Wykorzystywanie aplikacji opartych na sztucznej inteligencji w trakcie uczenia się – raport z badań przeprowadzonych wśród studentów i uczniów szkół średnich
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2024.02.06Słowa kluczowe:
sztuczna inteligencja, edukacja, szkoły średnie, szkolnictwo wyższeAbstrakt
Współcześnie doświadczamy gwałtownego rozwoju narzędzi technologicznych, które znajdują zastosowanie w nauczaniu. Niektóre z nich są oparte na sztucznej inteligencji (AI), która w edukacji zyskuje strategiczny wymiar. W adaptacji AI istotne znaczenie mogą mieć postawy zarówno nauczycieli, jak i studentów czy uczniów. Celem artykułu było ustalenie różnic w postawach studentów oraz uczniów szkół średnich dotyczących wykorzystywania przez nich aplikacji opartych na sztucznej inteligencji w trakcie uczenia się. Artykuł składa się z wprowadzenia, przeglądu literatury, metodyki badań, wyników, zakończenia. Aby zrealizować cel badawczy, w lutym i marcu 2024 r. przeprowadzono badania ankietowe – wśród 306 polskich studentów oraz 308 uczniów szkół średnich. Dobór próby był celowy. Analizy statystyczne przeprowadzono przy użyciu programu Statistica. Do weryfikacji hipotez posłużył test U Manna-Whitneya. Badania wykazały, że gros respondentów korzystało w trakcie nauki z aplikacji opartych na AI. Badani używali analizowanych narzędzi przede wszystkim w celu zrozumienia trudnych zagadnień i/lub do tłumaczenia tekstów. Korzyści, jakie najczęściej wskazywali to: większa dostępność materiałów edukacyjnych, uzyskiwanie natychmiastowej informacji zwrotnej; łatwiejsze śledzenie wyników/osiągnięć w nauce oraz zwiększenie atrakcyjności uczenia się. Do największych zagrożeń zaliczyli natomiast: większą liczbę przypadków nieuczciwości akademickiej/uczniowskiej i plagiatów, nadmierne poleganie na technologii (uzależnienie od technologii) kosztem tradycyjnych technik nauczania, spadek umiejętności samodzielnego myślenia i analizy wśród studentów oraz uczniów. Studenci częściej niż uczniowie szkół średnich dostrzegali znaczenie tych zagrożeń.
Bibliografia
Almaraz-López, C., Almaraz-Menéndez, F., López-Esteban, C. Comparative study of the attitudes and perceptions of university students in business administration and management and in education toward artificial intelligence. Education Sciences, 13(6) 2023.
Al-Tkhayneh, K.M., Alghaz, E.M., Tahat, D. The advantages and disadvantages of using artificial intelligence in education. Journal of Educational and Social Research, 13(4) (2023)
AppMaster.io (2023). Jak tworzyć inteligentne aplikacje edukacyjne za pomocą narzędzia AI App Builder?, https://appmaster.io/pl/blog/tworz-inteligentne-aplikacje-edukacyjne-zapomoca-narzedzia-do-tworzenia-aplikacji-ai (10.03.2024).
Ayala-Pazmiño, M. Artificial Intelligence in education: exploring the potential benefits and risks. 593 Digital Publisher CEIT, 8(3) (2023).
Baker, R. (2021). Artificial intelligence in education: bringing it all together. W: OECD, OECD Digital Education Outlook 2021. Pushing the frontiers with AI, blockchain and robotics. Paris: OECD Library.
Blalock, H. (1975). Statystyka dla socjologów. Warszawa: PWN.
Bu, Q. Ethical risks in integrating artificial intelligence into education and potential countermeasures. Science Insights, 41(1) (2022).
Caccavale, F., Gargalo, C.L., Gernaey, K., Krühne, U. (2022). To be fAIr: ethical and fair application of artificial intelligence in virtual laboratories. W: H.-M. Järvinen, S. Silvestre, A. Llorens, B. Nagy (eds.), Proceedings of the SEFI 50th Annual Conference, 2022. Towards a new future in engineering education, new scenarios that European alliances of tech universities open up. Barcelona: European Society for Engineering Education SEFI, Universitat Politècnica de Catalunya, BarcelonaTech (UPC).
Chan, C.K.Y., Tsi, L.H.Y. (2023). The AI revolution in education: will ai replace or assist teachers in higher education? Computer Science, arXiv:2305.01185.
Cheng, L., Umapathy, K., Rehman, M., Ritzhaupt, A., Antonyan, K., Shidfar, P., Nichols, J., Lee, M., Abramowitz, B. Designing, developing, and validating a measure of undergraduate students’ conceptions of artificial intelligence in education. Journal of Interactive Learning Research, 34(2) (2023).
