Sytuacja młodzieży kończącej szkoły wyższe na polskim rynku pracy
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2019.01.15Słowa kluczowe:
rynek pracy, absolwenci, losy zawodowe, postawy, zachowaniaAbstrakt
Zasadniczym przedmiotem opracowania jest sytuacja absolwentów szkół wyższych na rynku oraz doświadczenia zawodowe młodzieży kończącej szkoły wyższe. Podjęcie tej problematyki miało na celu zwrócenie uwagi na skutki dynamicznego rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce po roku 1989 dla rynku pracy. W realizacji opracowania wykorzystano wyniki dotychczasowych badań tej problematyki, znaczny zbiór danych zebranych przez statystykę publiczną oraz wyniki własnych badań empirycznych przeprowadzonych metodą sondażu diagnostycznego, z wykorzystaniem techniki ankiety audytoryjnej. Badaniami ankietowymi objęto studentów wybranych szkół wyższych Wrocławia, Opola i Katowic. Z przeprowadzonych analiz wynika, że dynamiczny rozwój szkolnictwa wyższego w Polsce po roku 1989 doprowadził do gwałtownego wzrostu podaży absolwentów, a w konsekwencji do trudności ze znalezieniem stabilnej i dobrze płatnej pracy czy też podejmowania przez nich pracy niewymagającej wykształcenia wyższego. Przejawy nasycenia gospodarki kadrami z wyższym wykształceniem mogą stanowić istotne uwarunkowanie dla postaw i zachowań reprezentowanych na rynku pracy przez młodzież kończącą szkoły wyższe. Wyniki badań empirycznych wskazują, że studenci dysponują już praktycznym doświadczeniem zawodowym oraz orientują się w realiach rynku pracy i są gotowi po ukończeniu studiów podjąć pracę także w zawodach niewymagających wyższego wykształcenia, kierując się m.in. charakterem pracy i wysokością wynagrodzenia.
Bibliografia
Aktywność Ekonomiczna Ludności Polski IV kwartał, GUS, Warszawa 1992 (do 2018).
Banaś S., Błąd Ł., Organizacja studiów, stypendia oraz funkcjonowanie samorządu i organi-zacji studenckich, [w:] S. Waltoś, A. Rozmus (red.), Szkolnictwo wyższe w Polsce. Ustrój, prawo, organizacja, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
Bezrobocie rejestrowane I–IV kwartał, GUS, Warszawa 2013 (do 2018).
Jarecki W., Rudnik R., Zatrudnianie i motywowanie pracujących studentów, Studia i Prace, Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego nr 39, t. 3, US, Szczecin 2015.
Kabaj M., Ekonomia tworzenia i likwidacji miejsc pracy. Dezaktywizacja Polski?, IPiSS, Warszawa 2005.
Kałuża-Kopias D., Atrakcyjność migracyjna wielkich miast – stan obecny i perspektywy, „Problemy Polityki Społecznej” 2014, nr 27.
Kryńska E., Dylematy polskiego rynku pracy, IPiSS, Warszawa 2001.
Mały Rocznik Statystyczny Polski, GUS, Warszawa 2000 (oraz 2012, 2013, 2018).
Matuszczyk K., Czy imigranci pomogą rozwiązać problem demograficzny na rynkach pracy w Unii Europejskiej? Analiza polityki imigracyjnej na przykładzie polityki niemieckiej wobec uchodźców po 2015 roku, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka” 2016, nr 4.
Orczyk J., Nadwyżka wykształcenia – kłopot czy korzyść?, [w:] E. Kryńska (red.), Polityka społeczno-ekonomiczna w dobie przemian, UŁ, Łódź 2006.
Orczyk J., Znaczenie zmian edukacyjnych, [w:] J. Auleytner (red.), O roztropną politykę społeczną, Śląsk, Katowice 2002.
Ostoj I., Motywy podejmowania pracy przez studentów stacjonarnych – wyniki badań, [w:] D. Milaszewicz (red.), Problemy współczesnej ekonomii, Studia i Prace, Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego nr 44, t. 1, US, Szczecin 2016.
Piotrowska D., Zarządzanie karierą, Studio Emka, Warszawa 2006.Pisz Z., Nowy ustrój szkolny – szanse i zagrożenia realizacji zadań edukacyjnych, [w:] Z. Pisz (red.), Zadania społeczne, Ak. Ekon., Wrocław 2002.Polska 1989–2014, GUS, Warszawa 2014.
Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej, GUS, Warszawa 2018.Sipurzyńska-Rudnicka K., Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych, [w:] Z. Ha-sińska i K., Sipurzyńska-Rudnicka (red.), Rynek pracy województwa dolnośląskiego w latach 1999–2009, UE, Wrocław 2011.
Skórska A., Uwarunkowania demograficzne, [w:] D. Kotlorz(red.), Ekonomia rynku pracy, UE, Katowice 2007.
Skórska A., Wykształcenie jako determinanta zatrudnienia młodzieży w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej, [w:] A. Zagórowska (red.), Perspektywy młodzieży. Młodzież w perspektywie. Regin – Polska – Europa – Świat, Polit. Opolska, Opole 2012.
Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2016 r., GUS, Warszawa 2018.
Zagórowska A., Konflikt generacyjny wokół pracy, [w:] A. Zagórowska (red.), Perspektywy młodzieży. Młodzież w perspektywie. Region – Polska – Europa – Świat, Polit. Opolska, Opole 2012.