Ertelt, B.-J. Die Europäische Dimension in der Berufsberaterausbildung. Educational and Vocational Guidance (AIOSP), 56 (1994).

Ertelt, B.-J. (2003). Metodyka oddziaływania informacyjnego z uwzględnieniem różnych grup odbiorców. W: A. Łukaszewska, P. Bogdańska (oprac. i red.), Nowe trendy w poradnictwie zawodowym u progu XXI wieku. Warszawa: Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.

Ertelt, B.-J., Górna, J., Sikorski, G. (red.). (2010). Brain Drain – Brain Gain. Modułowy program kształcenia dla doradców zawodowych. Projekt w ramach Programu Leonardo da Vinci (Transfer innowacji). Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego AJD.

Ertelt, B.-J., Schulz, W.E. Microcounseling für beraterische Entscheidungshilfen in Arbeitsberatung und Berufsberatung. Der Berufsberater, 2 (1982).

Ertelt, B.-J., Schulz, W.E. (2002). Handbuch Beratungskompetenz. Mit Übungen zur Entwicklung von Beratungsfertigkeiten in Bildung und Beruf. Leonberg: Rosenberger Fachverlag.

Ertelt, B.-J., Schulz, W.E. (2010). Podstawy doradztwa kariery z ćwiczeniami rozwijającymi umiejętności doradcze w świecie edukacji i pracy. Warszawa–Kraków: Narodowe Forum Doradztwa Kariery.

Kargulowa, A. (2009). Poradnictwo zawodowe w poglądach Profesor Wandy Rachalskiej. W: Ł. Bala, J. Górna, D. Kukla, G. Wieczorek (red.), Współczesny wymiar doradztwa zawodowego w Polsce i na świecie. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego AJD.

Kukla, D., Górna, J. (2014). Prof. Dr. Bernd-Joachim Ertelt. W: J. Górna, D. Kukla (eds.), Vocational counselling: changes and challenges on the labour market. The jubilee book to honour professor Bernd-Joachim Ertelt on the occasion of the 45th anniversary of his research work, and 25 th anniversary as a member of the academic teaching staff of the Faculty of Pedagogy at the Jan Dlugosz University in Czestochowa. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego AJD.

Lelińska, K. (2009). Wspomnienia o Pani Profesor Wandzie Rachalskiej. W: G. Wieczorek (red.), Wybrane aspekty doradztwa zawodowego. Katowice: Śląsk.

Lenart, J. From traditional Carter guidance to life design counseling. Continuity and change. Studia Poradoznawcze, 9 (2020).

Lewowicki, T. Do Czytelników Polsko-Ukraińskiego, Ukraińsko-Polskiego Rocznika: Kształcenie Zawodowe: Pedagogika i Psychologia. Kształcenie Zawodowe: Pedagogika i Psychologia. Rocznik Polsko-Ukraiński, 1 (1999).

Ładyżyński, A., Aszkiełowicz, A. Od poradnictwa do poradoznawstwa. Dorobek teoretyczny i obszary badawcze subdyscypliny. Studia z Teorii Wychowania, 11, 2(31) (2020).

Łapot, M. (2020a). Działalność Instytutu Psychotechnicznego i Poradni Zawodowej Patronatu nad Młodzieżą Rękodzielniczą we Lwowie (1925–1939). W: F. Bylok, M. Łapot, K. Rędziński (red.), Społeczeństwo – kultura – wychowanie. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Januszowi Sztumskiemu z okazji 90-lecia urodzin. Częstochowa: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie.

Łapot, M. Poradnictwo zawodowe dla żydowskiej młodzieży szkolnej w Polsce w okresie międzywojennym. Biuletyn Historii Wychowania, 43 (2020b).

Nowacki, T.M. (2009). Wspomnienie o Profesor Wandzie Rachalskiej. W: Ł. Baka, J. Górna, D. Kukla, G. Wieczorek (red.), Współczesny wymiar doradztwa zawodowego w Polsce i na świecie. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego AJD.

Rachalska, W. (1985). Metodologiczne i teoretyczne problemy poradnictwa zawodowego. W: A. Kargulowa, M. Jędrzejczak (red.), Teoretyczne i metodologiczne problemy poradoznawstwa. Vol. 2. Wrocław: UW.

Rachalska, W. (1994). Model orientacji życiowej w wyższej uczelni. Częstochowa: WSP.

Rachalska, W. (1994/1995). Stan poradnictwa zawodowego w Polsce i proponowane kierunki działania. W: W. Brzozowska, W. Rachalska (red.), Doradca zawodowy w warunkach przemian gospodarczych. Materiały pokonferencyjne. Częstochowa: WSP.

Rachalska, W. (red.). (1999). Poradnictwo zawodowe w wymiarze europejskim. Częstochowa: WSP.

Savickas, M.L. (2002). Career construction. A developmental theory of vocational behavior. W: D. Brown, L. Brooks (eds.), Career choice and development. San Francisco: John Wiley & Sons.

Wiatrowski, Z. (2009). Profesor Wanda Rachalska – współtwórczyni pedagogiki pracy. W: G. Wieczorek (red.), Wybrane aspekty doradztwa zawodowego. Katowice: Śląsk.

Wilsz, J. (2009). Teoria pracy. Implikacje dla pedagogii pracy. Kraków: Impuls.

Wojtasik, B. (2009). Nowatorska perspektywa określenia działalności doradcy zawodu w monografii profesor Wandy Rachalskiej „Problemy orientacji zawodowej”. W: G. Wieczorek (red.), Wybrane aspekty doradztwa zawodowego. Katowice: Śląsk

Pobrania

Opublikowane

2025-04-25

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy

Jak cytować

Wkład częstochowskiego środowiska akademickiego w rozwój metodologii badań nad poradnictwem zawodowym w Polsce. Część 1. (2025). Szkoła - Zawód - Praca, 28, 41-56. https://doi.org/10.34767/SZP.2024.02.03