Rola wieku i płci w postrzeganiu warunków rozwoju zawodowego przez pracowników instytucji kultury w ich obecnym miejscu pracy

Autor

DOI:

https://doi.org/10.34767/SZP.2022.02.13

Słowa kluczowe:

rozwój zawodowy, pracownik, instytucja kultury, praca, wiek, płeć

Abstrakt

Rozwój zawodowy pracownika jest obecnie uznawany za istotny czynnik samorealizacji jednostki ludzkiej oraz rynkowego sukcesu zatrudniającej ją organizacji. Fakt ten dostrzegają dzisiaj nie tylko naukowcy, ale również pracownicy i pracodawcy. Celem pracy było rozpoznanie, jakie w opiniach pracowników instytucji kultury są warunki rozwoju zawodowego w obecnym miejscu pracy oraz zdiagnozowanie roli wieku i płci w kształtowaniu ich postrzegania przez badane osoby. Badanie zostało przeprowadzone techniką ankiety za pomocą autorskiego kwestionariusza na 106 pracownikach publicznych instytucji kultury województw lubelskiego i mazowieckiego. Z przeprowadzonych badań wynika, że wiek różnicuje opinie badanych jedynie w stosunku do niektórych warunków rozwoju zawodowego, w ten sposób, że im starsze były badane osoby, tym mniejszą wagę przywiązywały do braku skrupułów w osiąganiu korzyści, faworyzowania, protekcji, posiadania koneksji, szczęścia, przypadku oraz dobrego klimatu społecznego w pracy. Natomiast płeć ma wpływ jedynie na postrzeganie zajmowanego obecnie stanowiska jako osiągnięcia zawodowego oraz wagę znaczenia uzyskiwanych wyróżnień. Instytucje kultury postrzegane są przez pracowników jako stwarzające dobre możliwości rozwoju zawodowego dla osób ambitnych, rzetelnych, pragnących rozwijać się zawodowo, którym jednak nie przeszkadzają małe szanse na uzyskanie wysokich zarobków oraz objęcie stanowiska kierowniczego. Uzyskane odpowiedzi mogą jednak sugerować istnienie w publicznych instytucjach kultury takich negatywnych zjawisk, jak nepotyzm, kronizm czy klientelizm.

Bibliografia

Bartnik, Cz. (1977). Teologia pracy ludzkiej. Warszawa: PAX.

Bauman, Z. (2004). Życie na przemiał. Kraków: Wyd. Literackie.

Bera, R. (2008). Aksjologiczny sens pracy ludzkiej a poczucie jakości życia młodych emigrantów polskich. Lublin: UMCS.

Bombiak, E. Płeć jako wyznacznik kariery zawodowej - mit czy rzeczywistość? Marketing i Rynek, 7 (2016).

Czarnecki, K.M. (2016). Profesjologia. Nauka o profesjonalnym rozwoju człowieka – charakterystyczne cechy profesjologii. Sosnowiec: Humanitas.

Czarnecki K.M. Teoretyczne podstawy zawodowego rozwoju człowieka. Zeszyty Naukowe WSH, 2 (2007).

Czarnecki, K.M., Kraus E. Aparatura pojęciowa profesjologii jako nowej dziedziny wiedzy: (informacje terminologiczne). Problemy Profesjologii, 2 (2008).

Domagała, W. (2018). Segregacja zawodowa według płci i jej uwarunkowania w krajach OECD, Poznań: UEP. http://www.wbc.poznan.pl/Content/444638/Domaga%C5%82a_Wiktoria-rozprawa_doktorska.pdf (13. 07.2022).

Dyrektywa Rady 76/207/EWG z dnia 9 lutego 1976 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX%3A31976L0207 (13.07.2022).

Encyklopedia PWN w trzech tomach (1999), t. 3. A. Krupa (red.). Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.

Juchnowicz, M. (2010). Zarządzanie przez zaangażowanie. Koncepcje. Kontrowersje. Aplikacje. Warszawa: PWE.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm (13. 07. 2022).