Cotton, D.R.E., Cotton, P.A., Shipway, J.R. Chatting and cheating. Ensuring academic integrity in the era of ChatGPT. Innovations in Education and Teaching International, 61(2) (2024).
Cpl Poland, Justjoin.it, Rocketjobs.pl (2023). AI i rynek pracy w Polsce. Raport 2023. https://issuu.com/cpl_cee/docs/ai_report_17.10?fr=xKAE9_zU1NQ (24.04.2024).
Często zadawane pytania dotyczące Microsoft 365 Copilot Chat, https://support.microsoft.com/pl-pl/topic/cz%C4%99sto-zadawane-pytania-ai-microsoft-copilot-i-projektantmicrosoft-987b275d-f6f2-4d5d-94c5-e927cffae705 (11.03.2024).
Djokic, I., Milicevic, N., Djokic, N., Malcic, B., Kalas, B. Students’ perceptions of the use of artificial intelligence in educational services. The Amfiteatru Economic Journal, 26(65) (2024).
Egger, K. (2023). Top 5 websites and platforms using AI for research, https://blog.hslu.ch/majorobm/2023/04/18/leveraging-ai-research-top-7-platforms-communitiesresearchers-across-fields-keg4/ (10.03.2024).
Garrote Jurado, R., Pettersson, T., Zwierewicz, M. (2023). Students’ attitudes to the use of artificial intelligence. ICERI2023 16th International Conference of Education, Research and Innovation, Seville, Spain, November 13–15, 2023, http://hb.diva-portal.org/smash/get/diva2:1815616/FULLTEXT01.pdf (24.04.2024).
Gartner, S., Krašna, M. (2023). Artificial Intelligence in education – ethical framework. W: 2023 12th Mediterranean Conference on Embedded Computing (MECO). Budva: Purchase at Partner.
González-Calatayud, V., Prendes-Espinosa, P.M., Roig-Vila, R. Artificial Intelligence for student assessment: a systematic review. Applied Sciences, 11 (2021).
Green, A. Artificial intelligence and the changing demand for skills in the labour market. OECD Artificial Intelligence Papers, 14 (2024).
Guan, H. Advantages and challenges of using Artificial Intelligence in primary and secondary school education. Journal of Education, Humanities and Social Sciences, 22 (2023).
Han, B., Nawaz, S., Buchanan, G., McKay, D. (2023). Ethical and pedagogical impacts of AI in education. W: N. Wang, G. Rebolledo-Mendez, N. Matsuda, O.C. Santos, V. Dimitrova (eds.), 24th International Conference, AIED 2023 Tokyo, Japan, July 3–7, 2023 Proceedings. Cham: Springer.
Holmes, W., Bialik, M., Fadel, Ch. (2023). Artificial Intelligence in education. W: Ch. Stückelberger, P. Duggal (eds.), Data ethics: building trust: how digital technologies can serve humanity. Geneva: Globethics Head Office.
Holmes, W., Porayska-Pomsta, K. (2022). (eds.), The ethics of Artificial Intelligence in education. Practices, challenges, and debates. New York–London: Taylor & Francis.
Holmes, W., Tuomi, I. State of the art and practice in AI in education. European Journal of Education, 57(4) (2022).
Huang, L. Ethics of artificial intelligence in education. Student privacy and data protection. Science Insights Education Frontiers, 16(2) (2023).
Jain, G.P., Gurupur, V.P., Schroeder, J.L., Faulkenberry, E.D. (2014). Artificial intelligence--based student learning evaluation: a concept map-based approach for analyzing a student’s understanding of a topic. IEEE Transactions on Learning Technologies, 7(3) (2014).
Jóźwiak, J., Podgórski, J. (2009). Statystyka od podstaw. Warszawa: PWE.
Kalla, D., Smith, N., Kuraku, S., Samaah, F. Study and analysis of Chat GPT and its impact on different fields of study. International Journal of Innovative Science and Research Technology, 8(3) (2023).
Karan, B., Angadi, G.R. Potential risks of Artificial Intelligence integration into school education: a systematic review. Bulletin of Science, Technology & Society, 43(3–4) (2023).
Kasneci, E., Sessler, K., Küchemann, S., Bannert, M., Dementieva, D., Fischer, F., Gasser, U., Groh, G., Günnemann, S., Hüllermeier, E., Krusche, S., Kutyniok, G., Michaeli, T., Nerdel, C., Pfeffer, J., Poquet, O., Sailer, M., Schmidt, A., Seidel, T. Stadler, M., Weller, J., Kuhn, J., Kasneci, G. ChatGPT for good? On opportunities and challenges of large language models for education. Learning and Individual Differences, 103 (2023).
