Determinanty gospodarcze warunkujące efektywność kształcenia w Polsce i na Ukrainie
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2020.02.08Słowa kluczowe:
pedagogika, efektywność kształcenia, czynniki subiektywne i obiektywne, czynniki gospodarcze, klasyfikacja zawodów, korelacja systemu edukacyjnego i gospodarczego, partnerstwo społeczneAbstrakt
W artykule przedstawiono kilka determinantów warunkujących efektywność kształcenia. Na tle czynników subiektywnych i obiektywnych, które w procesie dydaktycznym odgrywają istotną rolę, podjęto próbę ujęcia siły oddziaływania bodźców gospodarczych. Omówiono obszary sprzężenia oraz stopień skorelowania systemu gospodarczego i systemu edukacji. Wpływ determinantów gospodarczych na proces dydaktyczny oraz jego efektywność opisano na przykładzie szkolnictwa zawodowego. Ujęto niektóre trudności w relacji gospodarka – szkoła zawodowa. Zgromadzony materiał zaprezentowano w aspekcie porównawczym, analizując jednocześnie działanie impulsu gospodarczego na polski i ukraiński system kształcenia zawodowego.
Bibliografia
Batraczenko, N. Spiwpracia PTNZ iz socialnymy partnerami. Profesijno-techniczna oswita, 1 (2015).
Błażejewski, W. (2013). Kanon skuteczność i efektywność kształcenia ogólnego w Polsce. Rzeszów: UR.
Denek, K. Nowe paradygmaty pomiaru efektywności w szkolnictwie zawodowym. Pedagogika Pracy, 20 (1992).
Dretkiewicz-Więch, J. (2012). Skuteczne doradztwo i poradnictwo zawodowe – jednym z instrumentów wzrostu efektywności kształcenia zawodowego. W: U. Jeruszka (red.), Unowocześnienie metod i form kształcenia zawodowego w Polsce. Diagnoza i oczekiwane kierunki zmian. Warszawa: IPiSS.
Gruza, M. (2012). Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego wyznacznikiem oferty kształcenia w szkołach zawodowych. W: U. Jeruszka (red.), Unowocześnienie metod i form kształcenia zawodowego w Polsce. Diagnoza i oczekiwane kierunki zmian. Warszawa: IPiSS.
Holowinow, W. Moment istyny, abo ohrichy decentralizacji u profesijnij oswiti. Profesijno-techniczna oswita, 2 (2016).
Hrynewycz, L. Profesijno-techniczna oswita – ce czaszyna nacionalnoji bezpeky Ukrajiny. Profesijno-techniczna oswita, 2 (2016).
Janicka-Panek, T. (2018). Zadania zawodowe nauczycieli przedszkoli w kontekście celów wychowania oraz oceny efektywności wychowania przedszkolnego. W: A. So-lak (red.), Edukacja zawodowa i ustawiczna. Warszawa: APS.
Jeruszka, U. (2008). Przemiany w sferze pracy we współczesnym świecie w kontekście potrzeby edukacji permanentnej. W: R. Gerlach (red.), Edukacja i praca. Konteksty – wyzwania – antynomie. Bydgoszcz: UKW.
Jeruszka, U. (2010). Człowiek i zawód. Wybrane zagadnienia z pedagogiki pracy. Warszawa: IPiSS.
Jeruszka, U. (2013). Efektywność zatrudnienia i kształcenia zawodowego. W: W. Kremeń i in. (red.), Innowacijnist w nauci i oswiti. Kijów-Warszawa-Chmielnicki: Wydania Naukowe.
Kremeń, W.G. (2011). Nacionalna dopowid pro stan i pespektywy rozwytku oswity w Ukraini, Kijów: Pedagogiczna Dumka.
Kremeń, W.G. Profesijnij oswiti potribna cilisna, efektywna derżawna polityka i suczasnyj naukowyj suprowid. Profesijno-techniczna oswita, 2 (2016).
Kwiatkowski, S.M. (2000). Efektywność zewnętrzna a standardy kwalifikacji zawodowych. W: U. Jeruszka, (red.), Efektywność kształcenia zawodowego. Kształcenie za-wodowe a rynek pracy. Warszawa: IPiSS.
Kwiatkowski, S.M. (2018). Edukacyjne funkcje współczesnych przedsiębiorstw. W: F. Szlosek, R. Gerlach, (red.), W świecie nauki, pracy i edukacji. 90-lecie urodzin Profesora Zygmunta Wiatrowskiego. Warszawa: APS.
Kuczynśkyj, M. Modernizacja profesijno-technicznoji oswity w konteksti rozwytku ludśkoho kapitału Ukrajiny na period do 2020 roku. Profesijno-techniczna oswita, 1 (2018).
Łozowiecka W. (2008). Współczesne koncepcje kształcenia zawodowego. W: R. Gerlach (red.), Praca człowieka w XXI wieku. Konteksty – wyzwania – zagrożenia. Bydgoszcz: UKW.
MPiPS, Departament Rynku Pracy, (oprac.) E. Strojna, E. Żywiec-Dąbrowska, Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, https://www.mpips.gov.pl/ (9.02.2018).
Nyczkało, N.G. (2008). Sytuacja na ukraińskim rynku pracy a kształcenie zawodowe. W: R. Gerlach (red.), Praca człowieka w XXI wieku. Konteksty – wyzwania – zagrożenia. Bydgoszcz: UKW.
Palka, S. (1977). Warunki efektywności nauczania w szkole średniej. Warszawa: WSiP.
Rada Najwyższa Ukrainy, Nacionalna stratehia rozwytku oswity w Ukrajini na 2012–2021 roky, https://www.meduniv.lviv.ua/files/info/nats_strategia.pdf (29.08.2018).
Radwiłowicz, R. (1968). Problemy, metody i organizacja badań. W: R. Radwiłowicz (red.), Warunki efektywności nauczania w szkołach zawodowych. Wrocław: PWSZ.
Sawczenko, I., Tropina, I., Rozwytok socialnoho partnerstwa: rezultaty doslidnyćko-eksperymentalnoji roboty. Profesijno-techniczna oswita, 2 (2015).
Szczerbak, L.W. (2008). Stworennia systemy socialnoho partnerstwa u sferi profesijno-technicznoji oswity: metodyczni rekomendacji. Kijów: Geoprynt.
Szlosek, F. (2015). Tożsamość pedagogiki pracy w kontekście przemian społecznych. Warszawa: APS.
Rada Najwyższa Ukrainy, Zakon Ukrajiny „Pro Derżawnyj bjudżet Ukrajiny na 2016 rik”, http://www.zakon.rada.gov.ua/go/928-19 (29.08.2018).
Wołk, Z. (2008). Ciągłość i zmiana pedagogiki pracy w świetle przemian cywilizacyjnych (Dekalog problemów pedagogiki pracy na przestrzeni trwania dyscypliny). W: R. Gerlach (red.), Edukacja i praca. Konteksty – wyzwania – antynomie. Bydgoszcz: UKW.
Wołk, Z. (2013). Zawodoznawstwo. Wiedza o współczesnej pracy. Warszawa: Difin.
Zozula, N. Socialne partnerstwo u formuwanni profesijnoho mobilnoho kwalifikowanoho robitnyka. Profesijno-techniczna oswita, 1 (2015).
Żechowska, B. (1982). Efektywność pracy nauczyciela. Wyznaczniki, tendencje, problemy. Studium porównawcze. Katowice: UŚ.