Kopertyńska, W.M. (2009). Motywowanie pracowników. Teoria i praktyka. Warszawa: Placet.

Kotarbiński, T. (1965). Traktat o dobrej robocie, Wrocław - Warszawa - Kraków: Ossolineum.

Król, H. (2006). Istota rozwoju kapitału ludzkiego organizacji. W: H. Król, A. Ludwiczyński (red.), Zarządzanie Zasobami Ludzkimi. Tworzenie kapitału ludzkiego organizacji. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.

Majka, J. (1980). Etyka życia gospodarczego. Wrocław: ODISS.

Morawski, M. (2009). Zarządzanie profesjonalistami. Warszawa: PWE.

Nowacki, T.W. (2004). Leksykon pedagogiki pracy. Radom: IteE.

Oczki, J. Nierówności ze względu na płeć na rynku pracy w Polsce. Polityka Społeczna, 7 (2015).

Olechnicki, K., Załęcki, P. (2000). Słownik Socjologiczny. Toruń: Graffiti BC.

Pszczołowski, T. (1966). Praca człowieka. Warszawa: WP.

Pretacznik, M. (1967). Rozwój psychiczny dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWS.

Raczkowska, M. Gender Gap – nierówności ekonomiczne w krajach europejskich ze względu na płeć. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 108 (2014).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie europejskiego filaru praw socjalnych, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2017-0010_PL.html (13. 07. 2022).

Sienkiewicz, Ł. (2010). Rola szkoleń i rozwoju w budowaniu innowacyjności pracowników i przedsiębiorstwa. W: Borkowska St. (red.), Rola ZZL w kreowaniu innowacyjności organizacyjnej. Warszawa: C.H. Beck.

Słownik języka polskiego (1979), t. 2. M. Szymczak (red.). Warszawa: PWN.

Stachowski, R. (1984). Praca, procesy poznawcze i systemy semiotyczne, W: J. Czerwiński i in. (red.), Człowiek i społeczeństwo. Zagadnienia pracy ludzkiej. Poznań: UAM.

Strzeszewski, Cz. (1978). Praca ludzka, Zagadnienia społeczno-moralne. Lublin: TN KUL.

Szczepański, J. (1961). Uwagi o przedmiocie i zadaniach socjologii pracy. W: B. Biegeleisen, T. Tomaszewski, A. Sarapata, J. Rosner (red.), Jak pracuje człowiek. Z badań polskich psychologów, socjologów i ekonomistów. Warszawa: KiW.

Tischner, J. (1991). Spór o istotę pracy. W: F. Adamski (red.), Spór o wartości w kulturze i wychowaniu. Kraków: UJ.

Tomaszewski, T. (1962). Psychologia pracy. Katowice: PTE.

Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz.UE z 2016, C 202).

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1974, nr 24, poz. 141).

Włodarski, Z., Hankała A. (2004). Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka. Warszawa–Kraków: Impuls.

Szymczak, M. (red.).(1993). Słownik Języka Polskiego. Warszawa: PWN.

Titkow, A. (red.). Szklany sufit: bariery i ograniczenia karier kobiet: monografia zjawiska. Warszawa: Fundacja ISP.

Tomaszewski, A. Sarapata, J. Rosner (red.). (1961). Jak pracuje człowiek. Z badań polskich psychologów, socjologów i ekonomistów. Warszawa: KiW.

Wiatrowski, Z. (2005). Podstawy pedagogiki pracy, wyd. IV. Bydgoszcz: AB.

Załucka, M. Nierówności i dyskryminacje związane z płcią kulturową. Kobieta na rynku pracy. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego MCCCIX. Prace Etnograficzne, 38 (2010).

Opublikowane

2024-02-24

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy

Jak cytować

Rola wieku i płci w postrzeganiu warunków rozwoju zawodowego przez pracowników instytucji kultury w ich obecnym miejscu pracy. (2024). Szkoła - Zawód - Praca, 24, 336-372. https://doi.org/10.34767/SZP.2022.02.13