Korteling, J.E.H., van de Boer-Visschedijk, G.C., Blankendaal, R.A.M., Boonekamp, R.C., Eikelboom, A.R. Human versus Artificial Intelligence. Frontiers in Artificial Intelligence, 4 (2021).
Li, N. (2024). AI as a threat to education: contrasting GPT-3 and Google in answering questions along bloom’s taxonomy of educational objectives. W: K. Arai (ed.), Intelligent systems and applications, lecture notes in networks and systems. Vol. 822. Cham: Springer.
Loeckx, J. Blurring boundaries in education. Context and impact of MOOCs. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 17(3) (2016).
Ma, X., Jiang, C. On the ethical risks of Artificial Intelligence applications in education and its avoidance strategies. Journal of Education, Humanities and Social Sciences, 14 (2023).
Mann, H.B., Whitney, D.R. On a test of whether one of two random variables is stochastically larger than the other. Annals of Mathematical Statistics, 18 (1947).
McKnight, P.E., Najab, J. (2010). Mann-Whitney U Test. W: I.B. Weiner, W.E. Craighead (eds.), The Corsini encyclopedia of psychology. New York: John Wiley
Miao, F., Holmes, W., Huang, R., Zhang, H. (2021). AI and education. A guidance for policymakers. Paris: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
Moczko, J.A. Czy zawsze prawidłowo interpretujemy wyniki statystycznych testów nieparametrycznych? Przegląd Lekarski, 11(71) (2014).
Naukowiec.org (b.d.w.). Test U Manna-Whitneya – opis, http://www.naukowiec.org/wiedza/statystyka/test-u-manna-whitneya_755.html (2.07.2019).
Nguyen, A., Ngo, H.N., Hong, Y., Dang, B., Nguyen, B.T. Ethical principles for artificial intelligence in education. Education and Information Technologies, 28 (2023).
Omówienie usługi Microsoft 365 Copilot, https://learn.microsoft.com/pl-pl/microsoft-365copilot/microsoft-365-copilot-overview (10.03.2024).
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2023). OECD Employment Outlook 2023. Artificial Intelligence and the Labour Market. Paris: OECD Publishing.
Pizzinelli, C., Panton, A., Tavares, M.M., Cazzaniga, M., Li, L. Labor market exposure to AI: Cross-country differences and distributional implication. IMF Working Paper, 23(216) (2023).
Rabiej, M. (2012). Statystyka z programem Statistica. Gliwice: Helion.
Radday, E., Mervis, M. (2024). AI, ethics, and education: the pioneering path of sidekick academy. Proceedings of the AAAI Conference on Artificial Intelligence, 38(21) (2024).
Reiss, M.J. The use of AI in education. Practicalities and ethical considerations. London Review of Education, 19(1) (2021).
Richardson, M., Clesham, R. Rise of the machines? The evolving role of Artificial Intelligence (AI) technologies in high stakes assessment. London Review of Education, 19(1) (2021).
Saylam, S., Duman, N., Yildirim, Y., Satsevich, K. Empowering education with AI. Addressing ethical concerns. London Journal of Social Sciences, 6 (2023).
Selwyn, N. The future of AI and education. Some cautionary notes. European Journal of Education, 57 (2022).
Silva, N., Alvarez, I. (2023). AI in higher education: utopia or reality? W: E. Smyrnova--Trybulska (ed.), E-learning & Artificial Intelligence. Katowice–Cieszyn: University of Silesia.
Suh, W., Ahn, S. Development and validation of a scale measuring student attitudes toward artificial intelligence. Sage Open, 12(2) (2022).
Talent Alpha (2024). The World of Work AI-ed. The Future of Work Report 2024, https://talent-alpha.com/wp-content/uploads/2024/01/The-Future-of-Work
Report-2024-Future-of-Work-AI-update3.pdf?utm_source=download&utm_medium=LP&utm_campaign=fow24 (24.04.2024).
Zanetti, M., Rendina, S., Piceci, L., Peluso Cassese, F. Potential risks of Artificial Intelligence in education. Form@re. Open Journal Per La Formazione in Rete, 20(1) (2020).
Zhai, X., Chu, X., Chai, C.S., Jong, M.S.Y., Istenic, A., Spector, M., Liu, J.-B., Yuan, J., Li, Y. A review of Artificial Intelligence (AI) in education from 2010 to 2020. Complexity, 6 (2021)
