Rodzina w przestrzeni wychowawczej szkoły podstawowej – raport z badań
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2020.02.13Słowa kluczowe:
szkoła, rodzic, pedagog, nauczyciel, szkoła podstawowa, współpraca, wsparcieAbstrakt
Artykuł pt. „Rodzina w przestrzeni wychowawczej szkoły podstawowej – raport z badań” traktuje o poszukiwaniu i wdrażaniu nowych form współpracy szkoły i rodziców w kontekście kształtowania prawidłowych postaw wychowawczych u uczniów w odniesieniu do głównych kierunków analiz dotyczących tego zagadnienia, jego źródeł i wymiarów w przestrzeni Szkoły Podstawowej nr 1 w Sianowie. Istniejące kontrowersje wokół przestrzeni wychowawczej w placówkach oświatowych w Polsce sprowokowały autorów niniejszego artykułu do skoncentrowania swojej uwagi – na co wskazuje literatura przedmiotu, na jeden z najważniejszych składników przestrzeni edukacyjnej, którym jest szkoła, a w niej rodzic, uczeń i nauczyciel. Zainteresowanie tym składnikiem jestW artykule podjęto rozważania o poszukiwaniu i wdrażaniu nowych form współpracy szkoły i rodziców, w kontekście kształtowania prawidłowych postaw wychowawczych u uczniów w odniesieniu do głównych kierunków analiz dotyczących tego zagadnienia, jego źródeł i wymiarów, w Szkole Podstawowej nr 1 w Sianowie. Istniejące kontrowersje wokół przestrzeni wychowawczej w placówkach oświatowych w Polsce sprowokowały autorów niniejszego artykułu do skoncentrowania swojej uwagi – na co wskazywano w literaturze przedmiotu – na jeden z najważniejszych składników procesu edukacji, którym jest szkoła, a w niej rodzic, uczeń i nauczyciel. Zainteresowanie tym składnikiem jest w pełni uzasadnione pod względem wymogów stawianych przez system nadzoru pedagogicznego polskich szkół i placówek oświatowych, który w swych działaniach dąży do ukształtowania prawidłowego, zgodnego z normą systemu wartości dziecka przy aktywnym uczestnictwie rodzica i nauczyciela (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949). w pełni uzasadnione w kontekście wymogów stawianych przez system nadzoru pedagogicznego polskich szkół i placówek oświatowych, który w swych działaniach dąży do ukształtowania prawidłowego, zgodnego z normą systemu wartości dziecka przy aktywnym uczestnictwie rodzica i nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949).
Bibliografia
Augustynek, A. (2009). Wstęp do psychologii. Warszawa: Engram.
Bartkowicz, Z., Kowaluk, M., Samujło, M. (2007). Nauczyciel kompetentny. Teraźniejszość przyszłość. Lublin: UMCS.
Bronfenbrenner U. (1979). The Ecology of Human Development: Experiments by Nature and Design. Cambridge: Harvard University Press.
Dz.U. z 2017 r., poz. 1189 i 2203.
Dz.U. z 2017 r., poz. 1611 oraz z 2019 r., poz. 1575.
Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949, art. 44; 68; 127.
Dz.U. z 2019 r., poz. 1148, 1078, 1287, 1680, 1681, 1818, 2197 i 2248.
Dz.U. z 2019 r., poz. 2215.
Dz.U. z 2020 r., poz. 374.
Hłobił, A. (2016). Psychopedagogiczne aspekty aktywności edukacyjnej uczniów. Koszalin: PK.
Kaczmarek, R., Kowalczyk, J. (2016). Kształtowanie kompetencji miękkich podczas studiów w opinii studentów Politechniki Koszalińskiej. W: A. Hłobił (red.), Od kompetencji do kwalifikacji. Z badań nad kompetencjami i kwalifikacjami kandydatów do zawodu nauczyciela. Koszalin: PK.
Kunicka, M. Władza, przymus i wolność w edukacji. Opuscula Sociologica, 1 (2010). Szczecin: US.
Laska, E. Nauczyciel w warunkach zmian edukacyjnych. Nauczyciel i Szkoła, 2(54). (2013). Mysłowice: GWSP.
Maksymowicz, L. (2016). Zmieniająca się przestrzeń w zakresie wychowania realizowanego przez szkołę. W: Cz. Plewka (red.), Nauczyciel i uczeń w przestrzeni edukacyjnej. Koszalin: PK.
Mądry-Kupiec, M. (2011). Komunikacja werbalna nauczyciela i ucznia na lekcji. Kraków: Impuls.
Mellibruda, J. (2003). Ja, ty, my. Psychologiczne możliwości ulepszania kontaktów międzyludzkich. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP.
Najwyższa Izba Kontroli (2016). Informacja o wynikach kontroli: Bezpieczeństwo i higiena nauczania w szkołach publicznych, Nr ewid. 175/2016/P/16/099/LZG. Warszawa.
Najwyższa Izba Kontroli (2017). Informacja o wynikach kontroli: Wspieranie kształcenia specjalnego uczniów z niepełnosprawnościami i ogólnodostępnych szkołach i przedszkolach. Nr ewid. 18/2017/P/17/073/LKI. Warszawa.
