Autorytet nauczyciela w kontekście wychowania uczniów do wartości
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2019.02.08Słowa kluczowe:
nauczyciel, autorytet, wartościAbstrakt
W dobie panującego obecnie pluralizmu nie można aprobować wszelkich zachowań i poglądów, które nawzajem się wykluczają, np. dobra i zła, moralności i zachowań nieetycznych. Należy poszukiwać wartości i takich wzorów, które stanowiłyby o humanistycznym wymiarze kultury naszych czasów. Wartości są fundamentem autorytetu, niezbędnym warunkiem jego powstania i trwania. Są elementem światopoglądu człowieka, są też elementem regulacji jego zachowania, stanowią element dążeń ludzkich. Autorytet zależy od wartości przekazywanych dzieciom przez rodziców, w szkole i w społeczeństwie. Dezintegracja wartości może doprowadzić do zanikania więzi społecznych i spójności w społeczeństwie. Zmiany, które obecnie szybko zachodzą w społeczeństwie polskim, wymagają wartościowania i oceniania faktów, zjawisk oraz przewidywania ich skutków. A to może pomóc w przezwyciężaniu stanu nieufności, sceptycyzmu i relatywizacji norm etycznych, a jednocześnie przeciwdziałać protestom i frustracjom różnych grup społecznych. Dezintegracja społeczna, zagrażająca procesowi transformacji w aspekcie lokalnym i globalnym, jest egzemplifikacją rozbieżności oczekiwań w stosunku do nowego ładu społecznego. Znakiem czasów współczesnych jest potrzeba pojawienia się humanistycznych wartości i społecznie uznanych autorytetów.
Bibliografia
Badura E., Emocjonalne uwarunkowania autorytetu nauczyciela, WSiP, Warszawa 1981.
Błaszak J., O pojęciu autorytetu, „Forum dydaktyczne” 2011, nr 7–8.
Dembiński M., O „autorytecie wsobnym” kreowanym przez „strażnika braku”: Przemyślenia na marginesie książki L. Witkowskiego „Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kulturze symbolicznej”, „Studia z Teorii Wychowania” 2011, t. 2, nr 1(2).
Dróżka W., Wartości oraz cele życiowe i zawodowe nauczycieli, pokolenia z lat 1989/1990; 2014/2015, Uniw. Jana Kochanowskiego, Kielce 2017.
Dudzik-Garstka I., Autorytet nauczyciela – potrzeba czy konieczność, „Hejnał Oświa-towy” 2016, nr 8–9/155.
Edukacja. Jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji ds. Edukacji dla XXI wieku pod przew. J. Delorsa, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, UNESCO, Warszawa 1998.
Kielar-Turska M., O zmienności autorytetu, „Wychowawca” 2012, nr 10.
Kołakowski L., Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, Znak, Kraków 2009.
Kuzin M., Walat W. (red.), Piórem i sercem. Pamiętniki nauczycieli, UR, Rzeszów–Sanok 2017.
Olbrycht K., O roli przykładu, wzoru, autorytetu i mistrza w wychowaniu osobowym, Adam Marszałek, Toruń 2014.
Olearczyk T., Autorytet nauczyciela, „Wychowawca” 2012, nr 10.
Pilch T., Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, Żak, Warszawa 2010.
