Kompetencje interpersonalne młodzieży niedostosowanej społecznie Perspektywa społeczno-zawodowa
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2019.02.17Słowa kluczowe:
komunikacja interpersonalna, młodzież niedostosowana społecznie, kompetencje społeczne, kompetencje interpersonalne, resocjalizacja nieletnichAbstrakt
Celem artykułu jest próba diagnozy poziomu kompetencji interpersonalnych młodzieży niedostosowanej społecznie. Poruszona problematyka jest wąskim wycinkiem obszaru kompetencji społecznych. Artykuł zawiera wyniki autorskich badań, które były prowadzone w jednym z młodzieżowych ośrodków wychowawczych wobec grupy nieletnich płci męskiej w normie intelektualnej. Badania prowadzono w nurcie podejścia ilościowego. Do ich realizacji wybrano metodę sondażu diagnostycznego opartą na technice testu. Narzędzie badawcze stanowił test standaryzowany, który umożliwił zbadanie ogólnych umiejętności komunikacyjnych, umiejętności w zakresie unikania błędów w komunikacji oraz błędów występujących w komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Uzyskane wyniki pokazały, że ogólny poziom kompetencji interpersonalnych chłopców z placówki resocjalizacyjnej w zdecydowanej większości uplasował się na poziomie bardzo niskim, co tym samym potwierdziło postawioną hipotezę. Wysunięte na podstawie badań wnioski korespondują z tymi, które były efektem podobnych dociekań wobec młodzieży niedostosowanej społecznie. Prezentowany tekst to także przyczynek do głębszych refleksji nad perspektywą funkcjonowania jednostek niedostosowanych społecznie w sferze społeczno-zawodowej po opuszczeniu placówki i usamodzielnieniu się.
Bibliografia
Andruszkiewicz F., Kulik-Grzybek D., Kompetencje warunkujące funkcjonowanie na współczesnym rynku pracy, „Szkoła – Zawód – Praca” 2017, nr 13.
Arystoteles, przekł. i koment. L. Piotrewicz, Polityka, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2004.
Austin E.J., Saklofske D.H., Egan V., Personality, well-being and health correlates of trait emotional intelligence, „Personality and Individual Differences” 2005, no. 38.
Bartkowicz Z., Agresywność, kompetencje społeczne i samoocena resocjalizowanych nieletnich a ich przestępczość w okresie dorosłości, UMCS, Lublin 2013.
Bobrowska-Jabłońska K., Znaczenie inteligencji emocjonalnej i kompetencji społecznych w kształceniu w SGH – raport z badań, „E – Mentor” 2003, nr 2.
Borkowski J., Podstawy psychologii społecznej, ELIPSA, Warszawa 2003.
Cherniss C., Emotional intelligence and the good community, „American Journal of Community Psychology” 2002, no. 30.
Chmielowska-Marmucka A., Górska A.B., O komunikacji interpersonalnej – werbalnej, niewerbalnej i wokalnej wymianie sygnałów w kontekście edukacyjnym, „Problemy Współczesnej Pedagogiki” 2015, nr 1(1).
Chodkowski Z., Zarys charakterystyki komunikacji interpersonalnej, możliwe zakłócenia i bariery, „Kultura – Przemiany – Edukacja” 2017, t. V.
Engelberg E., Sjőberg L., Emotional intelligence, affect intensity, and social adjustment, „Personality and Individual Differences” 2004, no. 37.
Extremera N., Fernandes-Berrocal P., Perceived emotional intelligence and life satisfaction: predictive and incremental validity using Trait Meta-Mood Scale, „Person-ality and Individual Differences” 2005, no. 39.
Gertis L. i in., Emotional intelligence profiles of nurses caring for people with severe behaviour problems, „Personality and Individual Differences” 2005, no. 38.
Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 2007.
Hirchstein M.K., Second step: preventing aggression by promoting social competence, „Journal of Emotional and Behavioral Disorders” 2018, vol. 8, no. 2.
Knopp K.A., Kompetencje społeczne – pomiar i aplikacja praktyczna, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2013, www.ore.edu.pl (24.04.2019).
Kudlak G., Kompetencje społeczne nieletnich przestępców, [w:] G. Kudlak (red.), Instytucjonalna resocjalizacja nieletnich. Wyzwania i perspektywy rozwoju, Difin, Warszawa 2016.
Kukla D., Duda W., Kompetencje przyszłości jako wyznacznik sukcesu zawodowego, Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2012, nr 4.
Kupiec H., Rozwijanie kompetencji społecznych nieletnich a klimat wychowawczy placówki resocjalizacyjnej, „Resocjalizacja Polska” 2012, nr 3.
Kupiec H., Zmiany na poziomie kompetencji społecznych jako wskaźnik (nie)efektywności resocjalizacji nieletnich, „Opuscula Sociologica” 2013, nr 2.
Larsson B., Frisk M., Social competence and emotional/behaviour problems in 6–16 year-old Swedish school children, “European Child & Adolescent Psychiatry” 1999, no. 8.
Lopes P.N., Salowev P., Straus R., Emotional intelligence, personality and the perceived quality of social relationship, „Personality and Individual Differences” 2003, no. 35.
Majerska J., …bo życie to nieustanny rozwój: poradnik, Edustacja.pl, Poznań 2010.
Matczak A., Kwestionariusz Kompetencji Społecznych KKS, wyd. II uzupełnione, Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa 2007.
Ogden T., Halliday-Boykins C.A., Multisystemic and Adolescent Mental Health, vol. 9, no. 2.
Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Żak, Warszawa 2012.
Osuch W., Kompetencje w zakresie komunikacji interpersonalnej w dobie postępujących procesów globalizacji, „Przedsiębiorczość – Edukacja” 2011, nr 7.
Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Żak, Warszawa 2001.
Rooy D.L., Viswesvaran C., Emotional intelligence: A Meta-analytic investigation of predictive validity and nomological net, „Journal of Vocational Behavior” 2004, no. 65.
Sanger D., Moore-Brown B., Magnuson C., Svoboda N., Prevalence of language problems among adolescent delinquents: a closer look, „Communication Disorders Quarterly” 2001, no. 23.
Skinder M., Teoretyczne uwarunkowania i zastosowanie komunikowania w społeczeństwie informacyjnym, „Studia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania UKW” 2013, t. 3.
Stepp S.D., Pardini D.A., Loeber R., Morris N.A., The relation between adolescent social competence and young adult delinquency and educational attainment among at-risk youth: the mediating role of peer delinquency, „The Canadian Journal of Psychiatry” 2011, vol. 56, no. 8, August.
Stewart J., tłum. Suchecki J., Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2010.
Sypniewska B.A., Istota, błędy i bariery w komunikowaniu się w organizacji, „Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne” 2015, t. XXI.
Tomorowicz A., Struktura kompetencji społecznych w ujęciu interakcyjnym, „Psychiatria” 2011, t. 8, nr 3.
Wojnarska A., Kompetencje komunikacyjne nieletnich, UMCS, Lublin 2013.
Wojnarska A., Komunikacja niewerbalna młodzieży nieprzystosowanej społecznie, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 2013, t. XXXII.