Najwyższa Izba Kontroli (2017a). Informacja o wynikach kontroli: Wspieranie kształcenia specjalnego uczniów z niepełnosprawnościami i ogólnodostępnych szkołach i przedszkolach. Nr ewid. 18/2017/P/17/073/LKI. Warszawa.
Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: WAiP.
Olczak, A. (2010a). Obraz ucznia w wypowiedziach przyszłych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. W: M. Kowalski, A. Pawlak, A. Famuła-Jurczak (red.), Przestrzeń edukacyjna – dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne. Kraków: Impuls.
Olczak, A. (2010). Umowa społeczna z dzieckiem jako droga ku demokracji w wychowaniu: studium teoretyczno-empiryczne. Zielona Góra: UZ.
Parafiniuk, T., Banucha, E. (2018). Kompetencje wychowawcze nauczycieli jako aspekt właściwej współpracy szkoły z rodzicami. Koszalin: CEN.
Parafiniuk, T. (2015). Kwalifikacje i kompetencje nauczycieli w zakresie diagnozowania i organizowania pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem niepełnosprawnym. W: J. Skibska, J. Wojciechowska (red.), Doświadczenie zmian w teorii i praktyce pedagogicznej. Warszawa: Żak.
Parafiniuk, T., Wasilewska, K. (2016). Kontrowersje wokół kompetencji wychowawczych przyszłych pedagogów współczesnej szkoły ponadgimnazjalnej – raport z ba-dań. W: Cz. Plewka (red.), Nauczyciel i uczeń w przestrzeni edukacyjnej. Koszalin: PK.
Parafiniuk, T. (2016a). Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli teoretycznej i praktycznej nauki zawodu. W: A. Hłobił (red.) Od kompetencji do kwalifikacji. Z badań nad kompetencjami i kwalifikacjami kandydatów do zawodu nauczyciela. Koszalin: PK.
Plewka, Cz. (2016). Nauczyciel i uczeń w przestrzeni edukacyjnej. Koszalin: PK.
Raport o stanie edukacji 2013 – liczą się nauczyciele (2013). Warszawa: IBE, s. 89‒90, http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/raporty/150-raport-o-stanie-edukacji/1052 ra-port-o-stanie-edukacji-2013-licza-sie-nauczyciele.html (04.05.2018).
Raszewska-Skałecka, R. (2013). Mediacje rówieśnicze jako instrument przeciwdziałania agresji i rozwiązywania konfliktów w szkole. W: M. Tabernacka (red.), Mediacje ponad podziałami. Wrocław: UWr.
Rzecznik Praw Dziecka (2013). Pedagog – niezbędny w każdej szkole. Warszawa, https://brpd.gov.pl/aktualnosci/pedagog-niezbedny-w-kazdej-szkole (04.05.2018).
Schalock, R.L. i wsp. (2010). Intellectual Disability: Definition, Classification, and Systems of Supports. 11th Edition. Washington: AAIDD, tł. K. Kaliszewska. Szczecin: US.
Starzyński, W. (2013). Prawa rodziców w szkole. Rozwiązania prawne, uwarunkowania polityczne i społeczne. W: Rzecznik Praw Dziecka. Warszawa, http://brpd.gov.pl/aktualnosci/prawa-rodzicow-w-szkole-rozwiazania-prawne-uwarunkowania-polityczne-i-spoleczne (04.05.2018).
Strawa, T. (2013). Globalne wyzwania społeczno – zawodowej edukacji. W: Cz. Plewka (red.), Nauka, edukacja, rynek pracy. Przede wszystkim współdziałanie. Szczecin – Koszalin: US.
Strykowski, W. (2003). Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej. Poznań: Wyd. eMPi2.
Strykowski, W. Kompetencje współczesnego nauczyciela. Neodidagmata, 27/28 (2005). Poznań.
Śliwerski, B. (2015). Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Impuls.
Wasilewska, K. Kwalifikacje i kompetencje kadry pedagogicznej w zakresie dydaktyki oraz działań opiekuńczo-wychowawczych. Zeszyty Naukowe KWSNH (2013). Koszalin.
Wróblewska, W. (2005). Obszary samokształcenia studentów w świetle literatury i badań. W: T. Bauman (red.), Uczenie się jako przedsięwzięcie na całe życie. Kraków: Impuls.
Zajdel, K. (2010). Znaczenie edukacji w środowisku wiejskiej społeczności lokalnej. W: M. Kowalski, A. Olczak (red.), Edukacja w przebiegu życia. Od dzieciństwa do starości. Kraków: Impuls.
Zychowicz, I. (2016). Sylwetka nauczyciela współczesnej szkoły w opiniach młodzieży szkolnej W: Cz. Plewka (red.), Nauczyciel i uczeń w przestrzeni edukacyjnej. Koszalin: PK.
Żółkowska, T. (1999). Kwalifikacje zawodowe pedagogów specjalnych a efekty rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym przebywających w placówkach nieedukacyjnych. W: J. Pańczyk, W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna wobec zagrożeń i wyzwań XXI wieku: materiały z obrad XVI Sekcji III Zjazdu Pedagogicznego w Poznaniu. Poznań: UAM.
