Wypalenie zawodowe asumptem destabilizacji kariery zawodowej nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2019.02.06Słowa kluczowe:
wypalenie zawodowe, nauczyciel, edukacja wczesnoszkolnaAbstrakt
Nauczyciel, zawód czy misja? Dawniej nauczyciel często pełnił rolę kogoś w rodzaju mistrza lub wychowawcy, dyskutując z uczniem, obserwował go, uczył czytać, pisać, a także wprowadzał w arkana wiedzy filozoficznej i innych dziedzin nauk. Był zaliczany do grona elit intelektualnych. Obecnie również wizerunek nauczyciela koresponduje z wysokim poziomem prestiżu i zaufania społecznego, należy do grupy zawodów, które można opisać jako trudne, odpowiedzialne, stresujące, często prowadzące do destabilizacji zawodowej. W pracy podjęto próbę zobrazowania zjawiska wypalenia zawodowego jako asumptu destabilizacji kariery zawodowej nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, czynników wpływających na jego występowanie, objawów oraz ukazania zależności istnienia apatii zawodowej od posiadanego stopnia zawodowego. Syndrom wypalenia zawodowego jest procesem narastania i kumulowania się obciążeń i stresów wynikających z pełnionej funkcji zawodowej, charakteryzuje się spadkiem aktywności funkcjonowania nie tylko w sferze psychoemocjonalnej, społecznej, intelektualnej czy fizjologicznej, ale również i duchowej, dotyczącej zarówno płaszczyzny zawodowej, jak i rodzinnej, mającej podstawowy wpływ na zadowolenie z egzystencji życiowej.
Bibliografia
Bańka. A., Psychologia w pracy. Wypalenie zawodowe, GWP, Gdańsk 2000.
Drost-Rudnicka M., Wypalenie zawodowe nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, [w:] Pomiędzy dwiema edukacjami, t. I, Nauczyciel wczesnej edukacji dziecka wobec czasu zmiany, WSP, Łódź 2014.
Fengler J., Pomaganie męczy. Wypalenie w pracy zawodowej, GWP, Gdańsk 2000.
Hall C., Hall E., Hornby G.: Nauczyciel wychowawca, GWP, Gdańsk 2005.
Jonakowska E., Jak płonąć aby nie zasnąć? – o wypaleniu zawodowym nauczycieli, „Życie Szkoły” 2013, nr 6.
Kędracka E., Wypalenie się zawodowe nauczycieli, „Szkoła Zawodowa” 1998, nr 4.
Krüger H.-H., Metody badań w pedagogice, przekł. Dorota Sztobryn, GWP, Gdańsk 2007.
Kuckartz U., Methoden der erziehungswissenschaftlichen Forschung, 2: Empirische Methoden, [in:] D. Lenzen (ed.), Erziehungwissenschaft. Ein Grundkurs, Reinbek 1994.
Maslach Ch., Wypalenie w perspektywie wielowymiarowej, [w:] H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe, mechanizmy, zapobieganie, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2000.
Schroder J.P., Wypalenie zawodowe – drogi wyjścia, BC Edukacja, Warszawa 2008.
Sekułowicz M., Wypalenie zawodowe nauczycieli pracujących z osobami z niepełno-sprawnością intelektualną. Przyczyny – symptomy – zapobieganie – przezwyciężanie, Uwr., Wrocław 2002.
Sęk H., Wypalenie zawodowe: przyczyny i zapobieganie, wyd. 2, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2009.