Kompetencje medialne, informacyjne i cyfrowe a kształcenie w społeczeństwie informacyjnym
DOI:
https://doi.org/10.34767/SZP.2020.01.04Słowa kluczowe:
edukacja medialna, kompetencje medialne, kompetencje cyfrowe, społeczeństwo medialneAbstrakt
Funkcjonowanie człowieka w rzeczywistości medialnej jest jedną z głównych umiejętności, którą powinien dysponować w życiu dorosłym, i która powinna być kształtowana od najmłodszych lat. Istnieje wiele problemów związanych z miejscem kompetencji i umiejętności w edukacji człowieka. Począwszy od kwestii rozróżnienia kompetencji medialnych, cyfrowych, informacyjnych przez dyskusję, czy kompetencje te są zadaniem edukacji czy pedagogiki medialnej, aż do tego, kto ma realizować tę edukację i czy te osoby, grupy zawodowe są do tego przygotowane. Artykuł jest próbą przeglądu definicji dotyczących funkcjonowania człowieka w społeczeństwie informacyjnym oraz ma na celu podkreślenie konieczności współczesnej edukacji medialnej w zakresie socjalizacji jednostki, w szczególności w aspekcie wykorzystania kompetencji opartych na krytycznym myśleniu użytkowników cyberprzestrzeni.
Bibliografia
Andrzejewska A., Nowe kompetencje nauczycieli w zakresie możliwości i niebezpieczeństw cyberprzestrzeni, [w:] J. Bednarek, A. Andrzejewska (red.), Zagrożenia cyberprzestrzeni i świata wirtualnego, Difin, Warszawa 2014.
Borawska-Kalbarczyk K., Kompetencje informacyjne uczniów w perspektywie zmian szkolnego środowiska uczenia się, Żak, Warszawa 2015.
Chyliński M., Kompetencje informacyjne i kompetencje medialne wobec procesów zarządzania uwagą masowej publiczności, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Organizacja i Zarządzanie” 2017, nr 106.
Czerepaniak-Walczak M., Kompetencja: słowo kluczowe czy „wytrych” w edukacji?, „Neodidagmata” XXIV.
Dobrowolski Z., Koncepcja społeczeństwa informacyjnego Daniela Bella, http://www.bbc.uw.edu.pl/Content/20/08.pdf, (02.02.2019).
Gajda J., Media w edukacji, Impuls, Warszawa 2002.
Goban-Klas T., Nadchodzące społeczeństwo medialne, „Chowanna”, LXIII, t. 2 (29).
Goban-Klas T., Społeczeństwo medialne, WSiP, Warszawa 2005.
Homfokl T., Wizja społeczeństwa informatycznego w raporcie Bangemanna. Wpływ infostrady na społeczeństwo i gospodarkę, [w:] G. Bliźniuk, J. S. Nowak (red.), Społeczeństwo informacyjne. Doświadczenie i przyszłość, PTI – Oddział Górnośląski, Katowice 2006.
Jasiewicz J., Kompetencje informacyjne młodzieży. Analiza – stan faktyczny – kształcenie na przykładzie Polski, Niemiec i Wielkiej Brytanii, SPB, Warszawa 2012.
Katalog kompetencji medialnych, informacyjnych i cyfrowych 2014, Fundacja Nowoczesna Polska, Warszawa 2014, http://edukacjamedialna.edu.pl/media/chunks/attachment/Katalog_kompetencji_media lnych_2014_EudBrrI.pdf, (02.02.2018).
Kołodziejczyk A., Wczesna edukacja medialna w rodzinie. Uwarunkowania rodzicielskich form mediacji korzystania z mediów, „Edukacja” 2013, nr 3 (123).
Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Rytm, Warszawa 1999.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Czym jest edukacja medialna?, http://www.krrit.gov.pl/drogowskaz-medialny, (02.02.2018 r.).
Kron F.W., Sofos A., Dydaktyka mediów, GWP, Gdańsk 2008.
Mastalski J., Metodyka wychowania zawarta w adhortacji Amoris Laetitia, „Sosnowieckie studia teologiczne”, tom XIII, Kraków-Sosnowiec 2016–2017.
Marczuk D., Kucała K., Wolność słowa w świcie wirtualnym – wartość nadużywania, [w:] J. Bednarek, A. Andrzejewska (red.), Zagrożenia cyberprzestrzeni i świata wirtualnego, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2014.
Michalczyk S., Społeczeństwo medialne, Śląsk, Katowice 2008.
Michalczyk S., Demokracja medialna. Teoretyczna analiza problemu, Adam Marszałek, Toruń 2010.
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Społeczeństwo informacyjne w liczbach, za: Ramowy katalog kompetencji cyfrowych, s. 7, https://cppc.gov.pl/wp-content/uploads/zal.-13-Ramowy_katalog_kompetencji_cyfrowych.pdf, (01.03.2019).
Morańska D., Jędrzejko M. Z., Psychologiczne konteksty aktywności dzieci i młodzieży w sieci, [w:] S. Bębas, M.Z. Jędrzejko, K. Kasprzak, A. Szwedzik, A. Taper (red.), Cyfrowe dzieci. Zjawisko. Uwarunkowania. Kluczowe problemu, ASPRA-JRS, Warszawa-Milanówek 2017.
Pedagogika medialna. Podręcznik akademicki, B. Siemieniecki (red.), Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2007.
Plis J., Społeczeństwo „zmediatyzowane", [w:] J. Plis, A. Mamcarz (red.), Media jako wyzwanie wychowawcze, WSH w Radomiu, Radom 2010.
Próchnicka M., Information literacy. Nowa sztuka wyzwolona XXI wieku, [w:] J. Dzieniakowska (red.), Książka, biblioteka, informacja. Między podziałami a wspólnotą, UJK, Kielce 2007.
Ramowy katalog kompetencji cyfrowych, https://cppc.gov.pl/wp-content/uploads/zal.-13 – Ramowy_katalog_kompetencji_cyfrowych.pdf, (01.03.2019).
Serdyński A., Kompetencje informatyczno-medialne nauczyciela, USz, Szczecin 2007.
Strykowski W., Kompetencje medialne, pojęcie, obszary, formy kształcenia, [w:] W. Strykowski, W. Skrzydlewski (red.), Kompetencje medialne społeczeństwa wiedzy, eMPi2, Poznań 2004.
Szpunar M., Konektywizm – (r)ewolucja kształcenia w technologicznym świecie, „Horyzonty Wychowania” 2015, nr 31/14.
