Style radzenia sobie z problemami przez wykładowców wojskowej uczelni wyższej a umiejscowienie u nich poczucia kontroli
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2019.02.20Słowa kluczowe:
radzenie sobie ze stresem, umiejscowienie poczucia kontroli, uczelnia wojskowaAbstrakt
Radzenie sobie ze stresem oraz poczucie kontroli nad wykonywaną pracą stanowią niezwykle istotne kwestie w specyficznym zawodzie nauczyciela akademickiego uczelni wojskowej. Jakość działalności edukacyjnej podczas rozwiązywania różnego rodzaju problemów i pojawiającego się wówczas stresu może zostać znacznie obniżona z uwagi na przyjmowanie niewłaściwych rozwiązań skutkując ponadto utratą lub wyraźnym zmniejszeniem poczucia kontroli nad sytuacją. Warto zatem przyjrzeć się bliżej niniejszej problematyce poprzez dogłębną analizę jej poszczególnych wymiarów, zwłaszcza pod względem występujących tam zależności na tle uwarunkowań społeczno-zawodowych. Przeprowadzone w tym celu badania empiryczne wśród wykładowców uczelni wojskowej pozwolą zdiagnozować sytuację w tym zakresie oraz sformułować stosowne wnioski. Rezultaty podjętych analiz przedstawione zostały na podstawie wyników badań zrealizowanych w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie z zastosowaniem wystandaryzowanych narzędzi pomiarowych oraz elementów statystyki opisowej i korelacyjnej.
Bibliografia
Bartkowiak G., Umiejętności kierownicze, AE, Poznań 1997.
Drwal R., Adaptacja Kwestionariuszy Osobowości, IP PAN, Warszawa 1995.
Drwal R., Poczucie kontroli jako wymiar osobowości – podstawy teoretyczne, techniki badawcze i wyniki badań, [w]: L. Wołoszynowa (red.) Materiały do nauczania psychologii, seria III, t. 3, PWN, Warszawa 1978.
Endler N., Parker J., Assessment of multidimensional coping: Task, emotion and avoidance strategies, “Psychological Assessment” 1994, no. 6.
Heszen-Niejodek I., Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, US, Katowice 2000.
Kościelak R., Poczucie umiejscowienia kontroli i przekonania o własnej skuteczności w zdrowiu i chorobie, IMpuls, Kraków 2010.
Kuśpit M., Podmiotowe uwarunkowania radzenia sobie ze stresem w środowisku szkolnym młodzieży uzdolnionej artystycznie, UMCS, Lublin 2018.
Lazarus R., Folkman S., Stress Appraisal and Coping, Springer, New York, 1984.
Łosiak W., Psychologia stresu, Warszawa 2008.
Miller S., Monitoring and blunting. Validation of a questionnaire to assess styles of information seeking under threat, “Journal of Personality and Social Psychology” 1987, no. 52.
Ogińska-Bulik N., Juczyński Z., Osobowość. Stres a zdrowie, Difin, Warszawa 2008.
Poznaniak W., Teorie uczenia się społecznego jako model normalnego i zaburzonego funkcjonowania jednostki oraz grupy, [w:] H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna, PWN, Warszawa 1991.
Rotter J., Social learning and clinical psychology, Martino Fine Books, New York 1954.
Strelau J., Temperament a stress. Temperament jako czynnik moderujący stresory, stan i skutki stresu oraz radzenie sobie ze stresem, [w:] I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak (red.), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, UŚ, Katowice 1996.
Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P., Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych CISS. Podręcznik, Prac. Testów Psych. PTP, War-szawa 2005.
Szczepaniak P., Strelau J., Wrześniewski K., Diagnoza stylów radzenia sobie ze stresem za pomocą polskiej wersji kwestionariusza CISS Endlera i Parkera, „Przegląd Psychologiczny” 1996, nr 39.
Terelak J.F., Stres organizacyjny. Koncepcje, przyczyny, symptomy i sposoby radzenia sobie, WSM, Warszawa 2005.
Wiatrowska A., Poczucie umiejscowienia kontroli a radzenie sobie ze stresem u kobiet z jadłowstrętem psychicznym – badanie wstępne, „Annales UMCS. Sectio J, vol. XXX” 2017, no. 3.
Wosik-Kawala D., Rozwijanie kompetencji emocjonalnych uczniów szkół ponadgimnazjalnych, UMCS, Lublin 2013.
Zimbardo P., Ruch F., Psychologia i życie, PWN, Warszawa 1996.
